Παράνομο και «μαϊμού» χαβιάρι πωλείται στην Ευρώπη – Εκπληκτικά ευρήματα νέας έρευνας

  • Ρούλα Τσουλέα
χαβιάρι
Τι έδειξε η ανάλυση δεκάδων δειγμάτων που προέρχονται από τέσσερις ευρωπαϊκές χώρες.

Παράνομα είναι τα μισά προϊόντα που διακινούνται ως χαβιάρι στην Ευρώπη, ενώ ορισμένα δεν είναι καν αυγά οξυρρύγχου, σύμφωνα με μία νέα έρευνα.

Την έρευνα πραγματοποίησε διεθνής ομάδα επιστημόνων με επικεφαλής ερευνητές από τη Γερμανία. Οι ερευνητές αγόρασαν χαβιάρι τόσο διαδικτυακά όσο και αυτοπροσώπως από τοπικές αγορές, καταστήματα, εστιατόρια, μπαρ και εγκαταστάσεις υδατοκαλλιέργειας.

Συνολικά συνέλεξαν και ανέλυσαν 149 δείγματα που προωθούνταν ως χαβιάρι και οξύρρυγχος, που προέρχονταν από τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, τη Σερβία και την Ουκρανία.

Το άγριο χαβιάρι παρασκευάζεται από αυγά οξυρρύγχου. Η παρασκευή του είναι παράνομη εδώ και δεκαετίες, διότι η υπερβολική αλίευση είχε φέρει το ψάρι στα πρόθυρα της εξαφάνισης.

Σήμερα, το νόμιμο, διεθνώς εμπορεύσιμο χαβιάρι μπορεί να προέρχεται μόνο από εκτρεφόμενο οξύρρυγχο και υπάρχουν αυστηροί κανονισμοί για την προστασία του είδους.

Στην Ευρώπη έχουν απομείνει τέσσερα είδη οξυρρύγχου που μπορούν να παράγουν χαβιάρι:

  1. Η μπελούγκα
  2. Ο ρωσικός
  3. Ο αστεροειδής
  4. Ο στερλέτος

Οι τελευταίοι εναπομείναντες άγριοι πληθυσμοί αυτών των ειδών στην Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκονται στον Δούναβη και στη Μαύρη Θάλασσα.

Κάθε είδος προστατεύεται από το 1998 από τη Σύμβαση για το Διεθνές Εμπόριο των Απειλούμενων Ειδών της Άγριας Πανίδας και Χλωρίδας (CITES). Το 2000 η καταχώρησή τους συνοδεύτηκε από ένα αυστηρό, διεθνές σύστημα σήμανσης για όλα τα προϊόντα χαβιαριού με σκοπό να σταματήσει το παράνομο εμπόριο.

Παρά την προστασία αυτή, η λαθροθηρία εξακολουθεί να συμβαίνει, αναφέρουν οι ερευνητές. Και η μελέτη τους αποδεικνύει ότι οι κανονισμοί παραβιάζονται κατά κόρον.

Η νέα μελέτη

Τα νέα ευρήματα δημοσιεύονται στην επιστημονική επιθεώρηση Current Biology. Όπως εξηγούν οι ερευνητές, πραγματοποίησαν γενετικές και ισοτοπικές αναλύσεις στο χαβιάρι που συνέλλεξαν, καταλήγοντας σε εντυπωσιακά ευρήματα.

Το 21% των δειγμάτων, που διατίθενται σε όλες τις χώρες που μελετήθηκαν, προερχόταν από άγριους οξυρρύγχους. Επιπλέον, το 29% των δειγμάτων παραβίαζαν τους κανονισμούς CITES και τους νόμους περί εμπορίου αναφέροντας λάθος είδος οξυρρύγχου ή λάθος χώρα προέλευσης.

Ένα επιπλέον 32% των δειγμάτων εξαπατούν τους καταναλωτές, διότι ενώ προέρχονται από οξυρρύγχους υδατοκαλλιέργειας διακινούνται ως προϊόντα άγριων ψαριών.

Και σαν να μην έφταναν αυτά, τρία από τα δείγματα που σερβίρονται στη Ρουμανία ως «σούπα οξυρρύγχου» δεν είναι καν οξύρρυγχος. Είναι ευρωπαϊκό γατόψαρο και πέρκα του Νείλου.

«Η αλιεία και το παράνομο εμπόριο άγριων ζώων θεωρούνται συχνά πρόβλημα των αναπτυσσομένων κρατών», γράφουν οι ερευνητές. «Αυτά τα ευρήματα αποδεικνύουν ότι υψηλή αναλογία προϊόντων λαθροθηρίας οξυρρύγχου προέρχεται από την ΕΕ και υποψήφιες για ένταξη χώρες. Επομένως, το εμπόριο χαβιαριού και οξυρρύγχου χρειάζεται επειγόντως βελτίωση για να εξασφαλιστεί ότι οι πληθυσμοί των οξυρρύγχων θα έχουν μέλλον».

Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ, Current Biology

Φωτογραφία: iStock