Η ασφάλεια τροφίμων αποτελεί πολύτιμο αγαθό για τον άνθρωπο. Σχετίζεται άμεσα με την υγεία και την ποιότητα ζωής του και η διασφάλισή του είναι αποτέλεσμα μιας αέναης προσπάθειας σε παγκόσμια κλίμακα στην κατεύθυνση της εξάλειψης των παραγόντων κινδύνου που σχετίζονται με τα τρόφιμα.
Η Παγκόσμια Ημέρα Ασφάλειας Τροφίμων, που εορτάζεται κάθε χρόνο στις 7 Ιουνίου, αποτελεί μια ευκαιρία για την ευαισθητοποίηση του κοινού σε θέματα ασφάλειας τροφίμων και μας υπενθυμίζει ότι το θέμα της ασφάλειας των τροφίμων μας αφορά όλους, καθώς κάθε μέρα η επικινδυνότητα των τροφίμων αξιολογείται σε ατομικό επίπεδο και σε συλλογικό επίπεδο (οικογένειες, επιχειρήσεις, φορείς, κυβερνήσεις).
Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσιάζουν ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO), κάθε χρόνο ένας στους δέκα ανθρώπους παγκοσμίως αρρωσταίνει από επιμολυσμένα τρόφιμα και περισσότερες από 200 ασθένειες προκαλούνται από την κατανάλωση τροφίμων μολυσμένων με βακτήρια, ιούς, παράσιτα ή χημικές ουσίες, ενώ τα παιδιά ηλικίας κάτω των 5 ετών (που αποτελούν το 9% του πληθυσμού) διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να νοσήσουν από τροφιμογενή νοσήματα.
Ακόμη κι αν όλοι έχουμε λειτουργήσει υπεύθυνα σύμφωνα με τον ρόλο μας στην διατροφική αλυσίδα, υπάρχει πάντα η πιθανότητα ενός απροσδόκητου συμβάντος που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την ασφάλεια των τροφίμων. Ένα τέτοιο απροσδόκητο συμβάν μπορεί να είναι μικρής έκτασης, όπως, για παράδειγμα, μία τοπική διακοπή ρεύματος, μια πλημμύρα, μια τροφική δηλητηρίαση σε ένα τοπικό εστιατόριο. Μπορεί, όμως, να πρόκειται για ένα απροσδόκητο γεγονός πολύ μεγαλύτερης έκτασης, όπως μία φυσική καταστροφή. Ακόμη και σε αυτές τις περιπτώσεις, όμως, υπάρχει πάντοτε κάτι που μπορούμε να κάνουμε για να αποφύγουμε την ασθένεια.
Το «κλειδί» σε αυτές τις περιπτώσεις, είναι η ετοιμότητα και αναδεικνύεται ξεκάθαρα στο μήνυμα της φετινής καμπάνιας που έχει τίτλο: «Ασφάλεια τροφίμων: προετοιμαστείτε για το απρόβλεπτο»
«Ασφάλεια τροφίμων: προετοιμαστείτε για το απρόβλεπτο»
Σε απρόβλεπτες καταστάσεις η ετοιμότητα εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Η συνεργασία σε όλους τους τομείς και σε κάθε επίπεδο (παγκόσμιο, περιφερειακό, εθνικό και τοπικό) είναι σημαντική για να διασφαλιστεί η αποτελεσματική απόκριση, ειδικά όταν τα περιστατικά ασφάλειας τροφίμων ξεπερνούν τα σύνορα μίας χώρας. Η συντονισμένη προσέγγιση μεταξύ των κρατικών υπηρεσιών, των εθνικών αρχών και της βιομηχανίας τροφίμων συμβάλλει στην ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων στη δημόσια υγεία. Επίσης, η ταχεία και ακριβής ανταλλαγή πληροφοριών και η αποτελεσματική επικοινωνία μεταξύ όλων των μερών που εμπλέκονται στην ασφάλεια της τροφικής αλυσίδας, αλλά και των καταναλωτών, βοηθά στον καθορισμό της φύσης και της προέλευσης του εκάστοτε συμβάντος, διατηρεί την εμπιστοσύνη στο σύστημα ασφάλειας τροφίμων και σώζει ζωές.
Από την πλευρά των αρχών και των κυβερνήσεων, τα εθνικά σχέδια αντιμετώπισης έκτακτης ανάγκης για την ασφάλεια των τροφίμων, η ενίσχυση των συστημάτων επιτήρησης και η αποτελεσματική επικοινωνία με τις επιχειρήσεις και το καταναλωτικό κοινό είναι απαραίτητα για τη διαχείριση περιστατικών ασφάλειας τροφίμων. Οι επιχειρήσεις τροφίμων θα πρέπει να διαθέτουν ένα σχέδιο διαχείρισης και αντιμετώπισης για να διευκολύνουν άμεσες δράσεις στην περίπτωση ενός τέτοιου περιστατικού.
Τέλος, είναι πολύ σημαντικό για τους καταναλωτές να κατανοούν τον τρόπο που μπορούν να αναφέρουν ή να ανταποκριθούν στο περιστατικό αλλά και να αντιλαμβάνονται τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει αυτό στην καθημερινότητά τους. Όσο περισσότερο ενημερωμένοι είναι οι πολίτες σε θέματα ασφάλειας τροφίμων, τόσο περισσότερο είναι σε θέση να ανταποκριθούν σε απρόβλεπτα περιστατικά.
Ο ΕΦΕΤ συμμετέχει καθημερινά στην προσπάθεια για την πρόσβαση όλων των πολιτών σε ασφαλή τρόφιμα με την επίβλεψη και ενημέρωση των δραστηριοποιούμενων στον κλάδο των τροφίμων επιχειρήσεων και την αντικειμενική, έγκυρη και άμεση πληροφόρηση του καταναλωτικού κοινού στα θέματα αρμοδιότητάς του.
Φωτογραφία iStock