Η εγκυμοσύνη έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις από τη γυναίκα, η οποία πρέπει να προσέχει τον τρόπο ζωής και τη διατροφή της για να μεγαλώσει με τις καλύτερες δυνατές συνθήκες το έμβρυο.
Ωστόσο αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να απολαύσει τις γιορτές και τα κλασικά γιορτινά πιάτα. Αρκεί να έχει το νου της, διότι ορισμένα τρόφιμα θα μπορούσαν να έχουν αρνητικές συνέπειες για την ίδια και για το αγέννητο μωρό της.
Ο μαιευτήρας-χειρουργός γυναικολόγος Δημήτρης Α. Μπιλάλης, fellow του βρετανικού Βασιλικού Κολεγίου Μαιευτήρων & Γυναικολόγων (RCOG), εξηγεί τι πρέπει να προσέξετε στην διατροφή σας τις γιορτινές ημέρες:
Μην τρώτε για δύο
Είναι μύθος (και μάλιστα επικίνδυνος) ότι οι έγκυοι πρέπει να τρώνε για δύο. Για έναν και καλό πρέπει να τρώνε. Μόνο στο τρίτο τρίμηνο της κυήσεως χρειάζονται περισσότερες θερμίδες αλλά και πάλι είναι περιορισμένες: 200 θερμίδες την ημέρα.
Επομένως, μη δίνετε έμφαση στην αύξηση της πρόσληψης τροφής, αλλά στην ποιότητα των φαγητών που καταναλώνετε. Πρέπει να είναι υγιεινά, όσο το δυνατόν λιγότερο επεξεργασμένα και πλούσια σε θρεπτικά συστατικά.
Όχι στα μη παστεριωμένα γαλακτοκομικά, στα μαλακά τυριά και στο πατέ κρέατος
Τα μη παστεριωμένα γαλακτοκομικά μπορεί να περιέχουν βακτήρια, όπως η σαλμονέλα, η λιστέρια και το κολοβακτηρίδιο e.coli.
Και τα τρία είναι κύριες αιτίες τροφικής δηλητηρίασης. Το γεγονός αυτό μπορεί να αποδειχθεί ολέθριο, ειδικά σε συνδυασμό με το ότι στην εγκυμοσύνη το ανοσοποιητικό σας είναι εξασθενημένο. Αν, λ.χ., πάθετε λιστερίωση σε ακραία περίπτωση μπορεί να οδηγηθείτε στον πρόωρο τοκετό ή, χειρότερα ακόμα, στην αποβολή και την απώλεια του μωρού.
Ένας άλλος κίνδυνος από τα μη παστεριωμένα τρόφιμα είναι η τοξοπλάσμωση, η οποία σε σπάνιες περιπτώσεις οδηγεί σε ανωμαλίες στο έμβρυο.
Ποια τρόφιμα, λοιπόν, πρέπει να αποφεύγετε; Προφανώς όλα όσα σας φέρνουν από το χωριό και δεν γνωρίζετε αν έχουν παστεριωθεί ή όχι.
Καλό είναι επίσης να αποφεύγετε το μπρι, το καμαμπέρ, την φέτα (ιδίως αν την έχετε πολλές μέρες στο ψυγείο), το ροκφόρ, την ρικότα, το chèvre, την γκοργκοντζόλα και το blue cheese. Να αποφεύγετε επίσης το πατέ κρέατος, το οποίο επίσης ενδέχεται να είναι πηγή λιστέριας.
Αντιθέτως, μοτσαρέλα μπορείτε να φάτε, αρκεί να αναγράφει ότι παράγεται από παστεριωμένο γάλα.
Ας σημειωθεί εδώ ότι τα προαναφερθέντα τρόφιμα θεωρούνται ασφαλή όταν έχουν μαγειρευτεί. Επειδή όμως έχουν δει πολλά τα μάτια των ειδικών, καλό είναι να μην τα καταναλώσετε εάν δεν σας είναι απολύτως απαραίτητα, τονίζει ο κ. Μπιλάλης.
Ναι σε μία γουλιά (όχι ολόκληρο ποτήρι) αλκοόλ «για το καλό»
Δεν υπάρχει καμία ποσότητα αλκοόλ που να μπορεί κανείς να πει ότι είναι εντελώς ασφαλής για κάθε έγκυο. Και αυτό, διότι κάθε γυναίκα και κάθε εγκυμοσύνη είναι διαφορετική.
Το ιδανικό είναι να αποφύγετε εντελώς το αλκοόλ στη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Ωστόσο δεν θα κινδυνεύσετε εάν πιείτε μια γουλιά σαμπάνια για να ευχηθείτε καλή Πρωτοχρονιά. Εκτός, βεβαίως, και εάν υπάρχει ιατρικός λόγος για τον οποίο σας συνέστησε ο μαιευτήρας σας να μην πιείτε ούτε σταγόνα αλκοόλ.
Να αποφύγετε επίσης τα αναψυκτικά με ζάχαρη. Στη θέση τους προτιμήστε ανθρακούχο νερό ή κάποιον φυσικό χυμό, αλλά πάντοτε με μέτρο.
Μην τρώτε μισοψημένο κρέας
Αν σας αρέσει το κρέας «ζουμερό στο κέντρο του» (ο εύσχημος τρόπος των σεφ με τον οποίο περιγράφουν το μισοψημένο κρέας), φάτε καλύτερα σαλάτα ή ένα ζυμαρικό.
Όσο είστε έγκυος, τα κρέατα που θα φάτε πρέπει να είναι πολύ καλά ψημένα. Και αυτό δεν ισχύει μόνο για το κοτόπουλο που μπορεί να είναι πηγή σαλμονέλας, αλλά και για το κόκκινο κρέας και τα προϊόντα ωμού κρέατος.
Αυτά μπορεί να περιέχουν παράσιτα όπως η τοξοπλάσμωση που μπορεί να έχουν συνέπειες στο έμβρυο.
Εννοείτε ότι για τους ίδιους ακριβώς λόγους πρέπει να ξεχάσετε και ωμές λιχουδιές τύπου στέικ ταρτάρ.
Ξεχάστε καλύτερα το σούσι
Όχι ότι αν το φάτε θα καταλήξετε να είστε… μπουκιά και δηλητηρίαση. Αν το σούσι είναι καλής ποιότητας, πιθανότατα θα έχει καταψυχθεί γρήγορα και σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες, επομένως δεν θα φέρει παθογόνα. Μία στο εκατομμύριο όμως να έχει ξεφύγει κάποιο παθογόνο, θα έχετε πρόβλημα.
Επομένως, μην τρώτε ωμά ψάρια (ούτε σολομό), ούτε ωμά οστρακόδερμα.
Καλό είναι επίσης να αποφεύγετε και ορισμένα είδη ψαριών των ωκεανών που μπορεί να περιέχουν υψηλά επίπεδα υδραργύρου. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν μάρλιν, ξιφίας και καρχαρίας.
Για τον ίδιο λόγο, μην υπερβαίνετε τις δύο μερίδες φρέσκου τόνου την εβδομάδα ή τις τέσσερις (μετρίου μεγέθους) κονσέρβες τόνου την εβδομάδα.
Ο αστακός, οι γαρίδες και τα άλλα θαλασσινά είναι ασφαλή εφόσον είναι μαγειρεμένα.
Ο καπνιστός σολομός και η καπνιστή πέστροφα είναι ασφαλή για κατανάλωση, σύμφωνα με το βρετανικό σύστημα υγείας (NHS).
Αποφύγετε τα ωμά αλλαντικά
Δεν είναι μόνο τα μισομαγειρεμένα κρέατα και πουλερικά που πρέπει να αποφεύγετε, αλλά και τα ωμά αλλαντικά. Τα αλλαντικά είναι παρασκευάσματα συντηρημένου κρέατος που υπόκεινται σε επεξεργασία για να αποκτήσουν τη μορφή με την οποία τα ξέρουμε.
Αν το αλλαντικό που πρόκειται να φάτε δεν αναγράφει με σαφήνεια ότι είναι προϊόν παστερίωσης ή θερμικής επεξεργασίας, πρέπει να το αποφύγετε. Ειδάλλως πρέπει να το μαγειρέψετε πριν το φάτε.
Ούτως ή άλλως επειδή τα αλλαντικά συνήθως περιέχουν πολλά λιπαρά και αλάτι, δεν πρέπει να βρίσκονται στην καθημερινή διατροφή σας αλλά να αποτελούν λιχουδιά για εξαιρετικές περιστάσεις.
Ποτέ μην τρώτε ωμά τα αυγά
Ένα άλλο ωμό τρόφιμο που πρέπει να αποφύγετε είναι το αυγό. Γενικώς, μην φάτε οτιδήποτε περιέχει ωμό αυγό, είτε είναι μαγιονέζα είτε μους, κρέμα ή οποιοδήποτε άλλο παρασκεύασμα με ωμή μαρέγκα ή αυγό.
Ασφαλώς και κατά την εγκυμοσύνη πρέπει να τρώτε αυγά, αλλά μόνο όταν είναι σφικτά ή καλομαγειρεμένα. Σε αυτές τις μορφές σας είναι απαραίτητα, διότι αποτελούν θαυμάσια πηγή πρωτεϊνών. Πρέπει όμως το ασπράδι και ο κρόκος τους να μαγειρεύονται πολύ καλά, διότι πάντοτε ελλοχεύει κίνδυνος σαλμονέλας.
Μην ξεχνάτε να πλένετε καλά τα φρούτα και τα λαχανικά
Αυτό είναι πολύ σημαντικό διότι περιέχουν ίχνη από χώμα που μπορεί να είναι μολυσμένα από τοξόπλασμα, ένα παράσιτο που μεταδίδεται στον άνθρωπο από τα κατοικίδια ζώα.
Φροντίστε λοιπόν να τα πλένετε πολύ καλά, με τρεχούμενο νερό βρύσης (και όχι σε λεκάνη) πριν τα φάτε.
Ναι στα μανιτάρια και τους ξηρούς καρπούς
Εάν δεν έχετε αλλεργία σε κάποιο από αυτά, μπορείτε να τα καταναλώνετε άφοβα στη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Ει μη τι άλλο περιέχουν άφθονα ωφέλιμα θρεπτικά συστατικά που κάνουν καλό σε εσάς και στο έμβρυο.
Ωστόσο τα μανιτάρια πρέπει να είναι μαγειρεμένα και όχι να τα φάτε ωμά σε σαλάτα. Επιπλέον, δεν πρέπει να τα έχει μαζέψει η γιαγιά από το χωράφι, αλλά να τα έχει αγοράσει από το σούπερ μάρκετ.
Μπορείτε επίσης να τρώτε και λίγη γλυκόριζα στην εγκυμοσύνη, αρκεί να θυμάστε ότι επειδή είναι γλύκισμα έχει πολλές θερμίδες και δεν πρέπει να το παρακάνετε.
Προσέξτε τι γλυκά τρώτε
Είναι προτιμότερο να επιλέξετε ένα μικρό μελομακάρονο ή κουραμπιέ, αντί για μία πάστα ή ένα κομμάτι τούρτα.
Να θυμάστε ότι τα γλυκά με κρέμες ζαχαροπλαστικής και ζύμες επιβαρύνονται με περισσότερα «κακά» λιπαρά, απ’ ό,τι τα γλυκά με ελαιόλαδο και ξηρούς καρπούς, χωρίς κρέμες και βούτυρο.