Η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση είναι μία χρόνια και υποτροπιάζουσα γαστρεντερική διαταραχή, κατά την οποία το περιεχόμενο του στομάχου παλινδρομεί προς τον οισοφάγο. Αυτό έχει ως συνέπεια να αναπτύσσουν οι ασθενείς συμπτώματα, όπως οι καούρες, που πλήττουν σημαντικά την ποιότητα ζωής τους.
Η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση είναι πολύ συχνή. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα δεδομένα για τη χώρα μας, προσβάλλει έως και έναν στους δύο Έλληνες. Οι ασθενείς αυτοί ταλαιπωρούνται τακτικά από εκδηλώσεις όπως:
- Αίσθημα καύσου (κάψιμο) πίσω από το στέρνο (καούρες)
- Δυσπεψία
- Αίσθηση ότι τα οξέα του στομάχου «ανεβαίνουν» προς τον λαιμό
- Πόνο στο στήθος
«Ο οισοφάγος έχει μειωμένη αντοχή στα γαστρικά οξέα. Γι’ αυτό τον λόγο, η παλινδρόμησή τους προκαλεί βλάβες στο εσωτερικό τοίχωμά του», εξηγεί ο Dr. James East, γαστρεντερολόγος στην κλινική Mayo Clinic Healthcare του Λονδίνου. «Οι βλάβες αυτές είναι στην πραγματικότητα έγκαυμα, το οποίο προκαλεί πόνο».
Τι ευνοεί την εμφάνισή τους
Τα συμπτώματα της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης συχνά επιδεινώνονται στις γιορτές, καθώς ορισμένες διατροφικές συνήθειές μας ευνοούν την εμφάνισή τους. Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται, κατά τον Dr. East:
- Τα μεγάλα γεύματα
- Η υπερκατανάλωση λιπαρών και μπαχαρικών
- Η κατανάλωση αλκοόλ
- Η κατανάλωση ορισμένων τροφίμων, όπως τα κρεμμύδια, τα εσπεριδοειδή, οι τομάτες, η σοκολάτα, η μέντα
- Η κατανάλωση αναψυκτικών με ανθρακικό
- Η κατανάλωση καφεΐνης
Τι μπορείτε να κάνετε
Πώς μπορείτε να αποφύγετε τις καούρες, χωρίς να χάσετε κάτι από τους χριστουγεννιάτικους εορτασμούς; Η λήψη κάποιου φαρμάκου που εξουδετερώνει την γαστρική έκκριση (αντιόξινο) ή την αναστέλλει (π.χ. αναστολείς αντλίας πρωτονίων) πριν την κατανάλωση φαγητού μπορεί να σας βοηθήσει. Ωστόσο, μην πάρετε τέτοιου είδους φάρμακα για να κάνετε καταχρήσεις.
«Μολονότι τα φάρμακα αυτά μειώνουν τα γαστρικά οξέα, δεν σταματούν την παλινδρόμησή τους. Επομένως, αν κάνετε υπερκατανάλωση φαγητού ή/και αλκοόλ και ροφημάτων μπορεί πάλι να έχετε δυσάρεστα συμπτώματα», προειδοποιεί ο Dr. East.
Για μέγιστα οφέλη, να συνδυάζετε τη λήψη τους με μετρημένη κατανάλωση εορταστικών εδεσμάτων, συνιστά. Αυτό ισχύει και για το αλκοόλ, διότι όσο περισσότερο πίνετε, τόσο πιθανότερο να είναι να εκδηλώσετε καούρες.
Απαραίτητο είναι ακόμα να αποφύγετε τα τρόφιμα που ξέρετε ότι σας προκαλούν καούρες, όσο αυτό είναι δυνατόν. Δεν θα έβλαπτε επίσης να μην πάτε με άδειο στομάχι στο τραπέζι, αλλά να έχετε κάνει νωρίτερα ένα μικρό γεύμα. Με αυτό τον τρόπο θα επιδείξετε αυτοσυγκράτηση και δεν θα καταναλώνετε υπερβολικές ποσότητες φαγητού.
Μία άλλη τεχνική που μπορεί να σας βοηθήσει είναι να μασάτε αργά το φαγητό σας. Παλαιότερη μελέτη είχε δείξει πως όσοι τρώνε γρήγορα το φαγητό τους παρουσιάζουν πολύ περισσότερες καούρες απ’ ό,τι όσοι τρώνε με αργό ρυθμό.
Στη μελέτη είχαν συμμετάσχει 10 υγιείς ενήλικες. Οι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Νότιας Καρολίνας, στο Τσάρλεστον, τους ζήτησαν να καταναλώσουν 690 θερμίδες σε 5 ή 30 λεπτά, σε δύο διαδοχικές ημέρες. Μετά από κάθε γεύμα τους παρακολουθούσαν επί δύο ώρες, για να καταγράψουν τις τυχόν καούρες που είχαν.
Όπως διαπίστωσαν, μετά τα πεντάλεπτα γεύματα καταγράφηκαν 12,5 επεισόδια καούρας. Μετά τα 30λεπτα γεύματα, όμως, ήταν κατά το ένα τρίτο λιγότερες (8,5 επεισόδια).
Ο ύπνος και το στρες
Η στάση του σώματος επίσης είναι σημαντική για να αποφύγετε τις καούρες. Ο ύπνος αμέσως μετά το φαγητό αποτελεί κλασσικό εκλυτικό παράγοντα, διότι διευκολύνει την μετακίνηση του περιεχομένου του στομάχου προς τον οισοφάγο.
Γι’ αυτό τον λόγο, πάγια σύσταση των ιατρών προς τους πάσχοντες από γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση είναι «να κάνουν το τελευταίο γεύμα της ημέρας τρεις ώρες πριν μπουν για ύπνο το βράδυ», λέει ο Dr. East.
Η μείωση του άγχους και του στρες επίσης μπορεί να σας βοηθήσει. «Και τα δύο μπορεί να οδηγήσουν σε υπερευαισθησία των νεύρων. Αυτό έχει ως συνέπεια να αναπτύσσονται αισθήματα πόνου στο στομάχι σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα διέγερσης, απ’ ό,τι φυσιολογικά θα απαιτούνταν», συνεχίζει.
Οι τεχνικές διαχείρισης του στρες αλλά και μέθοδοι όπως η γνωστική συμπεριφορική θεραπεία μπορεί να σας βοηθήσουν να διαχειριστείτε καλύτερα ό,τι σας αγχώνει.
Μην παραλείψετε, τέλος, να ανυψώσετε το πάνω μέρος του κρεβατιού σας, ώστε το κεφάλι σας να βρίσκεται πιο ψηλά από το επίπεδο του στομάχου σας, καταλήγει.
Φωτογραφία: iStock