Διαταραχή υπερφαγίας: Τα σημάδια, οι επιπλοκές και πώς να βοηθήσετε κάποιο δικό σας άτομο

Μιχάλης Θερμόπουλος
27 Μαρτίου 2023 | 16:00

Η σοβαρότητα της διαταραχής καθορίζεται από το πόσα επεισόδια υπερφαγίας συμβαίνουν κάθε εβδομάδα.

Η διαταραχή υπερφαγίας είναι μια σοβαρή διατροφική διαταραχή κατά την οποία το άτομο καταναλώνει συχνά ασυνήθιστα μεγάλες ποσότητες φαγητού και αισθάνεται ότι δεν μπορεί να σταματήσει να τρώει.

Σχεδόν όλοι καταναλώνουμε υπερβολικές ποσότητες φαγητού κατά περιστάσεις. Αλλά για μερικούς, η υπερκατανάλωση τροφής γίνεται κατάσταση εκτός ελέγχου και συχνό φαινόμενο που φτάνει πλέον στον ορισμό της διαταραχής υπερφαγίας.

Διαταραχή υπερφαγίας: Συμπτώματα

Τα περισσότερα άτομα με διαταραχή υπερφαγίας είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα, αλλά μπορεί να έχουν και φυσιολογικό βάρος. Τα συμπεριφορικά και συναισθηματικά σημάδια της διαταραχής είναι:

κατανάλωση ασυνήθιστα μεγάλων ποσοτήτων φαγητού σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα (π.χ. μέσα σε 2 ώρες)
αίσθηση ότι η διατροφική συμπεριφορά είναι εκτός ελέγχου
κατανάλωση φαγητού ακόμα και όταν το άτομο έχει χορτάσει ή δεν πεινάει
γρήγορη κατανάλωση τροφών κατά τη διάρκεια επεισοδίων υπερφαγίας
κατανάλωση φαγητού σε σημείο που το άτομο νιώθει άσχημα και άβολα στο στομάχι
συχνές περιστάσεις όπου το άτομο τρώει τρώει μόνο του ή κρυφά
αίσθηση κατάθλιψης, αηδίας, ντροπής και ενοχής για το φαγητό
συχνές δίαιτες, πιθανώς χωρίς απώλεια βάρους

Σε αντίθεση με ένα άτομο με βουλιμία, μετά από ένα επεισόδιο υπερφαγίας, το άτομο δεν επιχειρεί να “αντισταθμίσει” τις επιπλέον θερμίδες με αυτόκλητο εμετό, χρήση καθαρτικών ή υπερβολική άσκηση. Μπορεί να προσπαθεί να κάνει δίαιτα ή να τρώει κανονικά γεύματα. Αλλά ο περιορισμός της διατροφής πολλές φορές απλώς να οδηγήσει σε περισσότερη υπερφαγία.

Η σοβαρότητα της διαταραχής καθορίζεται από το πόσο συχνά συμβαίνουν επεισόδια υπερφαγίας κατά τη διάρκεια μιας εβδομάδας.

Διαταραχή υπερφαγίας: Πότε πρέπει να δείτε γιατρό

Εάν έχετε οποιαδήποτε συμπτώματα διαταραχής υπερφαγίας, αναζητήστε ιατρική βοήθεια το συντομότερο δυνατό. Τα προβλήματα υπερφαγίας μπορεί να ποικίλλουν στην πορεία τους από βραχύβια έως επαναλαμβανόμενα ή μπορεί να επιμείνουν για χρόνια εάν αφεθούν χωρίς θεραπεία.

Μιλήστε με τον γιατρό σας ή με έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας σχετικά με τα συμπτώματα και τα συναισθήματά σας γύρω από την υπερφαγία. Εάν διστάζετε να αναζητήσετε θεραπεία, μιλήστε με κάποιον που εμπιστεύεστε γι’ αυτό που περνάτε. Ένας φίλος, ή αγαπημένος συγγενής μπορεί να σας βοηθήσει να κάνετε τα πρώτα βήματα για την επιτυχή θεραπεία.

Διαταραχή υπερφαγίας: Πώς να βοηθήσετε ένα άτομο με συμπτώματα

Ένα άτομο με διαταραχή υπερφαγίας μπορεί να γίνει… εξπέρ στην απόκρυψη των συμπεριφορικών σημαδιών, καθιστώντας δύσκολο για τους άλλους να εντοπίσουν το πρόβλημα. Εάν έχετε ένα αγαπημένο σας πρόσωπο που πιστεύετε ότι μπορεί να έχει συμπτώματα, κάντε μια ανοιχτή και ειλικρινή συζήτηση σχετικά με τις ανησυχίες σας.

Παρέχετε ενθάρρυνση και υποστήριξη. Προσφέρετε να το βοηθήσετε να βρει έναν εξειδικευμένο γιατρό ή επαγγελματία ψυχικής υγείας και να κλείσετε ένα ραντεβού. Είναι καλό και να προσφερθείτε να πάτε μαζί του και να είστε δίπλα του.

Διαταραχή υπερφαγίας: Παράγοντες κινδύνου

Η διαταραχή της υπερφαγίας είναι πιο συχνή στις γυναίκες παρά στους άνδρες. Αν και άτομα οποιασδήποτε ηλικίας μπορεί να έχουν διαταραχή υπερφαγίας, συχνά ξεκινά στα τέλη της εφηβείας ή μέχρι τα 24 περίπου χρόνια.

Παράγοντες που μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης διαταραχής υπερφαγίας:

Οικογενειακό ιστορικό: Είναι πιο πιθανό να έχετε μια διατροφική διαταραχή εάν οι γονείς ή τα αδέρφια σας έχουν (ή είχαν) διατροφική διαταραχή.
Δίαιτα: Πολλά άτομα με διαταραχή υπερφαγίας έχουν ιστορικό με πολλές δίαιτες. Η δίαιτα ή ο περιορισμός των θερμίδων κατά τη διάρκεια της ημέρας μπορεί να προκαλέσει μια επιθυμία για υπερφαγία, ειδικά εάν έχετε συμπτώματα κατάθλιψης.
Ψυχολογικά προβλήματα: Πολλοί με διαταραχή υπερφαγίας αισθάνονται αρνητικά για τον εαυτό τους, τις δεξιότητες και τα επιτεύγματά τους. Τα ερεθίσματα για την υπερφαγία μπορεί να περιλαμβάνουν το άγχος, την κακή αυτοεικόνα για το σώμα και την εύκολη πρόσβαση σε αγαπημένες τροφές.