Κεφίρ: Τι είναι, πού βοηθά και πώς να το φτιάξετε στο σπίτι

Η ονομασία «κεφίρ» προέρχεται από την τουρκική λέξη «keyif», η οποία αναφέρεται στην «αγαλλίαση» που νιώθει κάποιος μετά την κατανάλωσή του.

Ορισμένοι αποδίδουν τα πιθανά οφέλη που έχει για την υγεία στα προβιοτικά που περιέχει. Τα προβιοτικά είναι ευεργετικά είδη βακτηρίων και άλλων μικροβίων. Η έρευνα για τα προβιοτικά, ωστόσο, βρίσκεται ακόμη σε πρώιμο στάδιο.

Το κεφίρ έχει μια ιδιαίτερη γεύση και θα έλεγε κανείς πως μοιάζει με «πόσιμο» γιαούρτι. Λόγω της ζύμωσης, μπορεί να έχει επίσης μια ελαφρώς «ανθρακούχα» γεύση. Αυτό συμβαίνει επειδή τα μικρόβια παράγουν αέρια καθώς χωνεύουν τα σάκχαρα του γάλακτος.

Είδη κεφίρ

Υπάρχουν πολλά είδη:

• από αγελαδινό, πρόβειο ή κατσικίσιο γάλα,
• από φυτικά γάλατα, όπως το γάλα καρύδας ή βρώμης,
• με πρόσθετες γεύσεις.

Ορισμένες εταιρείες παρασκευάζουν επίσης κεφίρ με χαμηλά λιπαρά.

Ποια είναι τα οφέλη του για την υγεία

Η έρευνα για τα οφέλη του κεφίρ στην υγεία βρίσκεται ακόμη σε αρχικό στάδιο, αλλά υπάρχουν στοιχεία από έρευνες που δείχνουν ότι μπορεί να βοηθήσει:

• στον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα,
• στη μείωση της χοληστερόλης,
• στην υγεία του πεπτικού συστήματος,
• στην εξόντωση παθογόνων μικροοργανισμών.

Σε ό,τι αφορά το τελευταίο, σύμφωνα με έρευνα του 2021, το κεφίρ μπορεί να καταπολεμήσει ορισμένα επιβλαβή βακτήρια.

Συγκεκριμένα, οι ερευνητές συνέκριναν πόσο πόσο καλά αναπτύσσονται δύο τύποι βακτηρίων σαλμονέλας σε κανονικό γάλα και σε κεφίρ και διαπίστωσαν ότι ο αριθμός των βακτηρίων μειώθηκε πολύ πιο γρήγορα στο κεφίρ. Αυτό υποδηλώνει ότι το κεφίρ μπορεί να βοηθήσει στην εξάλειψη ή να σταματήσει η ανάπτυξη αυτών των βακτηρίων καλύτερα από το κανονικό γάλα.

Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι το κεφίρ ενδέχεται να βοηθά στην πρόληψη λοιμώξεων, όπως η γαστρεντερίτιδα ή οι κολπικές λοιμώξεις. Ωστόσο, δεν έχουν γίνει πολλές έρευνες σε ανθρώπους που να επιβεβαιώνουν ότι το κεφίρ έχει αυτό το αποτέλεσμα.

Ούτως ή άλλως, δεν πρέπει να χρησιμοποιούμε τα προβιοτικά ή το κεφίρ ως υποκατάστατο της ιατρικής θεραπείας σε περίπτωση λοίμωξης.

Διατροφική αξία του κεφίρ

Η διατροφική αξία του κεφίρ και των προβιοτικών που περιέχει ποικίλλει σε μεγάλο βαθμό ανάλογα με τα συστατικά και την τεχνική ζύμωσης. Μελέτη του 2017 εκτιμά ότι το παραδοσιακό κεφίρ από γάλα αποτελείται κατά προσέγγιση από:

• νερό σε ποσοστό 90%
• φυσικά σάκχαρα σε ποσοστό 6%
• λιπαρά σε ποσοστό 3,5%
• πρωτεΐνη σε ποσοστό 3%

Το κεφίρ περιέχει επίσης μια σειρά από βιταμίνες και μέταλλα, όπως:

• βιταμίνες του συμπλέγματος Β
• βιταμίνη C
• βιταμίνη Α
• βιταμίνη Κ
• μαγνήσιο
• ασβέστιο
• κάλιο

Πώς μπορούμε να φτιάξουμε κεφίρ στο σπίτι

Για να φτιάξετε κεφίρ, θα χρειαστείτε ένα καθαρό περιβάλλον και καθαρό εξοπλισμό για να αποτρέψετε την είσοδο τυχόν λανθασμένων τύπων βακτηρίων στο υγρό.

Για να ξεκινήσετε, θα χρειαστείτε:

• ενεργούς κόκκους (σπόρους) κεφίρ (υπάρχουν και στην ελληνική αγορά)
• γάλα (αγελαδινό, κατσικίσιο ή γάλα καρύδας)
• ένα γυάλινο βάζο
• ένα χάρτινο φίλτρο καφέ ή μαντίλα για τυρί
• ένα λαστιχάκι
• σπάτουλα σιλικόνης ή ξύλινο κουτάλι
• ένα μη μεταλλικό σουρωτήρι

Για να φτιάξετε κεφίρ:

Πλύνετε τα χέρια σας με σαπούνι και νερό.

Αποστειρώστε το βάζο πλένοντάς το με σαπούνι και ζεστό νερό. Αφήστε το να στεγνώσει στον αέρα ανάποδα σε καθαρή σχάρα.

Όταν στεγνώσει, προσθέστε το γάλα στο γυάλινο βάζο. Προσθέστε ένα κουταλάκι του γλυκού κόκκους κεφίρ για κάθε φλιτζάνι γάλα. Αφήστε χώρο στην κορυφή, καθώς το υγρό θα διασταλεί καθώς ζυμώνεται.

Καλύψτε το βάζο με το χάρτινο φίλτρο καφέ και στερεώστε το με ένα λαστιχάκι. Αποθηκεύστε το βάζο σε ζεστό μέρος σε θερμοκρασία περίπου 21°C για 12-48 ώρες. Κρατήστε το βάζο μακριά από το άμεσο ηλιακό φως και ανακινήστε απαλά αν το υγρό αρχίσει να διαχωρίζεται.

Μόλις πήξει το υγρό, αδειάστε το, περνώντας το από το σουρωτήρι, σε ένα αποστειρωμένο δοχείο. Καλύψτε καλά και αποθηκεύστε το για έως και μία εβδομάδα στο ψυγείο.

Μια πιο σύντομη ζύμωση θα παράγει πιο γλυκό κεφίρ, ενώ μια μεγαλύτερη σε διάρκεια ζύμωση θα δώσει ένα πιο ξινό κεφίρ. Μπορείτε να κρατήσετε τους κόκκους κεφίρ που θα συγκεντρωθούν στο σουρωτήρι για να τους χρησιμοποιήσετε την επόμενη φορά που θα ξαναφτιάξετε κεφίρ.

Πώς να απολαύσετε το κεφίρ

Μπορείτε να το απολαύσετε σχεδόν με τον ίδιο τρόπο που καταναλώνετε και το γάλα ή το γιαούρτι:

• Παγωμένο σε ένα ποτήρι,
• με δημητριακά, βρώμη ή μούσλι,
• σε smoothies,
• με φρούτα.

Μπορείτε επίσης να το χρησιμοποιήσετε σε ντρέσινγκ για τη σαλάτα, ψητά και σούπες. Ωστόσο, πρέπει να γνωρίζετε ότι η θέρμανση του κεφίρ θα απενεργοποιήσει τις ζωντανές καλλιέργειες.

Κίνδυνοι

Οι έρευνες που έχουν γίνει σχετικά με τους πιθανούς κινδύνους του κεφίρ είναι ελάχιστες. Φαίνεται να είναι γενικά ασφαλές για κατανάλωση, εφόσον οι άνθρωποι το παρασκευάζουν και το αποθηκεύουν με ασφάλεια.

Αν και τα άτομα που έχουν δυσανεξία στη λακτόζη μπορεί, πιθανώς, να μπορούν να πιούν λίγο κεφίρ χωρίς να έχουν συμπτώματα, θα πρέπει να προσέχουν να αποφεύγουν τη μεγάλη ποσότητα. Τα άτομα με αλλεργία στο γάλα θα πρέπει να το αποφεύγουν, εκτός κι αν έχει παρασκευαστεί από φυτικό γάλα.

Τα άτομα που ζουν με διαβήτη θα πρέπει να προσέχουν να διαβάζουν την ετικέτα και να επιλέγουν απλές ποικιλίες χωρίς προσθήκη ζάχαρης.

Φωτογραφία: iStock

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Ποια τρόφιμα μπορούν να σας βοηθήσουν να κοιμηθείτε καλύτερα το βράδυ

Μήλα: Πόσο υγιεινά είναι και πώς πρέπει να τα τρώμε, με τη φλούδα ή χωρίς

Η άσκηση το Σαββατοκύριακο μας προστατεύει από 200 διαφορετικές ασθένειες