Γαρίδες: Ο πρωταγωνιστής του μεζέ κρύβει οφέλη, αλλά και κινδύνους

Ιδιαίτερα αγαπητές και ευπρόσδεκτες, ειδικά το καλοκαίρι σε διάφορα μεζεδάκια, οι γαρίδες έρχονται με οφέλη, αλλά και κινδύνους για την υγεία. Ας τα δούμε, όμως, αναλυτικά…

Οι γαρίδες είναι μια καλή πηγή πρωτεΐνης, όπως, ας πούμε, μια μπριζόλα της κατηγορίας rib-eye. Είναι πλούσιες σε ασβέστιο και βιταμίνη Β12. Έχουν χαμηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένα λιπαρά, γεγονός που τις καθιστά υγιεινές για την καρδιά. Και ενώ έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε χοληστερόλη, οι ειδικοί δεν ανησυχούν πλέον τόσο για την επίδραση της διατροφικής χοληστερόλης στην υγεία.

Αν όμως αναζητάτε άλλα διατροφικά οφέλη που θα συνέδεε κανείς με τα θαλασσινά, μάλλον θα απογοητευτείτε.

Οι ουρές τους δεν είναι ιδιαίτερα πλούσιες σε Ω-3 λιπαρά οξέα, σίδηρο ή ιώδιο.

«Από διατροφική άποψη», λέει ο Zach Koehn, ερευνητής διατροφής στο  Center for Ocean Solutions του Πανεπιστημίου Στάνφορντ, «είναι κατά μία έννοια το λευκό κρέας της θάλασσας».

Τα περισσότερα θαλασσινά είναι πιο πλούσια σε θρεπτικά συστατικά από το κρέας, αλλά αυτό δεν ισχύει για όλα τα είδη γαρίδας. Το κοτόπουλο έχει περισσότερη πρωτεΐνη και θαλασσινά όπως οι σαρδέλες, ο σολομός και τα στρείδια είναι πολύ πιο πλούσια σε θρεπτικά συστατικά.

Ωστόσο, οι γαρίδες γενικά δεν τείνουν να συσσωρεύουν περιβαλλοντικές τοξίνες, όπως ο υδράργυρος ή οι διοξίνες, που απαντώνται σε μεγάλα ψάρια θηρευτές όπως ο τόνος ή ο ξιφίας. Αυτό και μόνο τις βάζει στη λίστα «καλύτερων επιλογών» του αμερικανικού Οργανισμού Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) για τις έγκυες γυναίκες και τα παιδιά, που σημαίνει ότι θεωρούνται ασφαλείς για κατανάλωση δύο ή τρεις φορές την εβδομάδα.

Τα κεφάλια και το κέλυφος της γαρίδας είναι δε ιδιαίτερα θρεπτικά.

Κίνδυνοι

Την ίδια ώρα, οι κατεψυγμένες γαρίδες μπορεί να περιέχουν συντηρητικά όπως το τριπολυφωσφορικό νάτριο και το όξινο θειώδες νάτριο, τα οποία μπορεί να θέλουν να αποφύγουν όσοι έχουν ευαισθησία στα θειώδη ή τα φωσφορικά άλατα. Και οι γαρίδες εκτροφής παρουσιάζουν τα δικά τους προβλήματα, ανάλογα με τη χώρα προέλευσης και τις συνθήκες εκεί όπου καλλιεργούνται.

Στη λάσπη κάτω από λίμνες με γαρίδες μπορεί να συσσωρευτούν υδράργυρος και αρσενικό, σύμφωνα με τον José Antonio Rodríguez Martín, βιολόγο που έχει μελετήσει το θέμα για το Εθνικό Ινστιτούτο Έρευνας και Τεχνολογίας Γεωργίας και Τροφίμων στην Ισπανία. Ωστόσο, ακόμη και τα υψηλότερα επίπεδα βαρέων μετάλλων που έχει εντοπίσει ο ίδιος σε εκτρεφόμενες γαρίδες Ισημερινού ήταν τα μισά από εκείνα που βλέπει κανείς στον λιγότερο μολυσμένο τόνο. Αυτό σημαίνει ότι δεν αποτελούν «υπερβολικό κίνδυνο» για τους περισσότερους ανθρώπους.

Σε πολλές χώρες, στις γαριδοκαλλιέργειες χρησιμοποιούνται επίσης μεγάλες ποσότητες αντιβιοτικών για να είναι υγιείς. Ορισμένα, όμως, από τα φάρμακα, όπως τα νιτροφουράνια, μπορούν να προκαλέσουν ηπατική βλάβη και συνδέονται με τον καρκίνο και σχεδόν όλα απαγορεύονται στις Ηνωμένες Πολιτείες. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν παρτίδες που καταφέρνουν και περνούν από τους ελέγχους, παρά τις απαγορεύσεις.

Τι να προσέχετε κατά την αγορά

Αρχικά, πρέπει να γνωρίζετε από πού προέρχονται οι γαρίδες που σκέφτεστε να αγοράσετε και πώς παράγονται, δήλωσε ο Corbett Nash, εκπρόσωπος του Monterey Bay Aquarium’s Seafood Watch, μιας διαδικτυακής πηγής που βοηθά τους καταναλωτές να κάνουν ενημερωμένες επιλογές θαλασσινών.

Οι άγριες γαρίδες (που δεν προέρχονται από καλλιέργεια) είναι πιο ακριβές, αλλά και πιο νόστιμες και λιγότερο πιθανό να έχουν μολυνθεί με περιβαλλοντικές τοξίνες.

Πρέπει να γνωρίζετε ότι μεγάλες γαρίδες δεν υπάρχουν στις ελληνικές θάλασσες. Οι ελληνικές γαρίδες, στην καλύτερη περίπτωση, δεν ξεπερνούν τα 15 εκατοστά.

Προσέχουμε, επίσης, την εποχικότητα και καλλιεργούμε σχέση εμπιστοσύνης με τον ιχθυοπώλη μας: κάνουμε ερωτήσεις, ζητάμε να μάθουμε την προέλευση, τον τρόπο και την ημερομηνία αλίευσης.

Εάν πρόκειται δε για συσκευασμένες γαρίδες, τότε η συσκευασία μπορεί να μας δώσει χρήσιμες, αν όχι όλες τις πληροφορίες που χρειαζόμαστε.

Καλό είναι να γνωρίζουμε ότι, σύμφωνα με ρεπορτάζ της «Καθημερινής» στις ελληνικές θάλασσες κυκλοφορούν τέσσερα είδη γαρίδας:

• Η κόκκινη, που φτάνει τα 7-8 εκατ., αλιεύεται σε όλη την Ελλάδα (περισσότερο στο βόρειο Αιγαίο), από αρχές Οκτώβρη μέχρι τέλη Μαΐου.
• Η γαρίδα με χρώμα γκρι-σταχτί (που αποκαλείται και γάμπαρη), που φτάνει μέχρι και τα 15 εκατ., και αλιεύεται στον Αμβρακικό, στον Πλαταμώνα και αλλού όλο το χρόνο και ιδιαίτερα την άνοιξη και το καλοκαίρι.
• Το συμιακό γαριδάκι που φτάνει περίπου τα 3-4 εκατοστά και αλιεύεται όλο το χρόνο, εκτός από Μάιο-Ιούλιο.
• Η έντονα κόκκινη γαρίδα, που φτάνει και τα 13 εκατοστά και προέρχεται από την Κοιλάδα Αργολίδας, την Καλαμάτα, την Πύλο και το Ιόνιο πέλαγος, ενώ αλιεύεται από αρχές Οκτώβρη μέχρι τέλη Μαΐου.

Φωτογραφία: iStock

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Καρπούζι, πεπόνι: Τα οφέλη από τα αγαπημένα φρούτα του καλοκαιριού

Σύκα: Το καλοκαιρινό φρούτο που βοηθάει στην πέψη και την υγεία του εντέρου