Παγκόσμια Ημέρα Νερού: Η σημασία της επαρκούς πρόσληψης νερού και ο κίνδυνος της αφυδάτωσης

Η 22η Μαρτίου έχει οριστεί ως η Παγκόσμια Ημέρα του Νερού. Το νερό είναι απαραίτητο για την ομαλή λειτουργία του οργανισμού, καθώς συμμετέχει σε πολλές και ζωτικές λειτουργίες. Στον αντίποδα, η ανεπαρκής κατανάλωσή του ανοίγει τον δρόμο στην αφυδάτωση, που δημιουργεί πολλά προβλήματα.

Όπως αναφέρει η κλινική διαιτολόγος-διατροφολόγος Μελίνα Τσαγκατάκη-Τσιρίγγα, επιστημονική συνεργάτης της Βιοκλινικής Αθηνών του Ομίλου ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ, το νερό αποτελεί βασικό συστατικό του ανθρώπινου σώματος. Καταλαμβάνει το 60% του σωματικού βάρους. Συμμετέχει σε πλήθος λειτουργιών όπως:

• Στη θερμορύθμιση
• Στη διατήρηση της ισορροπίας των ηλεκτρολυτών
• Στη μεταφορά θρεπτικών συστατικών και οξυγόνου στα κύτταρα
• Στην ομαλή λειτουργία του ουροποιητικού συστήματος
• Στην πέψη του φαγητού
• Στην πρόληψη της δυσκοιλιότητας
• Στην ομαλοποίηση της αρτηριακής πίεσης
• Στην απορρόφηση των κραδασμών από τις αρθρώσεις
• Στην προστασία οργάνων και ιστών

Γενικές και εξατομικευμένες συστάσεις για την κατανάλωση υγρών

Ο Εθνικός Διατροφικός Οδηγός συνιστά στους ενήλικες να καταναλώνουν καθημερινά 8-10 ποτήρια υγρών, εκ των οποίων τα 6-8 να είναι νερό. Μία άλλη σύσταση είναι να φροντίζουμε να πίνουμε καθημερινά τόσα ml νερού, όσα οι θερμίδες που καταναλώνουμε.

Οι συστάσεις αυτές αφορούν τον γενικό πληθυσμό και τροποποιούνται αναλόγως  με τις ανάγκες κάθε ανθρώπου. Παραδείγματος χάριν, οι αθλητές που χάνουν σημαντική ποσότητα υγρών στις προπονήσεις και τους αγώνες λόγω της εφίδρωσης, πρέπει να αναπληρώνουν την ποσότητα αυτή μέσω της κατανάλωσης νερού.

Αντιθέτως, οι ασθενείς με νεφρική ή καρδιακή ανεπάρκεια, σε ορισμένες περιπτώσεις πρέπει να περιορίζουν την κατανάλωση νερού, βάσει των συστάσεων των θεραπόντων ιατρών τους. Επομένως, οι οδηγίες δεν είναι ίδιες για όλους, αλλά χρειάζονται εξατομίκευση.

Αφυδάτωση: Αίτια και συμπτώματα

Η μη επαρκής κατανάλωση νερού μπορεί να οδηγήσει σε αφυδάτωση. Αφυδάτωση ονομάζεται η κατάσταση κατά την οποία καταναλώνουμε λιγότερο νερό, απ’ όσο αποβάλλουμε. Εάν δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως, μπορεί να οδηγήσει σε πολύ σοβαρές για την υγεία καταστάσεις όπως η υπερθερμία.

Τα αίτια της αφυδάτωσης ποικίλουν. Τα πιο συχνά εμφανιζόμενα, όμως, είναι:

• Η μη επαρκής κατανάλωση υγρών με βάση τις ανάγκες του οργανισμού
• Ο σακχαρώδης διαβήτης
• Η διάρροια
• Η θερμοπληξία από την πολύωρη έκθεση στον ήλιο
• Η υπερκατανάλωση αλκοόλ
• Η αυξημένη εφίδρωση
• Η υψηλή θερμοκρασία σώματος και περιβάλλοντος
• Η κατανάλωση συγκεκριμένων φαρμάκων (λ.χ. διουρητικά)

Εάν κάποιο από τα παραπάνω αίτια συνδυάζεται με ορισμένα ύποπτα συμπτώματα, ο πάσχων πρέπει να απευθυνθεί σε έναν ιατρό. Τέτοια συμπτώματα είναι:

• Αίσθημα δίψας
• Ζάλη
• Σκούρο κίτρινο χρώμα ούρων
• Κόπωση
• Ξηροστομία κ.ά.

Για να αντιμετωπιστεί η αφυδάτωση, χρειάζεται χορήγηση επαρκών ποσοτήτων υγρών στον οργανισμό. Εάν η αιτία της αφυδάτωσης είναι μία κλινική κατάσταση, μπορεί να χρειασθεί η συμβουλή ιατρού ή φαρμακοποιού για την διαδικασία αυτή.

Πρακτικές συμβουλές για επαρκή κατανάλωση νερού

• Να έχετε πάντοτε μαζί σας νερό. Χρησιμοποιείστε ένα παγούρι αντί για πλαστικό μπουκάλι που είναι βλαβερό για το περιβάλλον και δεν πρέπει να το ξαναγεμίζετε. Επιπλέον, το παγούρι είναι πιο εύχρηστο σε σχέση με τα απλά ποτήρια, τα οποία πρέπει να γεμίζετε συνεχώς.
• Να αρωματίσετε το νερό με φρούτα, λαχανικά και μυρωδικά για να σας είναι πιο ευχάριστη η κατανάλωσή του. Αρωματίστε το νερό, λ.χ., με φράουλες και δυόσμο ή λεμόνι και αγγούρι ή μήλο και κανέλα.
• Προσαρμόστε την κατανάλωση στις εκάστοτε ανάγκες σας. Παραδείγματος χάριν, το καλοκαίρι λόγω της ζέστης ή όταν αθλούμαστε έχουμε αυξημένες ανάγκες.
• Να παρακολουθείτε πόσο νερό πίνετε. Τα παγούρια και τα θερμός είναι πολύ εξυπηρετικά για στον σκοπό αυτό. Αναλόγως με το μέγεθος τους μπορείτε να βάλετε στόχο να καταναλώνετε π.χ. 2 ή 3 τέτοια παγούρια στη διάρκεια της ημέρας.
• Εάν δεν καταναλώνετε επαρκείς ποσότητες υγρών, προσπαθήστε να αυξήσετε σταδιακά την ημερήσια κατανάλωσή σας. Αρχίστε π.χ. προσθέτοντας 1 ποτήρι νερό κάθε 3-4 μέρες στην κατανάλωση που ήδη κάνετε.

«Η επαρκής κατανάλωση υγρών και συγκεκριμένα νερού είναι απαραίτητη για την εύρυθμη λειτουργία του οργανισμού. Προτιμήστε το νερό έναντι των υπολοίπων αφεψημάτων και καταναλώστε ποσότητα ανάλογη με τις ανάγκες του οργανισμού σας. Σε περίπτωση που αντιμετωπίζετε κάποια ειδική κλινική συνθήκη που επηρεάζει και την κατανάλωση νερού, απευθυνθείτε στον θεράποντα ιατρό και τον κλινικό διαιτολόγο για εξατομικευμένες οδηγίες», καταλήγει η κυρία Τσαγκατάκη-Τσιρίγγα.

Φωτογραφία: iStock