Μπορεί ένα τυρί να κρύβει το κλειδί για καλύτερη μνήμη; Διόλου απίθανο, εάν ισχύουν και στους ανθρώπους όσα ανακάλυψαν σε ποντίκια επιστήμονες από την Ιαπωνία.
Σε άρθρο τους που δημοσιεύθηκε προσφάτως στην ιατρική επιθεώρηση Neuroscience Research, οι επιστήμονες εξέτασαν πως το διάσημο γαλλικό τυρί καμαμπέρ (camembert) και τα λιπαρά που περιέχει επηρεάζουν τη μνήμη των τρωκτικών.
Η επιλογή του τυριού δεν ήταν τυχαία. Προγενέστερες μελέτες είχαν δείξει ότι οι ηλικιωμένοι που το καταναλώνουν συστηματικά έχουν αυξημένα επίπεδα μιας ουσίας στο αίμα που επιβραδύνει την έκπτωση των νοητικών λειτουργιών.
Το καμαμπέρ παράγεται από γάλα που ζυμώνεται με μύκητες λευκής μούχλας (Penicillium camemberti), γράφουν οι ερευνητές. Η ζύμωση οδηγεί στη δημιουργία νέων μορίων, τα οποία δεν υπάρχουν στο αρχικό προϊόν (δηλαδή στο γάλα).
Έτσι, στο τυρί που έχει υποστεί ζύμωση, πιστεύεται ότι υπάρχουν δραστικές ουσίες που βελτιώνουν τη νοητική λειτουργία. Ωστόσο έως πρότινος δεν είχε αποσαφηνιστεί ποιες μπορεί να είναι αυτές.
Η εξεύρεσή τους όμως είναι σημαντική. Η άνοια αρχίζει με την ήπια νοητική διαταραχή (MCI), μία κατάσταση που μπορεί να αντιμετωπιστεί. Η καθημερινή πρόσληψη των κατάλληλων συστατικών από τα τρόφιμα, μπορεί να βοηθήσει σ’ αυτό και τα γαλακτοκομικά ανήκουν στα τρόφιμα που ενδέχεται να δρουν προστατευτικά, σύμφωνα με παλαιότερες μελέτες.
Η νέα έρευνα
Για όλους αυτούς τους λόγους, οι επιστήμονες αποφάσισαν να εξετάσουν εάν το καμαμπέρ μπορεί να επηρεάσει τις νοητικές λειτουργίες και ποια είναι τα ωφέλιμα συστατικά του.
Η έρευνά τους πραγματοποιήθηκε σε αρσενικά ποντίκια. Οι ερευνητές τα χώρισαν σε δύο ομάδες και άρχισαν να τους παρέχουν μία διατροφή πλούσια σε λιπαρά. Η συνεχής κατανάλωση αυτού του είδους της διατροφής, οδηγεί σε έκπτωση των νοητικών λειτουργιών.
Στα μισά ποντίκια, όμως, οι ερευνητές έδιναν επίσης το τυρί. Ύστερα από μερικές μέρες εξέτασαν πόσο εύκολο ήταν στα τρωκτικά να εντοπίζουν και να θυμούνται αντικείμενα και τον χώρο όπου βρίσκονται.
Όπως διαπίστωσαν, η χορήγηση του καμαμπέρ είχε ως αποτέλεσμα βελτίωση των νοητικών λειτουργιών τους, παρά την πλούσια σε λιπαρά διατροφή.
Και μεμονωμένες ουσίες
Στη συνέχεια, οι ερευνητές εξέτασαν τις επιδράσεις ορισμένων ουσιών (λέγονται αμίδια) που παράγονται κατά την ζύμωση του καμαμπέρ. Οι ουσίες αυτές ήταν η μυρισταμίδη (myristamide), η ολεαμίδη (oleamide) και το στεαραμίδιο (stearamide).
Η συμπεριφορά των ποντικιών έδειξε ότι η μυρισταμίδη βελτίωνε τις νοητικές λειτουργίες τους. Περαιτέρω αναλύσεις έδειξαν πως το επιτυγχάνει αυτό, διεγείροντας τα επίπεδα μιας βασικής πρωτεΐνης (λέγεται BDNF) που παράγεται από τον εγκέφαλο.
Η πρωτεΐνη αυτή εκκρίνεται στον ιππόκαμπο του εγκεφάλου – μία δομή βασική για τη μάθηση και τη μνήμη. Ασκεί επίσης προστατευτική δράση στα νευρικά κύτταρα. Επομένως το τυρί μπορεί να βελτιώνει τις νοητικές λειτουργίες, μέσω αυτών των επιδράσεων.
Μάλιστα η δράση του φαίνεται ότι είναι δοσοεξαρτώμενη. Και αυτό, διότι οι υψηλότερες δόσεις μυρισταμίδης, βελτίωναν περισσότερο τις νοητικές λειτουργίες των ποντικιών.
Προστατευτική δράση έναντι της πλούσιας σε λιπαρά διατροφή απεδείχθη ότι ασκεί και η ολεαμίδη.
Τα ευρήματα αυτά υποδηλώνουν ότι το τυρί μπορεί να μειώσει τα προβλήματα μνήμης που επιφέρει η κακή διατροφή. Μπορεί επίσης να προάγει την υγεία του εγκεφάλου, με το όφελος να αποδίδεται για πρώτη φορά σε συγκεκριμένα συστατικά του.
Αρκεί να ισχύουν τα ευρήματα αυτά και στους ανθρώπους. Και να μπορεί, βεβαίως, να αντέξει κανείς την πολύ χαρακτηριστική και «δυνατή» μυρωδιά του καμαμπέρ…
Φωτογραφία: iStock