Διαλειμματική νηστεία: Ποια μέθοδος είναι η καλύτερη για αδυνάτισμα
Αλλά υπάρχουν τόσες πολλές εκδόσεις για την διαλειμματική νηστεία, ώστε είναι δύσκολο να γνωρίζουμε ποια είναι η καλύτερη. Ας δούμε τι λέει η επιστήμη…
Διαλειμματική νηστεία: Η δίαιτα 5:2
Αυτή είναι μια δημοφιλής εκδοχή της διαλειμματικής νηστείας, όπου ακολουθείτε μια διατροφή πολύ χαμηλών θερμίδων (περίπου 500kcal) για δύο ημέρες κάθε εβδομάδα (οποιαδήποτε δύο ημέρες). Τις άλλες πέντε ημέρες, τρώτε κανονικά.
Έρευνα έχει δείξει ότι είναι εφικτό να χάσετε βάρος με αυτή τη δίαιτα. Βελτιώνει επίσης αρκετούς δείκτες υγείας, όπως μείωση των επιπέδων γλυκόζης και χοληστερόλης στο αίμα. Αλλά η δίαιτα 5:2 είναι απίθανο να είναι πιο αποτελεσματική για την απώλεια βάρους από τις παραδοσιακές μεθόδους δίαιτας. Αυτό συμβαίνει επειδή η δίαιτα 5:2 μειώνει την πρόσληψη θερμίδων σε παρόμοιο βαθμό με την παραδοσιακή δίαιτα.
Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι οι δύο διαδοχικές ημέρες πρόσληψης πολύ λίγων θερμίδων μπορεί να βελτιώσει την ευαισθησία του οργανισμού στην ινσουλίνη (δείκτης κινδύνου για τον διαβήτη τύπου 2) σε μεγαλύτερη έκταση από την παραδοσιακή δίαιτα. Αυτή η προσέγγιση οδηγεί επίσης σε μειώσεις των λιπιδίων του αίματος (λιπαρές ουσίες που βρίσκονται στο αίμα) σε σύγκριση με την παραδοσιακή δίαιτα.
Ένα σημαντικό επιπλέον πλεονέκτημα της διαλειμματικής νηστείας του προτύπου 5:2 είναι ότι μπορείτε να καταναλώνετε κάποια τροφή κατά τη διάρκεια της περιόδου «νηστείας», παρέχοντας την ευκαιρία να πάρετε ζωτικά θρεπτικά συστατικά. Η δίαιτα αυτή, όμως, συχνά οδηγεί σε απώλειες στην μυϊκή και οστική μάζα, παράλληλα με τη λιπαρή μάζα, επειδή η κατανάλωση ισορροπημένης διατροφής μειώνοντας ταυτόχρονα την πρόσληψη θερμίδων είναι δύσκολη. Αυτό μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τις μακροπρόθεσμες προσπάθειες για απώλεια βάρους, καθώς ο μυς είναι μεταβολικά πιο ενεργός (καίει περισσότερες θερμίδες) από το λίπος. Το να φάτε αρκετές πρωτεΐνες μπορεί να συμβάλει στην μείωση της απώλειας μυϊκής μάζας κατά τη διάρκεια της δίαιτας 5:2, με ένα επιπλέον πλεονέκτημα της μείωσης της όρεξης.
Διαλειμματική νηστεία: Η μέθοδος με εναλλακτική ημέρα νηστείας
Ενώ η δίαιτα 5:2 μπορεί να θεωρηθεί ως «παρέμβαση στον τρόπο ζωής», η μέθοδος με εναλλακτική ημέρα νηστείας (δηλαδή νηστεία μέρα-παρά-μέρα) είναι πιο πιθανό να χρησιμοποιηθεί για να χάσει κανείς γρήγορα τα περιττά κιλά. Η εναλλακτική ημέρα νηστείας αναφέρεται συχνά ως «δίαιτα μέρα-παρά-μέρα» και απαιτεί να εναλλάσσετε καθημερινά τη διατροφή σας μεταξύ της απεριόριστης κατανάλωσης τροφής και της κατανάλωσης πολύ λίγων θερμίδων.
Οι περισσότερες έρευνες για αυτήν τη μέθοδο χρησιμοποιούν παρόμοια προσέγγιση με την δίαιτα 5:2, επιτρέποντας ένα μικρό γεύμα (συνήθως περίπου 500kcal) να καταναλώνεται σε ημέρες «νηστείας». Έρευνα έχει δείξει ότι η διαλειμματική νηστεία με εναλλακτική ημέρα νηστείας μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική απώλεια βάρους μέσα σε 8-12 εβδομάδες, αλλά ένα μεγάλο πρόβλημά της είναι ότι είναι δύσκολο να ακολουθηθεί πιστά για αρκετές μέρς. Πιο μακράς διάρκειας μελέτες έχουν δείξει ότι η πρόσληψη θερμίδων στις μέρες “νηστείας” αυξάνεται με την πάροδο του χρόνου, γεγονός που μειώνει το συνολικό έλλειμμα θερμίδων και επιβραδύνεται ο ρυθμός απώλειας βάρους.
Τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές (το χρυσό πρότυπο της κλινικής έρευνας) δείχνουν ότι εναλλακτική ημέρα νηστείας δεν οδηγεί σε μεγαλύτερη απώλεια βάρους ή βελτιώσεις στην υγεία σε σύγκριση με την παραδοσιακή δίαιτα, όταν η πρόσληψη θερμίδων είναι η ίδια και στις δύο ομάδες. Παρόλα αυτά, είναι πιθανό ότι θα οδηγήσει σε μεγαλύτερη μείωση της πρόσληψης θερμίδων σε σύγκριση με τις παραδοσιακές μεθόδους δίαιτας, η οποία θα πρέπει αρχικά να οδηγήσει σε μεγαλύτερη απώλεια βάρους. Αλλά είναι αμφίβολο ότι πολλοί άνθρωποι θα τηρήσουν αυτήν τη μέθοδο μακροπρόθεσμα.
Διαλειμματική νηστεία: Η μέθοδος με χρονικά περιορισμένη κατανάλωση
Η χρονικά περιορισμένη κατανάλωση περιλαμβάνει απόλυτη νηστεία για μεγάλες χρονικές περιόδους (16-20 ώρες) και κατανάλωση όλων των θερμίδων μέσα σε περιορισμένες ώρες.
Η πιο συνηθισμένη εκδοχή αυτής της μεθόδου χρησιμοποιεί έναν λόγο 16:8 μεταξύ νηστείας και κατανάλωσης τροφής (δηλαδή 16 ώρες νηστείας και 8 ώρες κατά τις οποίες είναι επιτρεπτή η κατανάλωση τροφής). Πολλοί άνθρωποι επιτυγχάνουν αυτόν τον λόγο παρακάμπτοντας το πρωινό, καθυστερώντας το πρώτο γεύμα τους μέχρι το μεσημέρι και καταναλώνοντας όλες τις υπόλοιπες τροφές από το μεσημέρι έως τις 20:00.
Έρευνες έδειξαν ότι η πρόσληψη θερμίδων σε μια περίοδο 24 ωρών μειώνεται όταν παραλείπεται το πρωινό. Αλλά ο αριθμός των θερμίδων που καίγονται μέσω της σωματικής δραστηριότητας είναι επίσης μειωμένος, γεγονός που θα εμποδίσει εν μέρει, ή εντελώς το έλλειμμα θερμίδων που επιτυγχάνεται παρακάμπτοντας το πρωινό. Έτσι, η παράλειψη του πρωινού είναι απίθανο να οδηγήσει σε σημαντική απώλεια βάρους, ενώ μειώνει και την αποτελεσματικότητα της ινσουλίνης για τη ρύθμιση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα μετά το γεύμα. Αυτό οδηγεί σε αρνητική επίδραση στην ευαισθησία στην ινσουλίνη.
Αλλά μια εναλλακτική προσέγγιση στην διαλειμματική νηστεία με χρονικά περιορισμένη κατανάλωση έχει δείξει θετικές προοπτικές. Μια πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι η νηστεία από τις 2 μ.μ. βελτίωσε την ευαισθησία στην ινσουλίνη σε μια ομάδα προ-διαβητικών αντρών. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε αυξημένη φυσική ικανότητα ρύθμισης των επιπέδων γλυκόζης αίματος αποτελεσματικά το πρωί, λόγω των καθημερινών μεταπτώσεων του μεταβολισμού. Έτσι, περιορίζοντας την πρόσληψη τροφής σε ένα “παράθυρο διατροφής” το πρωί και με νηστεία το βράδυ, μπορεί να είναι μια πιο υγιής έκδοση της εν λόγω μεθόδου διαλειμματικής νηστείας.
Διαλειμματική νηστεία: Η καλύτερη μέθοδος είναι…
Όπως και με οποιαδήποτε δίαιτα, η επιτυχία υπαγορεύεται κυρίως από το κατά πόσον θα μπορέσει το άτομο να την ακολουθήσει για επαρκές χρονικό διάστημα. Όταν σκοπός είναι η απώλεια βάρους, η μέθοδος με εναλλακτική ημέρα νηστείας είναι πιθανόν να οδηγήσει σε ταχύτερη επιτυχία, αλλά η μακροχρόνια απώλεια βάρους μπορεί να υποστηριχθεί από την λιγότερο έντονη προσέγγιση της δίαιτας 5:2.
Υπάρχουν κάποιες ερευνητικές ενδείξεις ότι η “προσκόλληση στο πρόγραμμα” μπορεί να είναι μεγαλύτερη στην διαλειμματική νηστεία με χρονικά περιορισμένη κατανάλωση, καθώς ο περιορισμός της πρόσληψης τροφής μπορεί να είναι ευκολότερος για μερικούς ανθρώπους από ό,τι να τον περιορίζει σοβαρά. Υπό αυτή την έννοια, η έρευνα δείχνει ότι η παράλειψη του βραδινού μπορεί να είναι καλύτερη για την υγεία από την παράλειψη του πρωινού γεύματος.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι οι περισσότερες έρευνες δείχνουν ότι η διαλειμματική νηστεία δεν είναι καλύτερη από τις παραδοσιακές μεθόδους δίαιτας. Αλλά τα πρότυπα διατροφής με μεθόδους διαλειμματικής νηστείας, που έχουν παρατεταμένες περιόδους αποχής από την τροφή, μπορούν να προσφέρουν κάποια επιπλέον οφέλη για την υγεία.