Ιατρική πρωτοπορία και οριστική λύση στις παθήσεις «ταμπού»

Για όλα αυτά, αλλά κυρίως τα συμπτώματα, τις αιτίες, και τη συνδρομή της εξέλιξης της τεχνολογίας, στην απόλυτα εξατομικευμένη αντιμετώπιση, μας μιλά ο Δρ. Αναστάσιος Γ. Ξιάρχος, Γενικός Χειρουργός, Διευθυντής Χειρουργικής Κλινικής, Ιατρικό Περιστερίου.

Περιεδρικό ή περιπρωκτικό συρίγγιο:

Το περιεδρικό (ή περιπρωκτικό) συρίγγιο  είναι ένα μικρό κανάλι επικοινωνίας μεταξύ του τελικού τμήματος του παχέος εντέρου (ορθό) και του δέρματος γύρω από τον πρωκτό. Τις περισσότερες φορές προκαλείται από κάποιο ορθοπρωκτικό απόστημα, το οποίο ξεκινά ως λοίμωξη σε έναν από τους πρωκτικούς αδένες. Η λοίμωξη αυτή μπορεί να περιοριστεί στο διάστημα μεταξύ των σφιγκτήρων ή να εξαπλωθεί στο δέρμα γύρω από τον πρωκτό ή να επεκταθεί ως τον εξωτερικό πρωκτικό σφιγκτήρα. Πολύ πιθανόν, ένα συρίγγιο να σχετίζεται και με νοσήματα, όπως η νόσος του Crohn, σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, τραυματισμούς, φυματίωση, κακοήθειες ή εκκολπωματίτιδα. Τα τελευταία χρόνια, η συγκεκριμένη πάθηση βρίσκεται σε αυξητικό ρυθμό, με τη νόσο να «προτιμά» κυρίως τα παιδιά και τους νέους άνδρες, διότι αυτές οι δύο κατηγορίες πληθυσμού έχουν, σχετικά, υψηλό επίπεδο ανδρικών ορμονών. Η συχνότητα εμφάνισης της νόσου είναι 10 περιπτώσεις ανά 100.000 πληθυσμού, όμως σε ασθενείς με νόσο Crohn η συχνότητα εμφάνισης αγγίζει το 30-40% αυτών. Έχει παρατηρηθεί ότι το περιεδρικό συρίγγιο μπορεί να οδηγήσει, αν και εξαιρετικά σπάνια, ακόμα και σε σηψαιμία.

Ποια είναι τα αίτια της εμφάνισής της;

Ως κύρια αιτία δημιουργίας τους είναι η απόφραξη του εκφορητικού πόρου των περιπρωκτικών αδένων, η οποία οδηγεί σε φλεγμονή, διόγκωση και τελικά δημιουργία περιεδρικού αποστήματος. Στατιστικά, περίπου το 80% των αποστημάτων εξελίσσεται σε συρίγγιο.

Ποια είναι τα συμπτώματα;

Το περιεδρικό συρίγγιο, ενδέχεται να παρουσιάζει από ελάχιστα, έως εμφανή συμπτώματα. Μεταξύ άλλων, ο ασθενής θα βιώσει κνησμό, δυσοσμία, πόνο, δημιουργία κοκκιωματώδους ιστού που ματώνει, ενώ δεν αποκλείεται η δημιουργία αποστήματος, εάν φράξει το έξω στόμιο. Οποιοδήποτε απ’ αυτά τα συμπτώματα θα πρέπει να κινητοποιήσει τον ασθενή να επισκεφθεί, άμεσα, τον εξειδικευμένο χειρουργό, όσο άβολα κι αν νοιώθει, προκειμένου να αποφύγει οποιαδήποτε δυσάρεστη έκβαση.

Τρόποι διάγνωσης:

Το σημαντικότερο στοιχείο στην αντιμετώπιση και οριστική θεραπεία της πάθησης είναι να εντοπίσουμε την ακριβή θέση του στομίου μέσα στον πρωκτό, όπως επίσης και τη σχέση με τους σφιγκτήρες, καθώς και την ακριβή αναλογία των σφιγκτήρων, οι οποίοι βρίσκονται κάτω από το συρίγγιο. Η μαγνητική τομογραφία σε συνδυασμό με τη λεπτομερή κλινική εξέταση θέτει τη διάγνωση.

Πως αντιμετωπίζεται και ποια είναι η καταλληλότερη θεραπεία;

Η φαρμακευτική θεραπεία είναι αδύνατη, κυρίως επειδή η μολυσμένη περιοχή βρίσκεται στο πρωκτικό κανάλι, όπου υπάρχει υψηλότερη πίεση, η οποία εμποδίζει την πάσχουσα περιοχή να αδειάσει και να επουλωθεί. Υπάρχουν διάφορες μέθοδοι αντιμετώπισης των περιεδρικών συριγγίων, μεταξύ άλλων, η Θεραπεία με σετόν, η συριγγοτομή (Fistulectomy – Fistulotomy), το γέμισμα του συριγγίου με βιολογικά υλικά, κ.α. Η εξέλιξη όμως της τεχνολογίας, μας έχει προσδώσει τη δυνατότητα χρήσης ελάχιστα επεμβατικών μεθόδων όπως η Video-assisted anal fistula treatment (VAAFT). Με τη χρήση της συγκεκριμένης τεχνικής εισέρχεται δια του εξωτερικού στομίου του συριγγίου, ένα ενδοσκοπικό «Συριγγοσκόπιο» (Fistuloscope) και εξετάζει από τα μέσα τον πόρο, ανακαλύπτοντας τους τυχόν επιπλέον πόρους και τις αποστηματικές κοιλότητες. Έτσι, δίδεται η δυνατότητα στον χειρουργό να βρει την ακριβή πορεία του συριγγίου και να την προβάλλει σε τρισδιάστατη μεγεθυμένη εικόνα, η οποία επιτρέπει τη εκτέλεση της επέμβασης με μεγάλη ακρίβεια. Κατόπιν καθαρίζεται ο συριγγώδης πόρος εκ των έσω, το περιεχόμενο αναρροφάται και τέλος καταστρέφεται το επιθήλιό του με ηλεκτροκαυτηρίαση. Πρόκειται για μία μέθοδο που δεν απαιτεί νοσηλεία, ούτε μετεγχειρητική αποχή από τις καθημερινές δραστηριότητες. Το μεγάλο πλεονέκτημα της μεθόδου, την οποία πρώτος στην Ελλάδα εφάρμοσε ο Δρ Αναστάσιος Ξιάρχος, συνίσταται στο ότι δεν προκαλεί ακράτεια, διότι δεν κόβονται οι σφιγκτήρες. Κυρίως, όμως είναι η μέθοδος η οποία προσδίδει υψηλό ποσοστό οριστικής θεραπείας, λόγω της λεπτομερούς χαρτογράφησης.

Εμπειρία, Εξειδίκευση και Οργανωμένες νοσοκομειακές δομές:

Αυτό που πρέπει να τονιστεί και να αναδειχθεί είναι η αρχή της εξατομικευμένης αντιμετώπισης από τον έμπειρο χειρουργό, για τον κάθε πάσχοντα, ξεχωριστά. Μία αρχή η οποία βασίζεται στην κατανόηση της ιδιαιτερότητας του κάθε ασθενούς με μοναδικό κριτήριο τη φυσιολογία, την ιδιαιτερότητα και την κλινική του κατάσταση. Με βάση λοιπόν όλα τα παραπάνω, η επιλογή για τον θεράποντα ιατρό, θα πρέπει να βασίζεται σε  παραμέτρους, όπως η εμπειρία και η εξειδίκευση του, το ευρύτερο νοσοκομειακό περιβάλλον, τις οργανωμένες δομές και κυρίως, την εξατομικευμένη αντιμετώπιση προς τον ασθενή, όπως αυτά υφίστανται και εφαρμόζονται στα νοσοκομεία του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών. Η καθημερινή ενημέρωση για νέες τεχνολογίες και υλικά, σε συνδυασμό με τις συνεχείς επενδύσεις του Ομίλου σε βιοϊατρικό εξοπλισμό, μας επιτρέπει να διαθέτουμε την τελευταία λέξη της σύγχρονης αντιμετώπισης για τις χειρουργικές παθήσεις του πρωκτού. Παράλληλα, και μέσα από τη συνεργασία της Διεπιστημονικής Ομάδας είμαστε σε θέση να προσφέρουμε την πλέον εξατομικευμένη λύση για κάθε περίπτωση, όσο σύμπλοκη και αν είναι.

Δρ. Αναστάσιος Γ. Ξιάρχος, Γενικός Χειρουργός και Διευθυντής Χειρουργικής στο Ιατρικό Περιστερίου