Πίνετε ενεργειακά ποτά; Τι συνέπειες μπορεί να έχουν στον ύπνο σας

  • Ρούλα Τσουλέα
ενεργειακά
Τι έδειξε μεγάλη μελέτη που πραγματοποιήθηκε στα Πανεπιστήμια του Μπέργκεν και του Όσλο, στη Νορβηγία.

Οι νέοι που συνηθίζουν να καταναλώνουν ενεργειακά ροφήματα μπορεί να διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να παρουσιάσουν προβλήματα ύπνου, προειδοποιούν επιστήμονες από τη Νορβηγία.

Μάλιστα όσο περισσότερα τέτοιου είδους ροφήματα καταναλώνουν, τόσο μειώνονται οι ώρες που κλείνουν τη νύχτα τα μάτια τους. Ακόμα, δε, και η σποραδική κατανάλωση μπορεί να διαταράξει τον ύπνο, λένε οι ερευνητές.

Όπως εξηγούν, τα ενεργειακά ροφήματα περιέχουν πολλή καφεΐνη, η οποία είναι διεγερτική ουσία και γνωστή για την ικανότητά της να διαταράσσει τον ύπνο. Η περιεκτικότητά τους είναι 150 mg ανά λίτρο, κατά μέσον όρο.

Επιπλέον, περιέχουν σάκχαρα, βιταμίνες, ιχνοστοιχεία ή/και αμινοξέα, αναλόγως με τη σύστασή τους. Το κοινό χαρακτηριστικό τους, όμως, είναι ότι προωθούνται ως τονωτικά για τον οργανισμό. Έτσι είναι πολύ δημοφιλή μεταξύ των φοιτητών και γενικότερα των νέων.

Προγενέστερες μελέτες είχαν δείξει ότι μπορεί να πλήξουν την ποιότητα του ύπνου. Δεν ήταν, όμως, σαφές ποιες παραμέτρους του ύπνου επηρεάζουν. Απάντηση σε αυτό θέλησαν να βρουν οι ερευνητές της παρούσας μελέτης. Τα ευρήματά τους δημοσιεύθηκαν στην ιατρική επιθεώρηση BMJ Open.

Η νέα μελέτη

Στη μελέτη εξετάσθηκαν στοιχεία από 53.266 προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές, ηλικίας 18-35 ετών. Οι ερευνητές τους ρώτησαν πόσο συχνά κατανάλωναν ενεργειακά ποτά και τους ταξινόμησαν σε κατηγορίες:

  • Καθημερινά
  • Σε εβδομαδιαία βάση (1 φορά, 2-3 φορές ή 4-6 φορές)
  • Σε μηνιαία βάση (1-3 φορές)
  • Σπανίως ή ποτέ

Οι συμμετέχοντες απάντησαν επίσης σε αναλυτικά ερωτηματολόγια για τις συνήθειες ύπνου τους, αναφέροντας μεταξύ άλλων:

  • Τι ώρα έμπαιναν συνήθως για ύπνο και τι ώρα ξυπνούσαν το πρωί
  • Πόση ώρα χρειάζονταν για να αποκοιμηθούν
  • Εάν ξυπνούσαν στη διάρκεια της νύχτας

Με βάση τις απαντήσεις τους οι επιστήμονες υπολόγισαν πόσο αποδοτικός ήταν ο ύπνος τους. Εξέτασαν επίσης εάν έπασχαν από αϋπνία που ορίσθηκε ως:

  • Η ύπαρξη δυσκολιών στο να αποκοιμηθούν, αφύπνισης στη διάρκεια της νύχτας και πολύ πρωινής έγερσης τουλάχιστον 3 φορές την εβδομάδα και
  • Υπνηλία στη διάρκεια της ημέρας και κόπωση για τουλάχιστον 3 φορές την εβδομάδα, επί τουλάχιστον 3 μήνες

Τα ευρήματα

Όπως έδειξαν τα στοιχεία, υπήρχε κατ’ αρχάς σαφής διαφορά μεταξύ των φύλων στην κατανάλωση ενεργειακών ποτών. Οι μισές (το 50%) νεαρές γυναίκες, λ.χ., είπαν ότι πίνουν ενεργειακά ποτά σπανίως ή ποτέ. Το αντίστοιχο ποσοστό στους άνδρες ήταν 40%.

Επιπλέον, απ’ όσους έπιναν ενεργειακά ποτά, μόλις το 3% των νεαρών γυναικών είπαν ότι τα καταναλώνουν καθημερινά. Και μόνο το 5,5% ανέφεραν σχεδόν καθημερινή κατανάλωση (4-6 φορές την εβδομάδα). Τα αντίστοιχα ποσοστά στους άνδρες ήταν 5% και 8%.

Και στα δύο φύλα, η καθημερινή κατανάλωση συσχετίσθηκε με μειωμένη διάρκεια ύπνου, έναντι της σποραδικής κατανάλωσης ή της αποχής. Το ίδιο διαπιστώθηκε και στην αφύπνιση στη διάρκεια της νύχτας και τη δυσκολία στην έλευση του ύπνου.

Η αϋπνία επίσης ήταν συχνότερη στους νέους και τις νέες που είπαν ότι καθημερινά έπιναν ενεργειακά ποτά, έναντι όσων έπιναν σποραδικά ή ποτέ. Τα αντίστοιχα ποσοστά ήταν:

  • 51% έναντι 33% στις νεαρές γυναίκες
  • 37% έναντι 22% στους νεαρούς άνδρες

Συνολικά, όσο συχνότερα έπιναν ενεργειακά ποτά οι νέοι, τόσο αυξανόταν ο κίνδυνος να παρουσιάσουν προβλήματα ύπνου. Σε σύγκριση με τους άνδρες που τα κατανάλωναν σπανίως ή ποτέ, όσοι τα έπιναν καθημερινά είχαν διπλάσιες πιθανότητες να κοιμούνται λιγότερες από 6 ώρες κάθε βράδυ. Ο αντίστοιχος κίνδυνος στις γυναίκες ήταν αυξημένος κατά 87%.

Ακόμα, όμως, και η μηνιαία κατανάλωση (δηλαδή 1-3 φορές τον μήνα) συσχετίσθηκε με περισσότερα προβλήματα ύπνου.

Οι συσχετίσεις αυτές είναι ισχυρές και οι νέοι πρέπει να τις λαμβάνουν σοβαρά υπ’ όψιν, τόνισαν οι ερευνητές.

Φωτογραφία: iStock