Ο Διευθυντής της Α΄ Ρομποτικής Χειρουργικής Κλινικής του Metropolitan Hospital, Δρ. Ιωάννης Κ. Κοζαδίνος και οι επιμελητές Παναγιώτης Ν. Φαρμάκης, Γιώργος Κ. Γεωργίου και ο επιστημονικός συνεργάτης Αλέξανδρος Ι. Κοζαδίνος, μας εισάγουν στην επανταστατική αντιμετώπιση του καρκίνου του παχέος εντέρου και στη διεγχειρητική πλοήγηση με το ρομποτικό σύστημα DaVinci Xi μετά από έγχυση «πράσινου της Ινδοκυανίνης» (ICG). Πρωτοποριακή μέθοδος της ρομποτικής χειρουργικής κλινικής του νοσοκομείου Metropolitan H A’ Pομποτική Xειρουργική Kλινική του Metropolitan Hospital ήταν η πρώτη στην Ελλάδα αλλά και σε ολόκληρη τη Νοτιοανατολική Ευρώπη που χρησιμοποίησε τις εξελιγμένες λειτουργίες του ρομποτικού συστήματος τελευταίας γενιάς Da Vinci Xi, εδώ και δύο και πλέον χρόνια, για τον καρκίνο του παχέος εντέρου. Ο Διευθυντής της Κλινικής, Δρ. Ιωάννης Κοζαδίνος, έχοντας ήδη δωδεκαετή εμπειρία με τα ρομποτικά συστήματα προηγούμενων γενεών, εφαρμόζει πλέον με την ομάδα του στην Ογκολογική Χειρουργική το σύστημα Firefly σε συνδυασμό με την χορήγηση της ουσίας «πράσινο της Ινδοκυανίνης» (IndoCyanine Green – ICG).
Το θαυματουργό πράσινο της Ινδοκυανίνης
Η ουσία αυτή, με τις φθορίζουσες ιδιότητές της, αναδεικνύεται ως ένα από τα πιο χρήσιμα εργαλεία στις νεότερες εφαρμογές της Ρομποτικής Χειρουργικής. Μετά τη χορήγησή της (είτε ενδοφλέβια είτε εντός του όγκου κατά τη στιγμή της επέμβασης) εισέρχεται στην κυκλοφορία και συνδέεται με ειδικές πρωτεΐνες του αίματος. Μέσω του συστήματος Firefly, το οποίο είναι ενσωματωμένο στο νεότερο ρομποτικό σύστημα da Vinci Xi, και μόνον, εκπέμπεται μια δέσμη υπέρυθρου λέιζερ φωτός, την οποία απορροφά το σύμπλεγμα ινδοκυανίνης – λιποπρωτεϊνης (φάρμακο ICG και συστατικά του αίματος) και στη συνέχεια διεγείρεται και εκπέμπει υπέρυθρη ακτινοβολία. Την ακτινοβολία αυτή προσλαμβάνει και φιλτράρει το ενσωματωμένο στην οπτική απεικόνιση σύστημα FIREFLY για να το μετατρέψει στη συνέχεια σε πράσινο χρώμα (φθορίζουσα ιδιότητα πρασίνου της ινδοκυανίνης).
Κάνοντας χρήση της υπέρυθρης ακτινοβολίας (χωρίς κανέναν απολύτως κίνδυνο για τον οργανισμό), δίνεται η δυνατότητα σκιαγράφησης του λεμφικού συστήματος αλλά και της ιστικής αιμάτωσης. Έτσι, αξιοποιώντας τις φθορίζουσες ιδιότητες του πράσινου της ινδοκυανίνης, μπορούμε να μελετάμε σε πραγματικό χειρουργικό χρόνο και να αντιμετωπίζουμε χειρουργικά με επαρκή τρόπο περιστατικά που άλλοτε ήταν αδύνατο να αντιμετωπιστούν τόσο αποτελεσματικά. Για παράδειγμα, η ιδιότητα του αγγειακού δικτύου να εμφανίζεται σαν το πρώτο φθορίζον σύστημα (5-60 δευτερόλεπτα μετά από ενδοφλέβια έγχυση ICG) συμβάλλει στην ανάδειξη της αγγειακής ανατομίας (διεγχειρητική φθορίζουσα αγγειογραφία), αλλά και ανεύρεση τυχόν παραλλαγών αυτής (πχ. μετά από προηγούμενες επεμβάσεις), κατά τη διάρκεια του χειρουργείου, συμβάλλοντας στη μείωση των αγγειακών κακώσεων. Επιπλέον, εξασφαλίζεται η χειρουργική εκτομή του εντέρου σε σημείο με επαρκή αιμάτωση, καθιστώντας ασφαλέστερη την αναστόμωση και αποφεύγοντας τη μετεγχειρητική διαφυγή εντερικού περιεχομένου (που οδηγεί σε περιτονίτιδα). Αυτή είναι μια νέα δυνατότητα που προσφέρεται μόνο μέσω του ρομποτικού συστήματος DaVinci Xi και σύμφωνα με τις υπάρχουσες μελέτες, μπορεί να μειώσει τα ποσοστά διαφυγής από την αναστόμωση από 18% σε 6%, καθώς και να αλλάξει το σημείο διατομής του εντέρου σε ποσοστό από 19-40% των περιπτώσεων. (Clinical Trials.gov. The role of ICG Fluorescene Imaging on Anastomotic Leak in Robotic Colorectal Surgery).
Η πιο σημαντική, όμως, εξέλιξη στη ρομποτική χειρουργική αντιμετώπιση του καρκίνου του παχέος εντέρου που μας προσφέρει η τεχνική firefly μετά έγχυσης ICG είναι η δυνατότητα να αναγνωρίζουμε τον ίδιο τον όγκο, καθώς και τη λεμφική του απορροή τη στιγμή της επέμβασης. Έτσι, προβαίνουμε σε αρτιότερους λεμφαδενικούς καθαρισμούς μειώνοντας τη συνοδό νοσηρότητα. Αυτή τη στιγμή βρίσκονται σε εξέλιξη διάφορα ερευνητικά πρωτόκολλα παγκοσμίως, που ασχολούνται με την βιοψία του φρουρού λεμφαδένα στον καρκίνο του παχέος εντέρου (αλλά και του στομάχου), επιδιώκοντας να καταστήσουν τη μέθοδο του φρουρού λεμφαδένα στο παχύ έντερο standard of care, όπως δηλαδή συμβαίνει ήδη στον καρκίνο του μαστού και στο μελάνωμα.
Το πράσινο της ινδοκυανίνης είναι μια ουσία με ιατρική εφαρμογή από το 1958 έως και σήμερα, αρχικά στην ειδικότητα της Οφθαλμολογίας (για τον έλεγχο των αγγείων του βυθού με φλουοραγγειογραφία), αργότερα στη μελέτη της λειτουργίας του κιρρωτικού ήπατος από τους Ηπατολόγους και στην αιμάτωση του μυοκαρδίου από τους Καρδιολόγους. Τα τελευταία χρόνια βρίσκει εφαρμογή και στην Χειρουργική Ογκολογία, για την απεικόνιση του όγκου και της λεμφικής απορροής μέσω των λεμφαδένων γενικότερα. Η Κλινική μας, παρακολουθώντας από κοντά τις ιατρικές εξελίξεις, ξεκίνησε να χρησιμοποιεί την τεχνική αυτή σε ογκολογικές επεμβάσεις της Γενικής Χειρουργικής τα τελευταία δύο και πλέον χρόνια. Εξάλλου, η αδιαμφισβήτητη σημασία της χρήσης του πρασίνου της Ινδοκυανίνης στη σύγχρονη Ιατρική αποτυπώνεται με τον εμβληματικότερο τρόπο στην εκθετική άνοδο των βιβλιογραφικών αναφορών τον τελευταίο χρόνο.
Πλεονεκτήματα Ρομποτικής Χειρουργικής
Τα πλεονεκτήματα της ρομποτικής χειρουργικής είναι σαφή. Έχουν περιγραφεί και τεκμηριωθεί σε όλη τη γκάμα των επεμβάσεων της Γενικής Χειρουργικής:
- καλοήθεις και κακοήθεις παθήσεις πεπτικού, όπως οι παθήσεις οισοφάγου, στομάχου, ήπατος, χοληφόρων, παγκρέατος, λεπτού και παχέος εντέρου,
- παθήσεις σπληνός,
- παθήσεις κοιλιακών τοιχωμάτων, όπως βουβωνοκήλες, ομφαλοκήλες, μετεγχειρητικές κήλες, κήλες λευκής γραμμής,
- διαφραγματοκήλες,
- νοσογόνο παχυσαρκία
Στα πλεονεκτήματα αυτά συμπεριλαμβάνονται η ελάχιστη απώλεια αίματος και απουσία μεταγγίσεων, ο ελάχιστος μετεγχειρητικός πόνος, η περιορισμένη χρήση φαρμάκων, η σημαντικά μικρότερη διάρκεια νοσηλείας, το άριστο αισθητικό αποτέλεσμα και η ταχύτερη επαναδραστηριοποίηση του ασθενούς στο περιβάλλον του. Όσον αφορά τα ογκολογικά περιστατικά, περιορίζεται στο ελάχιστο ο χρόνος αποκατάστασης μετά την χειρουργική επέμβαση, επιτρέποντας την αμεσότερη έναρξη συμπληρωματικής θεραπείας (χημειοθεραπεία, ακτινοθεραπεία, ορμονοθεραπεία κλπ).
Επιπλέον, χρησιμοποιώντας όλες τις διαθέσιμες προεγχειρητικές απεικονιστικές εξετάσεις, έχουμε πια τη δυνατότητα προσομοίωσης της επέμβασης του ασθενούς, πριν την διενέργεια της πραγματικής χειρουργικής επέμβασης, με αποτέλεσμα να έχουμε μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα για τον κάθε ασθενή εξατομικευμένα (personalised medicine).
Α’ Ρομποτική Χειρουργική Κλινική Metropolitan Hospital
Είναι αδιαμφισβήτητο ότι οι νέες τεχνικές και η βοήθεια της ψηφιακής τεχνολογίας που μας προσφέρονται σήμερα, με την οπτική μηχανική σε άριστη συνεργασία με τη μοντέρνα χειρουργική, οδηγούν και το πιο καχύποπτο και επιφυλακτικό κοινό, να ομολογήσει ότι «το όριο είναι το άπειρο» και ότι «το σήμερα είναι ήδη χθες».
«Η ομάδα μου κι εγώ καταβάλλοντας άοκνες προσπάθειες εργαζόμαστε πάνω σε καινούργια δεδομένα προκειμένου να έχουν όλοι οι ασθενείς μας το βέλτιστο ογκολογικό αποτέλεσμα. Όμως, πρέπει επίσης να τονίσουμε τη σημασία της πρόληψης για όλες τις παθήσεις και πολύ περισσότερο για τον καρκίνο. Σήμερα, είμαστε σε θέση να υποστηρίζουμε ότι κατά μέγιστο λόγο έχουμε κάνει θεαματικές προόδους στη μάχη με την κακοήθεια, αφενός εστιάζοντας στην ΠΡΟΛΗΨΗ και αφετέρου παρέχοντας αποτελεσματική ΘΕΡΑΠΕΙΑ», καταλήγει ο Δρ. Κοζαδίνος.