ΕΟΔΥ – Γιορτές: Ποια τρόφιμα είναι λιγότερο ασφαλή για ηλικιωμένους, εγκύους (πίνακας)

Ρούλα Τσουλέα
23 Δεκεμβρίου 2023 | 08:33

Τι να προσέξουμε όταν μαγειρεύουμε για ηλικιωμένους, εγκύους, μικρά παιδιά και ανοσοκατεσταλμένα άτομα.

Αναλυτικούς καταλόγους με τα τρόφιμα που είναι λιγότερο ασφαλή για τις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού και τις ασφαλείς εναλλακτικές τους, εξέδωσε εν όψει εορταστικών συνάξεων ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ).

Όπως εξηγεί στο Ενημερωτικό Δελτίο του, κατά την περίοδο των εορτών είναι προσφιλής συνήθεια να συμμετέχουμε σε εορταστικά γεύματα με την οικογένειά μας και τους φίλους μας. Εν τούτοις, πρέπει να λαμβάνουμε υπ’ όψιν το γεγονός ότι ορισμένα από τα άτομα που θα παρευρεθούν ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες.

Οι άνθρωποι αυτοί διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο μόλυνσης και εμφάνισης συμπτωμάτων γαστρεντερίτιδας από τα άλλα, όταν καταναλώνουν ορισμένα τρόφιμα. Στις ομάδες με αυξημένο κίνδυνο ανήκουν:

Οι ενήλικες άνω των 65 ετών
Τα παιδιά ηλικίας κάτω των 5 ετών
Οι έγκυοι
Όσοι έχουν εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα (ανοσοκαταστολή)

Για να τους προστατεύσουμε, πρέπει να γνωρίζουμε ποια είναι τα λιγότερο ασφαλή τρόφιμα γι’ αυτούς και ποιες εναλλακτικές λύσεις έχουμε. Να λοιπόν τι πρέπει να προσέξουμε ανά είδος τροφίμου.

Είδος τροφίμου	Λιγότερο ασφαλής επιλογή	Ασφαλής επιλογή
Πουλερικά και κρέας	Ωμά ή μη επαρκώς μαγειρεμένα πουλερικά (κοτόπουλο, γαλοπούλα) ή κρέας (χοιρινό, αρνίσιο και μοσχαρίσιο) Αλλαντικά που δεν έχουν ψηθεί/θερμανθεί, χοτ-ντογκ και λουκάνικα ξηρής ζύμωσης Αλείμματα κρέατος, πατέ που διατηρούνται στο ψυγείο	Πουλερικά και κρέας μαγειρεμένα επαρκώς ώστε η εσωτερική τους θερμοκρασία να είναι ασφαλής: Πουλερικά (κοτόπουλο, γαλοπούλα) μαγειρεμένα στους 74^οC Κρέας (χοιρινό, αρνίσιο και μοσχαρίσιο) μαγειρεμένα στους 63^οC (το αφήνετε να ξεκουραστεί για 3 λεπτά πριν το κόψετε ή το καταναλώσετε) Κιμάς (μοσχαρίσιος και χοιρινός) μαγειρεμένος στους 71^οC Αλλαντικά, χοτ-ντογκ και λουκάνικα ξηρής ζύμωσης που έχουν θερμανθεί στους 74^οC Αλείμματα κρέατος, πατέ σε σφραγισμένες συσκευασίες που δε χρειάζεται να διατηρηθούν στο ψυγείο πριν το άνοιγμα
Σαλάτες	Προμαγειρεμένες σαλάτες, όπως: Coleslaw (λάχανο, καρότο, μαγιονέζα) Πατατοσαλάτα Τονοσαλάτα Σαλάτα με κοτόπουλο ή αυγό	Σαλάτες (πατατοσαλάτα, τονοσαλάτα κτλ) που έχουν παρασκευαστεί σε οικιακό περιβάλλον
Φρούτα και λαχανικά	Ωμές ή μη επαρκώς μαγειρεμένες φύτρες λαχανικών (π.χ. φασόλια) Φρέσκα φρούτα και λαχανικά, όπως μαρούλι και άλλα φυλλώδη λαχανικά, που δεν έχουν πλυθεί επαρκώς	Μαγειρεμένες φύτρες λαχανικών Επαρκώς πλυμένα φρούτα και λαχανικά
Χυμός	Μη παστεριωμένος χυμός	Παστεριωμένος χυμός
Γάλα	Μη παστεριωμένο γάλα και προϊόντα παρασκευασμένα από αυτό	Παστεριωμένο γάλα και παστεριωμένα γαλακτοκομικά προϊόντα
Τυρί	Μαλακό τυρί από μη παστεριωμένο γάλα (π.χ. μανούρι, ανθότυρο, μπρι, καμαμπέρ, μπλε τυρί τύπου ροκφόρ) Ωμό τυρί κομμένο σε φέτες	Σκληρό τυρί, όπως φέτα, γραβιέρα, cheddar Τυρί cottage, τυρί κρέμα Παστεριωμένα μαλακά τυριά που έχουν θερμανθεί στους 74^οC (εσωτερική θερμοκρασία) Τυρί σε φέτες που έχει θερμανθεί/ψηθεί στους 74^ΟC

Είδος τροφίμου	Λιγότερο ασφαλής επιλογή	Ασφαλής επιλογή
Αυγά	Ωμά ή μη επαρκώς μαγειρεμένα αυγά (μελάτα) και φαγητά τα περιέχουν, όπως: Συνοδευτική σάλτσα για σαλάτα του Καίσαρα (Ceasar’s salad). Ωμή ζύμη	Αυγά επαρκώς μαγειρεμένα (σφιχτά, όχι μελάτα) Φαγητά με αυγό (φριτάτα, σουφλέ, κις) μαγειρεμένα στους 74^οC (εσωτερική θερμοκρασία), αν περιέχουν κρέας ή πουλερικά Φαγητά με αυγό μαγειρεμένα στους 71^οC (εσωτερική θερμοκρασία), αν δεν περιέχουν κρέας ή πουλερικά Φαγητά που περιέχουν παστεριωμένα αυγά και που δε θα μαγειρευτούν σε ασφαλείς θερμοκρασίες, όπως μους και ντρέσινγκ σαλάτας
Ψάρια και θαλασσινά	Ωμά ή μη επαρκώς μαγειρεμένα ψάρια ή οστρακοειδή (συμπεριλαμβανομένου και σούσι, σεβίτσε) Καπνιστά θαλασσινά που έχουν διατηρηθεί στο ψυγείο (εκτός αν πρόκειται για μαγειρεμένο φαγητό) *Για εγκύους*: ψάρια με μεγάλες ποσότητες υδραργύρου (π.χ. ξιφίας)	Ψάρι μαγειρεμένο στους 63^οC (εσωτερική θερμοκρασία) Οστρακοειδή μαγειρεμένα μέχρι να ανοίξει το κέλυφος (και επιπλέον μαγείρεμα 3-5 λεπτά για τα στρείδια) Καπνιστά ψάρια σε σφραγισμένες, αεροστεγείς συσκευασίες ή σε συσκευασία που δε χρειάζεται να διατηρηθεί στο ψυγείο πριν το άνοιγμα Καπνιστά ψάρια μαγειρεμένα Για εγκύους: ψάρια που περιέχουν μικρότερες ποσότητες υδραργύρου (π.χ. γαρίδα, σολωμός, μπακαλιάρος)
Αλεύρι	Ωμή ζύμη ή ωμό κουρκούτι	Ζύμη και κουρκούτι που φέρουν ένδειξη ότι μπορούν να καταναλωθούν ωμά.