Αν και οι μορχέλες θεωρούνται γενικά ασφαλείς ως μανιτάρια, πέρυσι βρέθηκαν στο επίκεντρο μιας επιδημίας θανάτων στη Μοντάνα των ΗΠΑ. Και τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC) προσπάθησαν να λύσουν το μυστήριο σχετικά με το τι ακριβώς πήγε στραβά.
Οι μορχέλες (που στη γλώσσα μας αποκαλούμε επίσης μορέλλια, μουρτσέκια, κουκουμέλες και κουρκουβίκια), τις οποίες πολλοί θεωρούν εκλεκτή λιχουδιά, μοιάζουν με κηρήθρα και φυτρώνουν για λίγες μόνο εβδομάδες στο τελείωμα του χειμώνα.
Οι κυνηγοί μανιταριών θεωρούν τις μορχέλες μία από τις πιο πολύτιμες ποικιλίες και συχνά κάνουν την εμφάνισή τους σε μενού ακριβών εστιατορίων.
Αυτός μπορεί να είναι και ο λόγος που ένα εστιατόριο το οποίο βρέθηκε στο επίκεντρο της έρευνας του CDC ετοίμασε με τα μανιτάρια αυτά ένα σπέσιαλ ρολό σούσι με σολομό, όπως και κάποια άλλα πιάτα την περίοδο μεταξύ Μαρτίου και Απριλίου 2023. Ωστόσο, όταν δύο άνθρωποι πέθαναν αφού τα έφαγαν, το CDC κλήθηκε να δει τι πήγε στραβά.
Το κέντρο υγείας της περιοχής έβγαλε ανακοίνωση ζητώντας από τον κόσμο να αναφέρει άλλες πιθανές σχετικές ασθένειες και αρκετοί άνθρωποι τηλεφώνησαν για να πουν ότι αρρώστησαν και αυτοί σοβαρά αφού έφαγαν στο εστιατόριο. Πενήντα ένα άτομα ανέφεραν ότι αρρώστησαν αφού έφαγαν εκεί και 45 από αυτά ανέφεραν ότι έφαγαν μορχέλες κάποια στιγμή μέσα στον Μάρτιο και τον Απρίλιο.
Οι περισσότεροι από τους πελάτες που αρρώστησαν ανέφεραν εμετό και σοβαρή διάρροια. Τέσσερις ήταν τόσο άρρωστοι που πήγαν στα επείγοντα και τρεις νοσηλεύτηκαν, πέραν των δύο ανθρώπων που έχασαν τη ζωή τους, οι οποίοι είχαν, αμφότεροι, υποκείμενα προβλήματα υγείας.
Το σημείο «κλειδί»
Η έρευνα του CDC διαπίστωσε ότι τα μανιτάρια είχαν καλλιεργηθεί και εισαχθεί φρέσκα από την Κίνα. Δόθηκαν επίσης και σε εστιατόρια στην Καλιφόρνια, όπου κανείς, όμως, δεν αρρώστησε.
Οι ερευνητές έμαθαν ότι η διαφορά μεταξύ των μανιταριών που έφαγαν οι άνθρωποι που αρρώστησαν και εκείνων που έφαγαν όσοι δεν αρρώστησαν μπορεί να ήταν στον τρόπο προετοιμασίας τους.
Στο εστιατόριο στη Μοντάνα, οι μορχέλες σερβίρονταν ελαφρά ψημένες ή ωμές. Στα εστιατόρια της Καλιφόρνια, οι μορχέλες μαγειρεύονταν επιμελώς.
«Αν και οι τοξίνες στα μανιτάρια μορχέλες που μπορεί να κάνουν κάποιον να αρρωστήσει δεν είναι πλήρως κατανοητές, οι κατάλληλες διαδικασίες προετοιμασίας, συμπεριλαμβανομένου του σχολαστικού μαγειρέματος, μπορεί να βοηθήσουν στον περιορισμό των δυσμενών επιπτώσεων στην υγεία», ανέφερε στην έκθεσή του το CDC.
Το CDC συνιστά οι μορxέλες να φυλάσσονται στο ψυγείο στους 4,4 βαθμούς Κελσίου ή και σε χαμηλότερη θερμοκρασία, σε συσκευασία που «αναπνέει», όπως η χάρτινη σακούλα, και να μαγειρεύονται καλά πριν από το σερβίρισμα.
Σύμφωνα με τον Greg Mueller, επικεφαλής επιστήμονα στον Βοτανικό Κήπο του Σικάγου, όλα τα μανιτάρια πρέπει να μαγειρεύονται.
«Πολλά μανιτάρια έχουν διάφορες τοξίνες που διασπώνται όταν μαγειρεύονται και αυτό τα κάνει πιο ασφαλή. Προσωπικά, νομίζω ότι αυτό τα κάνει να έχουν πολύ καλύτερη γεύση, καθώς τα ωμά μανιτάρια δεν έχουν πολλή γεύση», εξηγεί.
Αν δει κανείς τα στοιχεία που υπάρχουν για τα τελευταία 15 χρόνια, λέει, υπάρχουν μόλις γύρω στις 150 αναφορές ασθένειας από μανιτάρια μορχέλες.
«Σίγουρα δεν είναι συνηθισμένο, αλλά συμβαίνει, και σχεδόν σε κάθε περίπτωση καταναλώνονταν ωμές ή κακομαγειρεμένες», προσθέτει.
Όμως, επειδή όπως λέει ο Matthew Nelsen, ερευνητής στο Μουσείο Field στο Σικάγο, μερικοί άνθρωποι αρρωσταίνουν ακόμα και όταν τα μανιτάρια είναι μαγειρεμένα, ο ίδιος προτείνει να ξεκινάμε από μια πολύ μικρή ποσότητα, αν δεν γνωρίζουμε πώς θα αντιδράσει ο οργανισμός μας.
«Υπάρχουν πολλά που δεν ξέρουμε για τις μορχέλες. Κάθε μανιτάρι επηρεάζει διαφορετικά τους ανθρώπους», λέει και προσθέτει: «Υπάρχει ακόμα πολλή δουλειά που πρέπει να γίνει για να καταλάβουμε τι ακριβώς είναι αυτό που αρρωσταίνει τον κόσμο».
Φωτογραφία: iStock
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Κόψτε το κάπνισμα και το… τζάκι: 12 συμβουλές για να διατηρήσετε τους πνεύμονές σας υγιείς μια ζωή
Οι νευρολογικές παθήσεις είναι πια ο μεγαλύτερος εχθρός της υγείας μας