Γνωρίστε το φαιό λίπος – Γιατί είναι το «καλό» λίπος στον οργανισμό

  • Μιχάλης Θερμόπουλος
λίπος
Ενώ γνωρίζουμε πολλά πράγματα για το λευκό λιπώδη ιστό, δεν ισχύει το ίδιο και για το φαιό λιπώδη ιστό (καφέ λίπος). Ο φαιός λιπώδης ιστός ανευρίσκεται σε σχετικά μεγάλα ποσοστά στα νεογέννητα και τα θηλαστικά που περιπίπτουν σε χειμερία νάρκη.

Τα κύτταρα του φαιού λιπώδους ιστού περιέχουν πολλά μιτοχόνδρια με υψηλή συγκέντρωση σε σίδηρο, ο οποίος φαίνεται να προσδίδει στο λίπος το φαιό χρώμα. Η κύρια λειτουργία του φαιού λίπους (καφέ λίπος) είναι η γένεση θερμότητας μέσω της κινητοποίησης λίπους, άρα όπως γίνεται κατανοητό πρόκειται για ένα είδος «καλού» λίπους. Τα λιποκύτταρα του φαιού λιπώδους ιστού παράγουν μια συγκεκριμένη πρωτεΐνη, η οποία ενεργοποιεί την καύση του λίπους. Το γεγονός αυτό έχει δημιουργήσει μεγάλο ενδιαφέρον στην επιστημονική κοινότητα.

Ενώ μέχρι πριν λίγα χρόνια γνωρίζαμε ότι το φαιό λίπος είναι ενεργό μόνο στα μωρά και στα ζώα, οι τελευταίες μελέτες δείχνουν ότι ενεργός φαιός λιπώδης ιστός υπάρχει και στους ενήλικες, και σε μεγαλύτερο ποσοστό σε γυναίκες. Mάλιστα, φαίνεται ότι όσο μεγαλύτερη είναι η ποσότητα του φαιού λιπώδους ιστού τόσο μικρότερος είναι ο Δείκτης Μάζας Σώματος, κι αυτό μπορεί να αποτελέσει μια ένδειξη για το πιθανό ρόλο του συγκεκριμένου λιπώδους ιστού στην πρόληψη της παχυσαρκίας . Άλλες μελέτες δείχνουν ότι οι αδύνατοι άνθρωποι έχουν περισσότερο φαιό λίπος από τους παχύσαρκους. Σε πρόσφατη μελέτη φαίνεται πως όταν τα λιποκύτταρα του φαιού λίπους ήταν ενεργά, τότε οι εθελοντές «έκαιγαν» 250 θερμίδες περισσότερες.

Αν και μια νέα μελέτη έδειξε ότι η μακροχρόνια έκθεση σε περιβάλλοντα με χαμηλή θερμοκρασία μπορούν να διεγείρουν την ενεργοποίηση του φαιού λίπους. Η αλήθεια είναι ότι οι επιστήμονες δε γνωρίζουν ακόμη πως μπορεί να αυξηθεί η ποσότητα του φαιού λίπους στον ανθρώπινο οργανισμό. Όμως, ευελπιστούν ότι οι νέες τεχνικές που τους προσφέρονται θα τους βοηθήσουν στις in vivo μετρήσεις της μάζας και της δραστηριότητας του φαιού λιπώδους ιστού, και αυτό θα είναι ένα ακόμη βήμα που μπορεί να μας φέρει πιο κοντά στη θεραπεία της παχυσαρκίας καθώς και άλλων μεταβολικών νοσημάτων.

Σταματάκη Αστερία,
Μsc στην Κλινική διατροφή
διαιτολόγος – διατροφολόγος
www.astamataki.gr