Ένα φλιτζάνι ζεστό τσάι με μια κουταλιά μέλι και λίγο λεμόνι είναι ένα κλασικό σπιτικό «γιατρικό» για τις ιώσεις της εποχής, δηλαδή τα κοινά κρυολογήματα. Πόσο αποτελεσματικός είναι, όμως, στ’ αλήθεια αυτός ο συνδυασμός; Μπορεί όντως να καταπραΰνει τα συμπτώματα των ιώσεων ή απλώς νομίζουμε ότι βοηθάει επειδή «μαλακώνει» τον λαιμό;
Η αλήθεια είναι ότι το μέλι χρησιμοποιείται από την αρχαιότητα ως τροφή και ως φάρμακο. Σύμφωνα με ανασκόπηση της ιατρικής βιβλιογραφίας που δημοσιεύθηκε το 2017 στην ιατρική επιθεώρηση Pharmacognosy Research, το μέλι διαθέτει συστατικά τα οποία ασκούν:
- Αντιοξειδωτική
- Αντιμικροβιακή
- Αντιφλεγμονώδη
- Αντιπολλαπλασιαστική
- Αντικαρκινική και
- Αντιμεταστατική δράση
Πολλά επιστημονικά δεδομένα, εξ άλλου, υποδηλώνουν ότι έχει θέση στον έλεγχο και τη θεραπεία πολλών προβλημάτων υγείας, όπως:
- Οι πληγές
- Ο σακχαρώδης διαβήτης
- Ο καρκίνος
- Το άσθμα
- Οι καρδιαγγειακές, νευρολογικές και γαστρεντερικές νόσοι
Και εναντίον των ιώσεων
Τα στοιχεία που συνηγορούν υπέρ της προσθήκης μελιού στο τσάι δεν τελειώνουν εδώ. Υπάρχουν έρευνες που υποδηλώνουν ότι το μέλι ασκεί και σημαντική αντιϊική δράση, καταπολεμώντας πολλούς ιούς.
Διαβάστε ακόμα Πως να ξεχωρίσετε την γρίπη από το κρυολόγημα. Ποια συμπτώματα να σας ανησυχήσουν
Τα κοινά κρυολογήματα που είθισται να αποκαλούμε «ιώσεις», προκαλούνται από εκατοντάδες διαφορετικούς ιούς. Μελέτη που δημοσιεύθηκε στο 2014 στην ιατρική επιθεώρηση Archives of Medical Research έδειξε ότι το μέλι μπορεί να αναστέλλει την ανάπτυξη του ιού της γρίπης.
Επιπλέον, το 2021 δημοσιεύθηκε στην ιατρική επιθεώρηση BMJ Evidence Based Medicine συνδυασμένη ανάλυση (μετανάλυση) προγενέστερων μελετών που έδειξε ότι το μέλι συμβάλλει στον έλεγχο των λοιμώξεων του ανώτερου αναπνευστικού.
Ειδικότερα μπορεί να βελτιώσει τη συχνότητα και τη σοβαρότητα του βήχα που σχετίζεται με αυτές. Μάλιστα είναι πιο αποτελεσματικό απ’ ό,τι η συνήθης φροντίδα. Και σίγουρα είναι πολύ πιο αποτελεσματικό από τα αντιβιοτικά, τα οποία δεν «πιάνουν» τους ιούς.
Μάλιστα, τα ομοσπονδιακά Κέντρα Ελέγχου & Προλήψεως των Ασθενειών (CDC), των ΗΠΑ, συνιστούν να χρησιμοποιείται το μέλι «για να καταπραΰνει τον βήχα σε ενήλικες και παιδιά τουλάχιστον 1 έτους και άνω».
Το λεμόνι και το τσάι
Τα δεδομένα για το λεμόνι δεν είναι και τόσο ισχυρά. Ασφαλώς το λεμόνι είναι πολύ καλή, φυσική πηγή βιταμίνης C. Είναι, όμως, αντικρουόμενα τα ευρήματα για τις επιδράσεις της στο ανοσοποιητικό και την καταπολέμηση των ιών.
Ωστόσο υπάρχουν μεγάλες μελέτες που έχουν δείξει ότι η επαρκής κατανάλωση της βιταμίνης μπορεί να βοηθήσει. Μεγάλη ανάλυση που δημοσιεύθηκε το 2016 κατέληξε στο συμπέρασμα ότι 200 mg βιταμίνης C την ημέρα σχετίζονται με μειωμένη σοβαρότητα και διάρκεια του κοινού κρυολογήματος.
Το λεμόνι, όμως, περιέχει περίπου 50 mg βιταμίνης C ανά 100 γραμμάρια. Επομένως, δεν αρκούν οι σταγόνες που θα βάλετε στο τσάι για να τονώσουν όσο χρειάζεται το ανοσοποιητικό σας.
Και το ίδιο το τσάι, πάντως, μπορεί να δρα εναντίον των ιώσεων. Το πιθανό αυτό όφελος αυτό αποδίδεται στις κατεχίνες που περιέχει, μία ομάδα ουσιών οι οποίες σε πειράματα στο εργαστήριο βρέθηκε ότι καταπολεμούν αποτελεσματικά τη γρίπη και το κρυολόγημα. Χρειάζονται, όμως, περαιτέρω μελέτες σε ανθρώπους για να επιβεβαιωθεί αυτό.
Σε κάθε περίπτωση, αν νιώθετε ότι ένα φλιτζάνι ζεστό τσάι με μέλι και λεμόνι «μαλακώνει» τον λαιμό σας όταν έχετε ίωση, μπορείτε κάλλιστα να το καταναλώνετε.
Φωτογραφία: iStock