8 μύθοι για το αλκοόλ που έχει καταρρίψει η επιστήμη

Όταν το θέμα είναι το αλκοόλ, η διαχωριστική γραμμή μεταξύ μύθου και πραγματικότητας συχνά είναι θολή, διότι πολλές από τις αντιλήψεις που έχουμε έχουν πάψει προ πολλού να ισχύουν.

Ο ειδικός σε θέματα εξαρτήσεων Dr. Joseph W. Janesz, PhD, LICDC, επίκουρος καθηγητής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο Case Western Reserve, εξηγεί ποιους μύθους πρέπει να πάψουμε να πιστεύουμε διότι μερικές φορές είναι επικίνδυνοι για την υγεία μας.

Μύθος 1: Το ποτό δίνει κέφι και ενέργεια

Η αλήθεια: Πολλοί νομίζουν ότι το αλκοόλ δρα τονωτικά, αλλά στην πραγματικότητα καταστέλλει τις εγκεφαλικές λειτουργίες. Οι πρώτες που αδρανοποιούνται είναι εκτελεστικές λειτουργίες, όπως η κριτική ικανότητα, ο έλεγχος της ψυχικής διάθεσης και οι φυσικές αναστολές. Μερικοί άνθρωποι εκλαμβάνουν τις αντιδράσεις αυτές ως ευφορία. Ωστόσο άλλοι αισθάνονται υπνηλία, λήθαργο, ακόμα και αίσθημα κατάθλιψης. Ό,τι κι αν νομίζετε, λοιπόν, το αλκοόλ δεν τονώνει τον οργανισμό.

Μύθος 2: Ένα ποτό μας χαλαρώνει πριν τον βραδινό ύπνο

Η αλήθεια: Ό,τι κι αν πιείτε πριν μπείτε για ύπνο, εφ’ όσον περιέχει αλκοόλ θα σας γυρίσει μπούμερανγκ. Και αυτό διότι μπορεί να σας βοηθήσει να αποκοιμηθείτε πιο γρήγορα, αλλά διαταράσσει τον βαθύ ύπνο. Έτσι, θα ξυπνήσετε αργότερα και θα νιώθετε κουρασμένοι και ίσως με παρεπόμενα μέθης. Αν μάλιστα σας γίνει συνήθεια το αλκοόλ πριν τον ύπνο, τελικά θα απορρυθμιστεί ο ύπνος σας και θα δυσκολευθείτε να ανακτήσετε μια φυσιολογική ποιότητα.

Μύθος 3: Λίγο αλκοόλ στον καφέ, ζεσταίνει τον οργανισμό

Η αλήθεια: Το οινόπνευμα προκαλεί απατηλή αίσθηση θερμότητας στα άκρα, διότι  διαστέλλει τα αιμοφόρα αγγεία τους. Γιατί είναι η αίσθηση αυτή απατηλή; Διότι με τη διαστολή των επιφανειακών αγγείων, απομακρύνεται θερμότητα από το εσωτερικό του σώματος και διαχέεται στο ψυχρό περιβάλλον. Έτσι όμως ο οργανισμός έχει απώλειες θερμότητας, την οποία χρειάζεται για να διατηρεί ζεστά τα ζωτικά όργανα. Επομένως ο οργανισμός δεν ζεσταίνεται, αλλά κρυώνει περισσότερο.

Μύθος 4: Η μπύρα είναι ελαφριά

Η αλήθεια: Το αν θα είναι ένα ποτό ελαφρύ, δεν εξαρτάται από το είδος του, αλλά από την περιεκτικότητά του σε αλκοόλ. Υπάρχουν μπύρες που είναι πιο δυνατές και από το ουΐσκι. Μην υπερβαίνετε λοιπόν τις ημερήσιες συνιστώμενες δόσεις που είναι έως ένα ποτό την ημέρα για τις γυναίκες και έως δύο ποτά ημερησίως για τους άνδρες.

Μύθος 5: Αν πιείς πολύ, ένας δυνατός καφές θα σε συνεφέρει

Η αλήθεια: Ο καφές δεν ασκεί καμία αληθινή επίδραση στα επίπεδα του οινοπνεύματος στο αίμα. Εν τούτοις, από αυτά τα επίπεδα θα εξαρτηθεί το επίπεδο της μέθης. Τότε γιατί νιώθουν πολλοί τονωμένοι όταν πίνουν καφέ; Διότι ξεγελά τον εγκέφαλο να νομίζει ότι νιώθετε περισσότερη ενέργεια και εγρήγορση, απ’ όση στην πραγματικότητα, προειδοποιεί ο Dr. Janesz. Επομένως ο συνδυασμός είναι επικίνδυνος, διότι μπορεί να σας κάνει να οδηγήσετε π.χ. το αυτοκίνητό σας, ενόσω είστε ακόμα μεθυσμένοι. Αντί λοιπόν να πιείτε καφέ, εάν το παρακάνετε με τα οινοπνευματώδη ποτά, να πίνετε πολύ νερό και να περιμένετε να υποχωρήσει η μέθη.

Μύθος 6: Το αλκοόλ μειώνει το στρες και το άγχος

Η αλήθεια: Επειδή δρα κατασταλτικά στον εγκέφαλο, αρχικά μοιάζει να μας χαλαρώνει. Η ευδαιμονία, όμως, δεν διαρκεί πολύ. Αντιθέτως, την επομένη ημέρα μετά από μια γενναία κρασοκατάνυξη, το άγχος ανακάμπτει δριμύτερο. Στην πραγματικότητα, όσο περισσότερο πίνει κανείς, τόσο εντείνονται οι επιδράσεις στην λειτουργία του εγκεφάλου και τα αισθήματα κατάθλιψης, επιθετικότητας, θυμούς, άγχους και στρες. Πόσο μάλλον που όταν κάποιος χρησιμοποιεί το ποτό για να «μουδιάσει» τα αρνητικά συναισθήματά του, δεν μαθαίνει να τα διαχειρίζεται σωστά.

Μύθος 7: Το αλκοόλ προκαλεί βλάβες μόνο στο ήπαρ

Η αλήθεια: Η υπερκατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών προκαλεί πολλές και διαφορετικές χρόνιες παθήσεις. Το ήπαρ είναι μόνο ένα από τα όργανα που πλήττει (αυξάνει τον κίνδυνο κίρρωσης και καρκίνου). Πλήττει και την καρδιά (αυξάνει τον κίνδυνο καρδιοπάθειας, καρδιακής αρρυθμίας), ενώ αυξάνει και την αρτηριακή πίεση. Μπορεί επίσης να οδηγήσει στο εγκεφαλικό και σε ορισμένους καρκίνους κεφαλής & τραχήλου (π.χ. στόματος, οισοφάγου). Αυξάνει επίσης τον κίνδυνο καρκίνου στο πεπτικό σύστημα και τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού.

Μύθος 8: Λίγο ποτό «θεραπεύει» τα παρεπόμενα της μέθης

Η αλήθεια: Το μόνο που θα καταφέρει όποιος εφαρμόσει αυτό τον μύθο είναι να παρατείνει την διαδικασία ανάρρωσης από την υπερκατανάλωση αλκοόλ. Επιπλέον φορτώνει τον οργανισμό του με ακόμα περισσότερες τοξίνες, τη στιγμή που ήδη πασχίζει να απαλλαγεί από τις προηγούμενες. Η ανάρρωση από τη μέθη χρειάζεται υπομονή και καλή ενυδάτωση με νερό.

Φωτογραφία: iStock