Αυγά: Τα μυστικά από την αγορά έως το βάψιμο – Πόσα μπορούμε να φάμε

Τα αυγά είναι ένα από τα πιο θρεπτικά τρόφιμα, καθώς αποτελούν πηγή πρωτεΐνης υψηλής βιολογικής αξίας και περιέχουν πολλές βιταμίνες και ιχνοστοιχεία.

Είναι πολύ καλή πηγή σεληνίου, ιωδίου και βιταμίνης Β2 (ριβοφλαβίνης). Περιέχουν επίσης βιταμίνη Β12, Β5 (παντοθενικό οξύ), Β9 (φυλλικό οξύ), καθώς και βιταμίνες Α και D

Για να είναι ασφαλή, όμως, «πρέπει να προσέχουμε πως τα χειριζόμαστε και πως τα αποθηκεύουμε. Ειδάλλως, υπάρχει κίνδυνος να αλλοιωθούν και να καταστούν μη ασφαλή για κατανάλωση», τονίζει ο κλινικός διαιτολόγος-βιολόγος Χάρης Δημοσθενόπουλος, προϊστάμενος στο Τμήμα Διατροφής του Λαϊκού Νοσοκομείου της Αθήνας.

Όπως αναφέρει ο Ενιαίος Φορέας Ελέγχου Τροφίμων (ΕΦΕΤ), τα αυγά ανήκουν στα ευαλλοίωτα τρόφιμα. Με τον όρο αυτό περιγράφονται τα τρόφιμα που περιέχουν μεγάλο ποσοστό πρωτεϊνών και υγρασίας, και δεν είναι εμφανώς όξινα. Στην ίδια κατηγορία ανήκουν, λ.χ., και το κρέας, τα γαλακτοκομικά, τα ψάρια κ.λπ.

Τα ευαλλοίωτα τρόφιμα είναι επιρρεπή στην γρήγορη ανάπτυξη παθογόνων μικροοργανισμών. Γι’ αυτό τον λόγο πρέπει να προστατεύονται από τις επιμολύνσεις και, αναλόγως με το είδος τους, να διατηρούνται σε θερμοκρασίες ψύξης ή κατάψυξης. Πρέπει επίσης να τα μαγειρεύουμε καλά.

Δεδομένου ότι σήμερα, Μεγάλη Πέμπτη 02 Μαΐου 2024 βάφουμε κόκκινα τα αυγά, παραθέτουμε μερικές συμβουλές για τη σωστή διατήρηση, μαγείρεμα και κατανάλωσή τους.

Τι να προσέχετε όταν τα αγοράζετε

Όταν διαλέγετε αυγά, να ελέγχετε την ημερομηνία λήξεως. Μην προμηθεύεστε αυγά που έχουν λήξει. Βεβαιωθείτε ότι είναι κατά το δυνατόν φρέσκα και ελέγξετε την ημερομηνία ελάχιστης διατηρησιμότητας. Να βεβαιώνεστε επίσης ότι δεν είναι σπασμένα, ούτε έχουν ακαθαρσίες στο τσόφλι τους.

Όταν φτάσετε στο σπίτι

Μόλις επιστρέψετε στο σπίτι από το σούπερ μάρκετ, να τα βάλετε αμέσως στο ψυγείο. Προσοχή, όμως: μην τα πλύνετε πριν τα αποθηκεύσετε, συνιστά ο ΕΦΕΤ. Καλό είναι επίσης να τα αφήσετε στην αρχική συσκευασία τους. Τοποθετήστε την στο πιο ψυχρό τμήμα του ψυγείου και όχι στην πόρτα, συνιστά το αμερικανικό υπουργείο Γεωργίας (USDA).

Τα ωμά αυγά μπορούν να διατηρηθούν στο ψυγείο για 3-5 εβδομάδες. Διατηρούνται ακόμα κι αν περάσει η ημερομηνία λήξεως. Ωστόσο μετά από αυτήν πρέπει να τα μαγειρέψετε για να τα καταναλώσετε και όχι να τα χρησιμοποιήσετε σε ωμές παρασκευές. Για να θυμάστε πότε τα αγοράσατε, σημειώστε το στην συσκευασία τους.

Για να τα βράσετε σωστά

Μην τα βγάλετε από το ψυγείο για να τα ξεπαγώσετε, πριν τα βράσετε. Αν αφήσετε ένα κρύο αυγό σε θερμό περιβάλλον, μπορεί να «ιδρώσει», διευκολύνοντας την ανάπτυξη βακτηρίων, αναφέρει η Ένωση Αυγοπαραγωγών του Σύδνεϋ (Australian Eggs).

Προτιμότερο είναι να βάλετε τα κρύα αυγά σε μία κατσαρόλα με κρύο νερό. Βάλτε την κατσαρόλα στο μάτι της κουζίνας και αφήστε τη θερμοκρασία να αυξηθεί με αργό ρυθμό.

Για να ψηθούν καλά στο εσωτερικό τους τα αυγά, χαμηλώστε τη θερμοκρασία μόλις αρχίσει να βράζει το νερό. Αφήστε τα να μαγειρευτούν 4 λεπτά εάν θέλετε να έχουν μαλακό κρόκο και 8 λεπτά για να γίνουν σκληρά. Εάν τα αφήσετε περισσότερο, θα παραβράσουν και μπορεί να γίνουν γκρι γύρω από τον κρόκο. Προσοχή όμως: είναι προτιμότερο να τα βράσετε τουλάχιστον 5 λεπτά από πλευράς καταστροφής των βακτηρίων που ίσως περιέχουν.

Πώς να τα βάψετε σωστά

Για το βάψιμο να χρησιμοποιείται μόνον εγκεκριμένες βαφές. Να ακολουθείτε προσεκτικά τις οδηγίες που αναγράφονται στην συσκευασία τους, χωρίς να αυτοσχεδιάζετε. Να βάφετε μόνο τα αυγά που δεν έχουν σπάσει κατά το βράσιμο.

Πώς να διατηρήσετε τα βρασμένα αυγά

Δύο ώρες μετά το τέλος του βρασίματος, τα αυγά πρέπει να τοποθετούνται στο ψυγείο,  ξεχωριστά από τα φρέσκα. Εκεί μπορούν να διατηρηθούν επί έως 7 ημέρες, είτε είναι με το τσόφλι είτε χωρίς, αναφέρει το USDA.

Πόσα μπορείτε να φάτε

Αν και παλαιότερα επικρατούσε η αντίληψη ότι τα αυγά αυξάνουν τη χοληστερόλη και πρέπει να τρώμε το πολύ 2-3 την εβδομάδα, αυτό έχει πια καταρριφθεί. «Έχει τεκμηριωθεί πως την χοληστερόλη δεν αυξάνει η πρόσληψη διαιτητικής χοληστερόλης από αυγά και άλλες τροφές, αλλά η κατανάλωση πολλών κορεσμένων λιπαρών», εξηγεί ο κ. Δημοσθενόπουλος. «Άλλωστε τα αυγά είναι πέρα από φτωχά σε κορεσμένα λιπαρά και καλή πηγή λεκιθίνης (βρίσκεται στον κρόκο) και αυτό τα καθιστά ακόμα πιο «αθώα» όσον αφορά την επίπτωση τους στην υπερχοληστερολαιμία».

Πολλά κορεσμένα λιπαρά περιέχουν, μεταξύ άλλων:

• Τα παχιά κρέατα (π.χ. πανσέτα, παϊδάκια, μπριζόλες με λίπος, λουκάνικα, μπέικον κ.λπ.)
• Τα ζωικά λίπη (π.χ. βούτυρο γάλακτος)
• Τα τηγανητά φαγητά
• Τα επεξεργασμένα τρόφιμα

«Μελέτες δείχνουν πως η κατανάλωση έως και ενός αυγού την ημέρα είναι απολύτως ασφαλής», τονίζει ο κ. Δημοσθενόπουλος. «Ωστόσο οι καρδιοπαθείς και γενικώς όσοι ακολουθούν ειδική διατροφή με ελεγχόμενη πρόσληψη πρωτεϊνών και λιπαρών (λ.χ. χολοκυστοπαθείς, ηπατοπαθείς), πρέπει να συμβουλεύονται τον γιατρό ή τον διαιτολόγο τους».

Φωτογραφία: iStock