Γιατί πρέπει να τρώτε βατόμουρα κάθε μέρα

Μιχάλης Θερμόπουλος
16 Σεπτεμβρίου 2022 | 11:30

Κάποτε τα απολαμβάνουμε μόνο στην εποχή τους. Σήμερα, πιθανότατα θα βρείτε βατόμουρα στα μαγαζιά όλον τον χρόνο.

“Σε όλη την ιστορία, οι άνθρωποι χρησιμοποίησαν τους καρπούς και τα φύλλα από βατόμουρα για να θεραπεύσουν ένα ευρύ φάσμα ασθενειών”, λέει η διαιτολόγος Julia Zumpano. “Αν και η σύγχρονη ιατρική έχει αντικαταστήσει αυτές τις ιατρικές χρήσεις, τα βατόμουρα έχουν πολλά άλλα οφέλη για την υγεία”.

Είναι τα βατόμουρα υγιεινά;

Η σύντομη απάντηση είναι ναι. Τα βατόμουρα είναι γεμάτα με βιταμίνες, μέταλλα, φυτικές ίνες και αντιοξειδωτικά. “Αυτά τα θρεπτικά συστατικά είναι απαραίτητα για την καλή υγεία”, λέει η Zumpano. “Και οι ερευνητικές μελέτες δείχνουν ότι τα αντιοξειδωτικά μπορεί να μειώσουν τη φλεγμονή και να προλάβουν πολλές ασθένειες, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου”.

Τα βατόμουρα είναι επίσης χαμηλά σε θερμίδες και υδατάνθρακες. Ένα φλιτζάνι έχει 62 θερμίδες και 13,8 γραμμάρια υδατάνθρακες.

Τα κύρια οφέλη που παρέχουν τα βατόμουρα

1. Ενισχύουν τις λειτουργίες του οργανισμού

Τα βατόμουρα είναι εξαιρετική πηγή βιταμίνης C, βιταμίνης Κ και μαγγανίου. Το σώμα σας εξαρτάται από αυτά τα θρεπτικά συστατικά για να εκτελέσει τις ακόλουθες λειτουργίες:

Η βιταμίνη C είναι σημαντική για ένα ισχυρό ανοσοποιητικό σύστημα, για την επούλωση των πληγών και την απορρόφηση του σιδήρου. Μπορεί επίσης να δρα ως αντιοξειδωτικό, καταπολεμώντας τις ελεύθερες ρίζες που μπορούν να οδηγήσουν σε καρκίνο.
Η βιταμίνη Κ είναι βασικός παράγοντας για την πήξη του αίματος και την υγεία των οστών.
Το μαγγάνιο παίζει ρόλο στην παραγωγή ενέργειας, την προστασία των κυττάρων από βλάβες, την ανοσία, την ανάπτυξη των οστών, την αναπαραγωγή και την πήξη του αίματος.

Σύμφωνα με το Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ, 1 φλιτζάνι βατόμουρα μπορεί να σας βοηθήσει να καλύψετε τις συνιστώμενες ημερήσιες ποσότητες (RDA) γι’ αυτά τα θρεπτικά συστατικά. Η RDA είναι η ποσότητα που πρέπει να καταναλώνετε κάθε μέρα.

Τύπος θρεπτικού συστατικού	Ποσότητα σε 1 φλιτζάνι βατόμουρα	Συνιστώμενη ημερήσια ποσότητα (RDA)	Ποσοστό της RDA στα βατόμουρα
Βιταμίνη C	30 χιλιοστόγραμμα	90 χιλιοστόγραμμα	33%
Βιταμίνη Κ	29 χιλιοστόγραμμα	120 χιλιοστόγραμμα	24%
Μαγγάνιο	0,9 μικρογραμμάρια	2,3 μικρογραμμάρια	39%

2. Βελτιώνουν την πέψη και τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα

Οι φυτικές ίνες είναι ένας τύπος σύνθετων υδατανθράκων που δεν μπορείτε να αφομοιώσετε. Υπάρχουν δύο τύποι ινών:

Οι αδιάλυτες φυτικές ίνες περνούν από το πεπτικό σας σύστημα. Επειδή δεν διασπώνται, βοηθούν στη διατήρηση της κίνησης των τροφών και των απορριμμάτων στο έντερο και αποτρέπουν τη δυσκοιλιότητα και το φούσκωμα.
Οι διαλυτές φυτικές ίνες διασπώνται στο έντερο και εισέρχονται στην κυκλοφορία του αίματος. Βοηθούν στη μείωση της “κακής” χοληστερόλης (LDL) και στον έλεγχο των επιπέδων σακχάρου στο αίμα.

“Οι περισσότεροι δεν λαμβάνουν αρκετές φυτικές ίνες στη διατροφή τους, κάτι που μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων”, λέει η Zumpano.

Μια πλούσια σε φυτικές ίνες διατροφή μπορεί να σας βοηθήσει να:

ελέγξτε το βάρος σας
μειώσετε τη χοληστερόλη
μειώνετε τη δυσκοιλιότητα
ρυθμίσετε τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα

Ανάλογα με την ηλικία και το φύλο σας, χρειάζεστε 25 έως 40 γραμμάρια φυτικών ινών την ημέρα. Με 7,6 γραμμάρια φυτικών ινών ανά φλιτζάνι, τα βατόμουρα μπορούν να σας βοηθήσουν να πάρετε τις φυτικές ίνες που χρειάζεστε για να παραμείνετε υγιείς.

3. Μειώνουν τη φλεγμονή

Τα βατόμουρα ξεχειλίζουν από ισχυρά αντιοξειδωτικά που ονομάζονται πολυφαινόλες. Τα αντιοξειδωτικά καταστρέφουν τα ασταθή μόρια που ονομάζονται ελεύθερες ρίζες προτού καταστρέψουν τα κύτταρα. Και τα βατόμουρα είναι γεμάτα με μια πολυφαινόλη που ονομάζεται ανθοκυανίνη, η οποία μπορεί να είναι χρήσιμη για τη θεραπεία της φλεγμονής.

Η φλεγμονή είναι ο τρόπος του οργανισμού να ανταποκρίνεται σε επιθέσεις από εξωτερικούς παράγοντες. Ο ανθυγιεινός τρόπος ζωής, το άγχος ή μια παρατεταμένη ασθένεια μπορεί να υπερδιεγείρουν το ανοσοποιητικό σύστημα και να οδηγήσουν σε χρόνια φλεγμονή. Με την πάροδο του χρόνου, αυτή η φλεγμονή μπορεί να οδηγήσει στα εξής:

καρκίνος
καρδιακή νόσος
πνευμονοπάθεια
διαβήτης τύπου 2

4. Τα βατόμουρα προλαμβάνουν τις καρδιαγγειακές παθήσεις

Οι ανθοκυανίνες στα βατόμουρα μπορεί επίσης να βοηθήσουν σε καρδιαγγειακές παθήσεις και καταστάσεις που επηρεάζουν την καρδιά και τα αιμοφόρα αγγεία. Μια κοινή αιτία καρδιαγγειακής νόσου είναι η αθηροσκλήρωση (πλάκα συσσωρεύεται στο εσωτερικό των αρτηριών). Αυτή η συσσώρευση μπορεί να προκαλέσει τα εξής:

Ο σχηματισμός πλάκας είναι συνήθως αποτέλεσμα υψηλής χοληστερόλης, υπέρτασης και φλεγμονής. Αν και δεν είναι σαφές το εάν και κατά πόσον οι ανθοκυανίνες μειώνουν την αρτηριακή πίεση, πολλές μελέτες έχουν δείξει βελτιώσεις στη χοληστερόλη και τη φλεγμονή, επισημαίνει η Zumpano.

Για παράδειγμα, μια μελέτη σε 150 άτομα συνέκρινε την εξέταση αίματος ατόμων που έλαβαν συμπληρώματα ανθοκυανίνης με δείγματα από άτομα που έλαβαν εικονικό φάρμακο (χάπια ζάχαρης) για 6 μήνες. Διαπιστώθηκε ότι η ομάδα που έλαβε ανθοκυανίνες είχε χαμηλότερες συγκεντρώσεις φλεγμονωδών πρωτεϊνών, υψηλότερα επίπεδα καλής χοληστερόλης και χαμηλότερα επίπεδα κακής χοληστερόλης.

5. Τα βατόμουρα προστατεύουν και βελτιώνουν την λειτουργία του εγκεφάλου

Η φλεγμονή στον εγκέφαλο μπορεί να επηρεάσει την λειτουργία του. Μελέτες δείχνουν ότι οι ανθοκυανίνες μπορεί να:

αυξήσουν τη ροή του αίματος στον εγκέφαλο και ενεργοποιήσουν τις περιοχές που ελέγχουν την ομιλία, την μνήμη και την προσοχή
βελτιώσουν την ομιλία και την μνήμη σε άτομα με ήπια ή μέτρια άνοια

6. Τα βατόμουρα προλαμβάνουν τον καρκίνο

Οι ανθοκυανίνες μπορεί να επιβραδύνουν ή να εμποδίσουν τον καρκίνο με διάφορους τρόπους. Οι έρευνες επί του θέματος είναι σε εξέλιξη, αλλά τα μέχρι τώρα αποτελέσματα δείχνουν ότι οι ανθοκυανίνες μπορεί να: