Έρευνα συνδέει τον καρκίνο με συγκεκριμένες ουσίες σε πάρα πολλά προϊόντα διατροφής: Ποια πρέπει να προσέχετε

Μιχάλης Θερμόπουλος
22 Δεκεμβρίου 2021 | 16:00

Σε μια μεγάλη διεθνή έρευνα, τα νιτρικά και τα νιτρώδη πρόσθετα τροφίμων, τα τεχνητά γλυκαντικά (ειδικά η ασπαρτάμη και η ακεσουλφάμη-Κ) και τα διαιτητικά τρανς λιπαρά οξέα βρέθηκαν να σχετίζονται με αυξημένους κινδύνους καρκίνου.

Τα ευρήματα αναφέρθηκαν σε τρεις παρουσιάσεις στο Συμπόσιο για τον Καρκίνο του Μαστού 2021 που έγινε στο Σαν Αντόνιο των ΗΠΑ, από τη συνεχιζόμενη γαλλική μελέτη NutriNet-Santé βασισμένη στο διαδίκτυο με 171.000 άτομα που ξεκίνησε στη Γαλλία το 2009 για τη διερεύνηση των σχέσεων διατροφής και υγείας.

Η έρευνα δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Scientific Reports. Οι συντάκτες των αναλύσεων σημειώνουν ότι αν και έχουν ήδη στο παρελθόν τεκμηριωθεί οι επιβλαβείς επιπτώσεις στην υγεία από τις διατροφικές ουσίες που μελέτησαν και υπήρχαν ήδη υποψίες για κινδύνους καρκίνου, δεν υπήρχαν μέχρι τώρα ισχυρά στοιχεία για πιο άμεση συσχέτιση με τον καρκίνο.

Τα νιτρικά και τα νιτρώδη χρησιμοποιούνται σε επεξεργασμένα κρέατα για να αυξηθεί η διάρκεια ζωής τους και να αποφευχθεί η ανάπτυξη βακτηρίων, δήλωσε ο δρ. Eloi Chazelas, από το Πανεπιστήμιο της Σορβόννης. Ο δρ. Chazelas εξέτασε την κατανάλωση νιτρωδών και νιτρικών αλάτων μέσω επαναλαμβανόμενων διατροφικών αρχείων 24 ωρών, που συνδέονται με μια πλήρη βάση δεδομένων για τη σύνθεση των τροφίμων. Το κύριο μέτρο έκβασης της μελέτης ήταν οι προσαρμοσμένες συσχετίσεις μεταξύ της έκθεσης σε νιτρώδη και νιτρικά άλατα και του κινδύνου καρκίνου (συνολικά και ανά βασικά σημεία καρκίνου).

Κατά τη διάρκεια της παρακολούθησης, 966 καρκίνοι του μαστού και 400 καρκίνοι του προστάτη διαγνώστηκαν μεταξύ 3.311 περιπτώσεων καρκίνου:

Ο κίνδυνος καρκίνου του μαστού ήταν αυξημένος σε όσους κατανάλωναν τα υψηλότερα νιτρικά άλατα από πρόσθετα τροφίμων, ειδικά με την κατανάλωση νιτρικού καλίου.
Ο αυξημένος κίνδυνος καρκίνου του προστάτη συσχετίστηκε με τα νιτρώδη, ειδικά για το νιτρώδες νάτριο.

Τα νιτρικά και τα νιτρώδη από φυσικές πηγές δεν συσχετίστηκαν σημαντικά με υψηλότερο κίνδυνο καρκίνου, είπε ο δρ. Chazelas.

Ο ίδιος και η ομάδα του διαπίστωσαν ότι τα νιτρικά πρόσθετα τροφίμων συσχετίστηκαν θετικά με τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού και τα νιτρώδη πρόσθετα τροφίμων συσχετίστηκαν θετικά με τον κίνδυνο καρκίνου του προστάτη:

“Αν και αυτά τα αποτελέσματα χρειάζονται επιβεβαίωση και σε άλλες μελέτες μεγάλης κλίμακας, παρέχουν νέες ιδέες στο πλαίσιο συζήτησης γύρω από την απαγόρευση των νιτρωδών προσθέτων στη βιομηχανία τροφίμων”, δήλωσε ο δρ. Chazelas.

Η μελέτη περιελάμβανε συνολικά 102.046 ενήλικες από τη γαλλική έρευνα NutriNet-Santé (2009-2021). Εξέτασε τις συσχετίσεις μεταξύ της κατανάλωσης τεχνητών γλυκαντικών (συνολικά από όλες τις διατροφικές πηγές, τις πιο συχνά καταναλωμένες [ασπαρτάμη e951, ακεσουλφάμη-K e950 και σουκραλόζη e955]) και τον κίνδυνο καρκίνου (συνολικά και ανά θέσεις: καρκίνοι του μαστού, του προστάτη και των σχετιζόμενων με την παχυσαρκία καρκίνων).

Ο συνολικός κίνδυνος καρκίνου σε άτομα που κατανάλωναν υψηλότερες ποσότητες γλυκαντικών ήταν αυξημένος, ειδικά για την ασπαρτάμη και την ακεσουλφάμη-Κ.
Αυξημένοι κίνδυνοι καρκίνου του μαστού (μεταξύ 723 περιπτώσεων) παρατηρήθηκαν για τη συνολική κατανάλωση γλυκαντικών ουσιών, για την ασπαρτάμη και για την ακεσουλφάμη-Κ.
Επίσης, οι καρκίνοι που σχετίζονται με την παχυσαρκία (1.509 περιπτώσεις) αυξήθηκαν για τις ίδιες τρεις κατηγορίες γλυκαντικών.

Τα τεχνητά γλυκαντικά βρίσκονται σε περισσότερα από 10.000 τρόφιμα και ποτά, δήλωσε η Charlotte Debras, υποψήφια διδάκτορας στη διατροφική επιδημιολογία στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης. “Αυτά τα ευρήματα παρέχουν σημαντικές και νέες γνώσεις για τη συνεχιζόμενη επαναξιολόγηση των γλυκαντικών προσθέτων τροφίμων από την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων και άλλους οργανισμούς υγείας παγκοσμίως”, είπε.

Κατανάλωση τρανς λιπαρών οξέων και κίνδυνος καρκίνου

Διερευνώντας τις συσχετίσεις μεταξύ της κατανάλωσης τρανς λιπαρών οξέων (TFA), η ανάλυση του δρ. Gaëlle Wendeu-Foyet από το πανεπιστήμιο της Σορβόνης, βρήκε συνολικά 3.374 περιστατικά καρκίνου (982 μαστού, 405 προστάτη) σε έναν συνολικό πληθυσμό 104.909 ατόμων.

Η διαιτητική πρόσληψη ολικών TFA σχετίστηκε με υψηλότερο κίνδυνο καρκίνου του προστάτη.
Επίσης, τα TFA συσχετίστηκαν με αυξημένο συνολικό κίνδυνο καρκίνου, ιδιαίτερα τα συζευγμένα ισομερή λινολεϊκού οξέος (CLA).
Αυτές οι συσχετίσεις παρατηρήθηκαν ειδικά για τον καρκίνο του μαστού, ιδιαίτερα πριν από την εμμηνόπαυση.
Αρκετά TFA συσχετίστηκαν με γενικούς κινδύνους καρκίνου του μαστού και του προστάτη.

“Αυτά τα αποτελέσματα υποστηρίζουν τον στόχο του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας να επιτύχει την εξάλειψη από τα τρόφιμα των βιομηχανικά παραγόμενων TFA”, είπε ο δρ. Foyet. “Η κατανάλωση τροφίμων που περιέχουν μερικώς υδρογονωμένα έλαια πρέπει να αποφεύγεται”, πρόσθεσε.

Η διατροφή, μαζί με την αποφυγή της κατανάλωσης καπνού, είναι ένας από τους κύριους τροποποιήσιμους παράγοντες κινδύνου για χρόνιες ασθένειες.

“Πολλά διακυβεύονται όσον αφορά την πρόληψη του καρκίνου. Αυτό απαιτεί συνδυασμό ενεργειών από ατομικό έως δημόσιο επίπεδο με την ενημέρωση του κοινού μέσω της επισήμανσης των τροφίμων”, είπε η κα. Debras.

Απαιτείται επίσης να ενθαρρύνονται οι κατασκευαστές να βελτιώσουν τα προϊόντα τους (πολιτικές τιμολόγησης, δεσμευτικές στρατηγικές για αναδιατύπωση προϊόντων κ.λπ.) και να περιοριστεί η διαφήμιση και το μάρκετινγκ για προϊόντα κακής διατροφικής ποιότητας (ειδικά προς τα παιδιά), πρόσθεσε η ίδια.

Πηγή: https://www.mdedge.com

φωτό: iStock