Δείτε τι παθαίνουν τα μάτια σας όταν πίνετε αλκοόλ

Αν πίνετε τακτικά οινοπνευματώδη ποτά μπορεί να δημιουργήσετε προβλήματα στα μάτια και την όρασή σας, ενώ αν κάνετε κατάχρηση αλκοόλ υπάρχει κίνδυνος να υποστείτε μακροχρόνιες και ίσως μη αναστρέψιμες βλάβες, αναφέρει ένας Έλληνας ειδικός.

Αντιθέτως, σπανίως παρατηρούνται οφθαλμολογικά προβλήματα σε όσους πίνουν λίγο αλκοόλ σποραδικά, σε εξαιρετικές περιστάσεις.

Όσοι πίνουν συστηματικά έστω και μέτριες ποσότητες (1-2 ποτά ημερησίως) μπορεί βραχυπρόθεσμα να δυσκολεύονται να ξεχωρίσουν τη φωτεινότητα μεταξύ δύο αντικειμένων (κοντράστ). Αυτό μπορεί να δυσκολέψει την σωστή εκτίμηση της απόστασής τους από τα αντικείμενα που τους περιβάλλουν.

Μελέτες έχουν δείξει πως ακόμα και όταν κάποιος έχει επίπεδο αλκοόλ στο αίμα 0,05% (αντιστοιχούν σε κατανάλωση 2 στάνταρτ ποτών σε μία ώρα), η αντίληψη του κοντράστ είναι μειωμένη κατά 30%.

Η συστηματική κατανάλωση αλκοόλ μπορεί επίσης να προκαλέσει:

• Ξηρότητα στα μάτια
• Μυοκυμία (είναι η ακούσια σύσπαση των βλεφάρων, αυτό που ο κόσμος αποκαλεί «παίζει» το μάτι)
• Φλεγμονή του ματιού
• Διπλωπία (ο πάσχων βλέπει διπλά είδωλα) με αίσθημα καύσου (κάψιμο) και κνησμό (φαγούρα) στο μάτι
• Ημικρανίες
• Σημαντική ευαισθησία στο φως

Και η υπερκατανάλωση

Αντίστοιχα, η υπερκατανάλωση μπορεί βραχυπρόθεσμα να προκαλέσει θολή όραση ή διπλωπία, καθώς και να περιορίσει την περιφερειακή όραση, με συνέπεια να βλέπει ο ασθενής σαν μέσα από τούνελ. Η επίπτωση αυτή είναι ένας από τους κύριους λόγους που δεν πρέπει να οδηγεί κανείς όταν έχει καταναλώσει αλκοόλ.

Η υπερκατανάλωση μπορεί επίσης να προκαλέσει έντονο κοκκίνισμα των ματιών, επειδή προκαλεί διόγκωση των αιμοφόρων αγγείων στην επιφάνειά τους.

Οι βραχυπρόθεσμες επιπτώσεις συνήθως υποχωρούν όταν το οινόπνευμα μεταβολιστεί και αποβληθεί από τον οργανισμό. Εκείνες, όμως, που είναι πιο ανησυχητικές είναι οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις από την αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ.

«Δεν χρειάζεται να μεθά κανείς συστηματικά για να παρουσιάσει σοβαρά προβλήματα στα μάτια του. Ακόμα και η μικρή απόκλιση από την μέτρια κατανάλωση, που είναι έως 1 ποτό ημερησίως για τις γυναίκες και έως 2 για τους άνδρες, μπορεί να δημιουργήσει μακροπρόθεσμα προβλήματα», αναφέρει ο χειρουργός-οφθαλμίατρος δρ Αναστάσιος-Ι. Κανελλόπουλος, καθηγητής Οφθαλμολογίας στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης. «Αυτό σημαίνει πως οι άνδρες που πίνουν 3 ή περισσότερα στάνταρτ ποτά την ημέρα και οι γυναίκες που πίνουν 2 ή περισσότερα έχουν αυξημένες πιθανότητες μακροπρόθεσμων προβλημάτων».

Μακροπρόθεσμες οφθαλμοπάθειες

Στα προβλήματα αυτά συμπεριλαμβάνεται κατ’ αρχάς ο καταρράκτης, ο οποίος μπορεί να εμφανιστεί πολύ πρόωρα, ακόμα και σε 40άρηδες πότες. Μπορεί επίσης να αναπτυχθεί επίμονο θόλωμα της όρασης ή διπλωπία που δεν βελτιώνεται.

Η υπερκατανάλωση μπορεί επίσης να επιταχύνει την ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας, που είναι η συχνότερη αιτία τύφλωσης των ηλικιωμένων. Ανάλυση που δημοσιεύθηκε στην ιατρική επιθεώρηση Current Eye Research έδειξε ότι η μέτρια προς υψηλή συστηματική κατανάλωση αλκοόλ σχετίζεται με αυξημένη συχνότητα της πρώιμης εκφύλισης της ωχράς (πριν από τα 65 έτη). Υπάρχουν επίσης ενδείξεις ότι:

• Μπορεί να αυξάνει τον κίνδυνο αμφιβληστροειδοπάθειας στους πάσχοντες από διαβήτη
• Σχετίζεται με το γλαύκωμα
• Σε συνδυασμό με το κάπνισμα αυξάνει τον κίνδυνο οπτικής νευροπάθειας (μειώνει σημαντικά την περιφερειακή όραση και ενδεχομένως την αντίληψη των χρωμάτων).

Άλλες επιπτώσεις

Η μακροχρόνια υπερκατανάλωση μπορεί ακόμα να επηρεάσει την επικοινωνία του εγκεφάλου με τα μάτια. Μπορεί επίσης να προκαλέσει βλάβες ή να επιταχύνει τη γήρανση διαφόρων δομών του ματιού, όπως:

• Ο οφθαλμικός φακός στο πρόσθιο τμήμα του
• Ο αμφιβληστροειδής χιτώνας βαθιά μέσα στο μάτι
• Το οπτικό νεύρο

Επιπλέον, «το αλκοόλ ασκεί τοξική δράση στα όργανα και τους ιστούς. Όλες αυτές οι επιδράσεις αυξάνουν την επιρρέπεια των ματιών στα νοσήματα και τα συμπτώματα που προαναφέρθηκαν», εξηγεί ο κ. Κανελλόπουλος.

Οι μακροπρόθεσμες συνέπειες του αλκοόλ είναι σοβαρές και σε μεγάλο βαθμό μη αναστρέψιμες. Εάν δεν αντιμετωπιστούν εγκαίρως και σωστά μπορεί να μειώσουν την όραση. Σε σπάνιες, ακραίες περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσουν στην τύφλωση.

Τι μπορείτε να κάνετε

Υπάρχει άραγε τρόπος να καταλάβει κανείς ότι έχει αρχίσει να παρουσιάζει προβλήματα στα μάτια και την όρασή του λόγω του ποτού; «Μια γενική αρχή είναι να συμβουλεύεται κανείς τον οφθαλμίατρό του, εάν παρουσιάσει ασυνήθιστα ή προοδευτικά εντεινόμενα συμπτώματα, όπως θολή όραση, διπλωπία, αλλαγές στην αντίληψη των χρωμάτων, ευαισθησία στο φως, κοκκίνισμα/ξηρότητα/ενόχληση στα μάτια ή και ημικρανίες», απαντά ο κ. Κανελλόπουλος. «Η υπερκατανάλωση αλκοόλ δεν είναι η μοναδική αιτία τους, αλλά μπορεί να αποτελεί συμβάλλοντα παράγοντα».

Η ιατρική συμβουλή, όμως, δεν πρέπει να καθυστερήσει διότι «η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία για τη διαφύλαξη της υγείας των ματιών. Η θεραπεία που θα συστηθεί εξαρτάται σε σημαντικό βαθμό από τα συμπτώματα του ασθενούς και τυχόν άλλα προβλήματα υγείας που έχει αναπτύξει ως συνέπεια της υπερκατανάλωσης αλκοόλ», καταλήγει.

Φωτογραφία: iStock