Χριστούγεννα και Πρωτοχρονιά δεν είναι εύκολη υπόθεση. Εξού και οι προειδοποιήσεις από ΕΟΔΥ, ΕΦΕΤ και άλλους οργανισμούς και φορείς για την ασφάλεια των τροφίμων και την αποφυγή ανεπιθύμητων καταστάσεων, όπως οι τροφικές δηλητηριάσεις, που μπορεί να οφείλεται σε λάθος χειρισμούς. Ένα κακομαγειρεμένο -από πλευράς ασφάλειας- πιάτο, ο λάθος χειρισμός ευαίσθητων κρεάτων, όπως η γαλοπούλα, και μπουφέδες γεμάτοι μικρόβια οδηγούν πολλές φορές σε ασθένειες, ακόμη και σε θανάτους σε ακραίες περιπτώσεις.
Ωστόσο, όταν κάποιος δεν ετοιμάζει συχνά μεγάλα γεύματα, είναι δύσκολο να γνωρίζει ποιοι κίνδυνοι ενεδρεύουν, λέει ο Donald Schaffner, ειδικός στην επιστήμη των τροφίμων στο Πανεπιστήμιο Rutgers. Για παράδειγμα, το μαγείρεμα διαρκεί περισσότερο όταν η ποσότητα του φαγητού είναι μεγάλη. Το ίδιο και η ψύξη.
Ετοιμάστε τη γαλοπούλα
Η γαλοπούλα είναι από τους πρωταγωνιστές των γιορτών, μαζί με το χοιρινό. Αλλά η ωμή γαλοπούλα μπορεί να «φιλοξενεί» βακτήρια που προκαλούν ασθένειες, όπως η σαλμονέλα, το καμπυλοβακτηρίδιο και άλλα μικρόβια. Ο χειρισμός της πρέπει να γίνεται με ασφάλεια για να αποφευχθεί η μόλυνση των επιφανειών του ψυγείου, του νεροχύτη και του πάγκου της κουζίνας από τα μικρόβια αυτά.
Η κατεψυγμένη γαλοπούλα πρέπει πρώτα να αποψυχθεί. Υπάρχουν διάφορες αποδεκτές μέθοδοι, όπως στο ψυγείο, στον φούρνο μικροκυμάτων ή σε κρύο τρεχούμενο νερό, λέει ο Schaffner. Όμως, «όλες αυτές οι μέθοδοι ενέχουν κινδύνους», προειδοποιεί.
Μια κατεψυγμένη γαλοπούλα χρειάζεται περίπου 24 ώρες για κάθε 4 έως 5 κιλά βάρους για να ξεπαγώσει στο ψυγείο, σύμφωνα με το αμερικανικό Υπουργείο Γεωργίας. Εάν χρησιμοποιήσετε φούρνο μικροκυμάτων ή τη μέθοδο με κρύο νερό, το πουλί πρέπει να μαγειρευτεί αμέσως.
Και δεν πλένουμε τη γαλοπούλα. Είναι κακή ιδέα να την ξεπλένετε στο νεροχύτη, παρόλο που πολλοί μάγειρες επιμένουν σε αυτή την πρακτική, συχνά από συνήθεια. Με τον τρόπο αυτό, υπάρχει ο κίνδυνος από το πιτσίλισμα του νερού να γεμίσει βακτήρια η κουζίνα.
Αντ’ αυτού, στεγνώστε τη γαλοπούλα με χαρτί κουζίνας και πετάξτε την ή χρησιμοποιήστε πετσέτα κουζίνας και απολυμάνετέ την στο πλυντήριο.
Τι γίνεται με το ψήσιμο;
Η γαλοπούλα πρέπει να φτάσει σε θερμοκρασία ψησίματος 74 βαθμών Κελσίου πριν από το σερβίρισμα. Ο καλύτερος τρόπος για να διαπιστώσετε αν είναι ψημένη είναι να χρησιμοποιήσετε ένα ευαίσθητο ψηφιακό θερμόμετρο στο εσωτερικό τμήμα του μηρού, χωρίς να αγγίζει το κόκαλο.
Μην βασίζεστε στα πλαστικά θερμόμετρα που συνοδεύουν κάποιες γαλοπούλες του εμπορίου. Προηγούμενες έρευνες δείχνουν ότι τα συγκεκριμένα θερμόμετρα μπορεί να ενεργοποιηθούν πολύ πριν το πουλί είναι πραγματικά έτοιμο.
Και μην υπολογίζετε τον βαθμό ψησίματος βασιζόμενοι σε ενδείξεις όπως το χρώμα της πέτσας, το χρώμα της σάρκας ή το ζουμί από το κρέας. Τίποτε από όλα αυτά δεν είναι ασφαλές.
Συνοδευτικά πιάτα και περισσεύματα
Ο τρόπος με τον οποίο χειρίζεστε το υπόλοιπο γεύμα -τον πουρέ, τη σάλτσα, το ρύζι, τα κάστανα- είναι εξίσου σημαντικός με το κύριο πιάτο. Είναι ζωτικής σημασίας να αποφύγετε τη λεγόμενη επικίνδυνη ζώνη θερμοκρασιών, όπου μπορούν να αναπτυχθούν εύκολα βακτήρια.
Το «κλειδί» είναι να διατηρείτε τα ζεστά φαγητά πολύ ζεστά και τα κρύα φαγητά κρύα – και να τα καταψύχετε όλα αμέσως.
Η σύσταση είναι να βάζετε τα αποφάγια στο ψυγείο μέσα σε δύο ώρες από τη στιγμή που βγήκαν από την κουζίνα.
Φροντίστε να βάζετε στο ψυγείο τις πυκνές τροφές, όπως φέτες γαλοπούλας, μαγειρεμένες γλυκοπατάτες ή σάλτσα, σε ρηχά δοχεία για να τις βοηθήσετε να κρυώσουν γρήγορα. Πρόσφατη έρευνα του Schaffner έδειξε ότι τα τρόφιμα που ψύχονται σε δοχεία με βάθος όχι μεγαλύτερο από 5 εκατοστά ενέχουν μικρό κίνδυνο ανάπτυξης επικίνδυνων μικροβίων.
Καθαριότητα παντού
Ένας βασικός τρόπος να αποφύγετε την τροφική δηλητηρίαση είναι η σχολαστική καθαριότητα στην κουζίνα.
Πλύνετε τα χέρια σας πριν από την προετοιμασία του φαγητού και αφού αγγίξετε ωμά πουλερικά. Χρησιμοποιείτε διαφορετικές σανίδες κοπής, μαχαίρια και άλλα σκεύη όταν χειρίζεστε ωμό κρέας και φρέσκα τρόφιμα, όπως λαχανικά και σαλάτες.
Δώστε ιδιαίτερη προσοχή σε κάθε επιφάνεια που μπορεί να είναι μολυσμένη. Είναι σημαντικό να πλένετε πρώτα με σαπούνι και νερό και στη συνέχεια να απολυμαίνετε με απολυμαντικό – μια διαδικασία δύο βημάτων.
Φωτογραφία: iStock
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Πώς θα προστατευτούμε από τις ιώσεις τις μέρες των γιορτών
Τομ Χανκς: Όλες οι πιθανές αιτίες που μπορεί να προκαλέσουν τρέμουλο στα χέρια
Χριστούγεννα: Τα καλύτερα γιορτινά τρόφιμα για τα μάτια και την όραση