Καρκίνος του εντέρου: Ποια τρόφιμα αυξάνουν τον κίνδυνο, ποια τον μειώνουν

Ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι ο τρίτος συχνότερος στον κόσμο, καθώς ετησίως ανιχνεύεται σε περισσότερους από 1,9 εκατομμύρια ανθρώπους. Ωστόσο τα περιστατικά είναι αναλογικά πολύ περισσότερα στις οικονομικά ανεπτυγμένες χώρες της Δύσης.

Επιπλέον, έχει παρατηρηθεί πως αυξάνονται μέσα σε μόλις μία δεκαετία στους ανθρώπους που μεταναστεύουν από αναπτυσσόμενες σε ανεπτυγμένες χώρες, γεγονός που υποδηλώνει ότι στην ανάπτυξή του εμπλέκονται και παράγοντες του τρόπου ζωής.

Από τους παράγοντες αυτούς ένας από τους σημαντικότερους είναι η διατροφή, με παράγοντες όπως η κατανάλωση αλκοόλ και επεξεργασμένων κρεατικών να πιστεύεται ότι παίζουν σημαντικό ρόλο. Δεν είναι όμως οι μόνοι.

Διεθνής ομάδα επιστημόνων δημοσίευσε προσφάτως στην επιστημονική επιθεώρηση Nature Communications μελέτη, που εξέτασε πως συσχετίζεται ο καρκίνος του παχέος εντέρου με τη διατροφή συνολικά.

Ειδικότερα, οι ερευνητές εξέτασαν τη συσχέτιση 97 διατροφικών παραγόντων με τον κίνδυνο αναπτύξεως της νόσου σε 521.778 γυναίκες. Στη διάρκεια 16,6 ετών παρακολούθησης, οι 12.251 από αυτές διαγνώστηκαν με καρκίνο του παχέος εντέρου.

Τα ευρήματα

Όπως εξηγούν οι ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής ΕΚΠΑ στο Νοσοκομείο Αλεξάνδρα Δρ. Μαρία Καπαρέλου, παθολόγος-ογκολόγος, Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, παθολόγος, καθηγήτρια Θεραπευτικής-Επιδημιολογίας-Προληπτικής Ιατρικής, και Θάνος Δημόπουλος, τ. πρύτανης ΕΚΠΑ, καθηγητής Θεραπευτικής – Ογκολογίας – Αιματολογίας, διευθυντής Θεραπευτικής Κλινικής, οι ερευνητές ανέλυσαν τη διατροφή των γυναικών μέσω ερωτηματολογίων για τη συχνότητα κατανάλωσης τροφίμων και ποτών.

Οι συμμετέχουσες κατατάχθηκαν σε διάφορες ομάδες βάσει των διατροφικών τους συνηθειών. Εξετάστηκαν επίσης παράγοντες όπως η κατανάλωση κρέατος, λαχανικών, φρούτων, δημητριακών, αλκοόλ και άλλων τροφίμων. Όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές:

• Ο κίνδυνος να αναπτυχθεί καρκίνος του παχέος εντέρου αυξάνεται με την κατανάλωση μεγάλης ποσότητας κόκκινου και επεξεργασμένου κρέατος
• Η κατανάλωση φρούτων και λαχανικών συσχετίστηκε με μειωμένο κίνδυνο
• Η υψηλή κατανάλωση φυτικών ινών (π.χ. φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής αλέσεως, όσπρια) σχετίσθηκε με μειωμένο κίνδυνο
• Η πλούσια σε κορεσμένα λιπαρά διατροφή έδειξε ισχυρή συσχέτιση με αυξημένο κίνδυνο αναπτύξεως καρκίνου παχέος εντέρου.
• Η κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων (ιδίως χαμηλών σε λιπαρά) φάνηκε να ασκεί προστατευτικό ρόλο
• Η μέτρια κατανάλωση ψαριών και φυτικών πρωτεϊνών (π.χ. από όσπρια, ξηρούς καρπούς) παρουσίασε μικρή αλλά στατιστικά σημαντική μείωση του κινδύνου
• Ο καρκίνος του παχέος εντέρου δεν φαίνεται να επηρεάζεται από την κατανάλωση καφέ ή τσαγιού
• Η κατανάλωση αλκοόλ επιβεβαιώθηκε πως είναι παράγοντας κινδύνου
• Άλλοι παράγοντες, όπως η κατανάλωση υγιεινών λιπών, δεν φάνηκαν να επηρεάζουν σε σημαντικό βαθμό τον κίνδυνο αναπτύξεως της νόσου

Τι σημαίνουν

Τα ευρήματα αυτά υπογραμμίζουν τον κρίσιμο ρόλο της διατροφής στη μείωση ή την αύξηση του κινδύνου καρκίνου του παχέος εντέρου, λένε οι γιατροί.

Υποδηλώνουν επίσης ότι αποτελεσματικές στρατηγικές για την προστασία από αυτόν μπορεί να είναι:

• Η ενσωμάτωση φυτικών ινών στην καθημερινή διατροφή
• Η αποφυγή του κόκκινου κρέατος και των κορεσμένων λιπαρών

Επιπλέον, «η ανάλυση παρέχει δεδομένα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη διαμόρφωση κατευθυντήριων οδηγιών για τη δημόσια υγεία», προσθέτουν.

Ωστόσο, «οι ερευνητές τονίζουν την ανάγκη για περαιτέρω έρευνες και επισημαίνουν ότι τα διατροφικά πρότυπα πρέπει να εξετάζονται σε συνδυασμό με άλλους παράγοντες κινδύνου για να κατανοηθεί πλήρως η σχέση μεταξύ διατροφής και καρκίνου του παχέος εντέρου», καταλήγουν.

Φωτογραφία: iStock