Λαχανικά: Ποια είναι πιο θρεπτικά ωμά και ποια όταν μαγειρεύονται

Τα λαχανικά πρέπει να κατέχουν ξεχωριστή θέση στην καθημερινή διατροφή μας, εάν θέλουμε να αποκτήσουμε και να διατηρήσουμε καλή υγεία. Ποιος είναι, όμως, ο ιδανικός τρόπος για να τα τρώμε; Ωμά ή μαγειρεμένα; Βραστά ή ψητά; Στον συμβατικό φούρνο ή στα μικροκύματα;

Η απάντηση εξαρτάται από το είδος των λαχανικών και τα θρεπτικά συστατικά που περιέχουν. Το μαγείρεμα μπορεί να προκαλέσει την απώλεια ορισμένων βιταμινών και ιχνοστοιχείων, αλλά διευκολύνει την απορρόφηση ορισμένων άλλων από τον οργανισμό.

Στην πραγματικότητα, μπορεί να αποτελέσει πρόβλημα κυρίως όσον αφορά τις βιταμίνες του συμπλέγματος B και την βιταμίνη C. Μπορεί επίσης να μειώσει ιχνοστοιχεία όπως το κάλιο. Τα συστατικά αυτά είναι υδατοδιαλυτά και έτσι διαφεύγουν στο νερό της κατσαρόλας κατά το μαγείρεμα.

Αν χρησιμοποιείτε τα λαχανικά που τα περιέχουν για να φτιάξετε μια σούπα, η διαφυγή αυτή δεν συνιστά ιδιαίτερο πρόβλημα. Αν όμως τα βράζετε για να πετάξετε στη συνέχεια το νερό, θα πετάξετε και τις βιταμίνες. Μία λύση λοιπόν θα ήταν να τρώτε ωμά τα λαχανικά όπως:

• Το μπρόκολο
• Το κουνουπίδι
• Τα κολοκύθια
• Το σπανάκι
• Ο αρακάς
• Το κέιλ (ένα είδος λαχανίδας)

Εναλλακτικά φροντίστε να τα βράζετε με την ελάχιστη δυνατή ποσότητα νερού και για λίγη ώρα. Το μαγείρεμα στον ατμό, στον φούρνο μικροκυμάτων και στο τηγάνι χωρίς λιπαρή ουσία είναι καλύτερες επιλογές από το βράσιμο. Μελέτες έχουν δείξει λ.χ. ότι το μαγείρεμα στον φούρνο μικροκυμάτων διατηρεί την περισσότερη βιταμίνη C. Η λιγότερη διατηρείται κατά το βράσιμο των λαχανικών σε νερό.

Τα καλά νέα είναι ότι πολλά λαχανικά που κατά κανόνα τρώμε ωμά είναι πλούσια σε βιταμίνη C και βιταμίνες Β. Αν λοιπόν τρώτε ποικιλία λαχανικών, θα προσλαμβάνετε επαρκείς ποσότητες ακόμα και αν βράζετε το μπρόκολο. Πλούσια σε αυτά τα συστατικά είναι λ.χ. πιπεριές, τομάτες και μαρούλια.

Ποια είναι καλύτερα μαγειρεμένα

Στον αντίποδα, η θρεπτική αξία ορισμένων άλλων λαχανικών ενισχύεται όταν τα μαγειρεύουμε. Η θερμότητα διασπά τα κύτταρά τους και έτσι απελευθερώνονται συστατικά που απορροφά πιο εύκολα ο οργανισμός μας.

Αυτό ισχύει λ.χ. για την βήτα-καροτίνη (β-καροτένιο) που είναι πρόδρομη ουσία της βιταμίνης Α. Καλές πηγές της είναι καρότα, κολοκύθες και γλυκοπατάτες. Το ίδιο ισχύει για τα λαχανικά με άλλα καροτενοειδή, όπως οι τομάτες που περιέχουν λυκοπένη (ή λυκοπένιο). Αυτά είναι προτιμότερο να τα καταναλώνουμε μαγειρεμένα.

Το ίδιο ισχύει και για όσα περιέχουν άμυλο ή πρωτεΐνες, διότι γίνονται πιο εύπεπτα. Πόσο μάλλον που μερικά, όπως οι πατάτες, δεν τρώγονται όταν είναι ωμά. Καλές πηγές πρωτεϊνών είναι μεταξύ άλλων:

• Τα φασόλια λίμα (ή φασόλια βουτύρου)
• Τα μανιτάρια
• Τα σπαράγγια
• Τα λαχανάκια Βρυξελλών
• Το μπρόκολο
• Το κουνουπίδι
• Ο αρακάς
• Το σπανάκι

Επειδή όμως αυτά, όπως προαναφέρθηκε, περιέχουν και βιταμίνες που καταστρέφονται με τη θερμότητα, φροντίστε να τα τρώτε άλλοτε ωμά και άλλοτε μαγειρεμένα.

Φωτογραφία: iStock