Πως επηρεάζει το αλκοόλ την καρδιά. Τα οφέλη και οι πιθανοί κίνδυνοι

Πιθανώς γνωρίζετε πλέον ότι η συχνή ή/και αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ δεν είναι καλή ιδέα, τουλάχιστον όσον αφορά την γενική κατάσταση της υγείας σας. Τι ισχύει όμως ειδικά για την υγεία της καρδιάς; Πώς την επηρεάζει το αλκοόλ; Είναι όντως ένα ποτηράκι κρασί την ημέρα «φάρμακο» γι’ αυτήν;

Τις απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα δίνει η καρδιολόγος Dr. Leslie Cho, διευθύντρια στο Κέντρο Καρδιαγγειακής Υγείας Γυναικών της Cleveland Clinic και καθηγήτρια Καρδιολογίας στο Πανεπιστήμιο Case Western Reserve, στο Οχάιο.

«Κατ’ αρχάς να ξεκαθαρίσουμε κάτι: το όποιο καρδιαγγειακό όφελος του αλκοόλ, έχει παρατηρηθεί με τη μετρημένη κατανάλωση. Αυτή αντιστοιχεί σε αυστηρά ένα ποτό την ημέρα για τις γυναίκες και έως δύο για τους άνδρες», τονίζει. «Επιπλέον, δεν πρέπει για κανένα λόγο να χρησιμοποιεί κάποιος το αλκοόλ για να μειώσει τις πιθανότητες καρδιοπάθειας».

Όπως εξηγεί, μία από τις σημαντικότερες συνέπειες του αλκοόλ είναι ότι επιταχύνει παροδικά τους παλμούς της καρδιάς μετά την κατανάλωσή του. Φυσιολογικά οι παλμοί κυμαίνονται μεταξύ 60 και 100 το λεπτό. Όταν υπερβαίνουν τους 100, η κατάσταση αποκαλείται ταχυκαρδία. Αν κάποιος πίνει περισσότερο από 1-2 ποτά ημερησίως και παρουσιάζει πολλά επεισόδια ταχυκαρδίας, μακροπρόθεσμα μπορεί να εκδηλώσει σοβαρά προβλήματα, όπως:

• Καρδιακή ανεπάρκεια
• Καρδιακή αρρυθμία

Και οι δύο αυτές καταστάσεις αυξάνουν τον κίνδυνο για σοβαρά καρδιαγγειακά συμβάματα, στα οποία συμπεριλαμβάνεται το εγκεφαλικό επεισόδιο, τονίζει η Dr. Cho.

Η αρτηριακή πίεση και η αρρυθμία

Ειδικά όταν ένας άνθρωπος πίνει απότομα πολλά ποτά, ένας άλλος κίνδυνος είναι η αύξηση της αρτηριακής πίεσης. Αυτό παρατηρείται συχνά σε γυναίκες που πίνουν 4 ή περισσότερα ποτά μέσα σε 2 ώρες και σε άνδρες που πίνουν 5 ή περισσότερα ποτά στο ίδιο διάστημα.

Η αύξηση της αρτηριακής πίεσης σε ένα άτομο με υπέρταση ή σε κάποιον που δεν μετρά ποτέ την πίεσή του για να ξέρει πόση είναι, μπορεί να αποδειχθεί επικίνδυνη. Γι’ αυτό τον λόγο συνιστάται σε όσους έχουν ιστορικό υπέρτασης να αποφεύγουν εντελώς το αλκοόλ. Ή έστω να πίνουν ένα ποτηράκι μόνο σε ειδικές περιστάσεις.

Την περίοδο των εορτών, πρόσθετος κίνδυνος είναι η καρδιακή αρρυθμία που μπορεί να εκδηλωθεί λόγω της συνδυασμένης υπερκατανάλωσης φαγητού και ποτών. Το «σύνδρομο της καρδιάς των γιορτών», όπως αποκαλείται, παρατηρείται σε ανθρώπους οι οποίοι συνήθως δεν πίνουν αλκοόλ. Λόγω των ημερών, όμως, ή επειδή παρευρίσκονται σε πολλά εορταστικά τραπέζια και συνάξεις, αρχίζουν ξαφνικά να πίνουν συστηματικά ή υπερκαταναλώνουν σε κάποιες περιστάσεις αλκοόλ.

Οι άνθρωποι αυτοί διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να εκδηλώσουν μια μορφή καρδιακής αρρυθμίας που λέγεται κολπική μαρμαρυγή. Η αρρυθμία αυτή αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου για:

• Εγκεφαλικό επεισόδιο
• Καρδιακή προσβολή
• Καρδιακή ανεπάρκεια

Τα πιθανά οφέλη

Όπως αναφέρει η Αμερικανική Εταιρεία Καρδιάς (AHA), μελέτες έχουν συσχετίσει την μέτρια κατανάλωση αλκοόλ, κυρίως κόκκινου κρασιού, με ορισμένα καρδιαγγειακά οφέλη. Σε αυτά συμπεριλαμβάνονται:

• Αύξηση των επιπέδων της «καλής» (HDL) χοληστερόλης στο αίμα
• Μείωση του κινδύνου αναπτύξεως σακχαρώδους διαβήτη
• Μείωση του κινδύνου θανάτου από καρδιαγγειακά αίτια

Ωστόσο οι μελέτες αυτές κατέδειξαν απλώς κάποιες συσχετίσεις. Καμία δεν απέδειξε ότι υπάρχει σχέση αιτίας-αποτελέσματος. Γι’ αυτό τον λόγο μην πίνετε με την ελπίδα ότι θα γλιτώσετε την καρδιοπάθεια, τονίζει η Dr. Cho.

Επιπλέον, το κλειδί είναι οι λέξεις «μέτρια κατανάλωση». Όπως προαναφέρθηκε, αντιστοιχεί σε 1 ποτό την ημέρα για τις γυναίκες και 1-2 ποτά ημερησίως για τους άνδρες.

Άλλο όμως το «ποτό» που πίνει κάποιος στο σπίτι του και άλλο το «ποτό» για το οποίο μιλούν οι ειδικοί. Σύμφωνα με την AHA, ένα (1) ποτό ισοδυναμεί με ένα από τα εξής:

• 340 ml μπύρα ή
• 115 ml κρασί ή
• 40 ml «δυνατό» ποτό με περιεκτικότητα 40% σε αλκοόλ (π.χ. τζιν, τεκίλα) ή
• 30 ml «δυνατό» ποτό με περιεκτικότητα πάνω από 40% σε αλκοόλ (π.χ. ουΐσκι, τσίπουρο, βότκα)

Ποιοι άλλοι παράγοντες παίζουν ρόλο

Εξίσου σημαντικό είναι να θυμάστε πως ο τρόπος με τον οποίο επηρεάζει κάθε ποτέ που πίνετε την καρδιά σας, εξαρτάται και από άλλους παράγοντες. Η ηλικία είναι ένας από αυτούς. Δεν είναι τα ίδια π.χ. τα παρεπόμενα της μέθης σε έναν 20χρονο και σε έναν 50άρη. Ούτε ανεβαίνει εξίσου η πίεσή τους αν πιούν πολύ.

Ρόλο παίζει και η υποκείμενη κατάσταση της υγείας, καθώς και η λήψη φαρμάκων. «Ορισμένες παθήσεις καθιστούν πιο επικίνδυνη την κατανάλωση αλκοόλ», λέει η Dr. Cho. «Τα οινοπνευματώδη ποτά περιέχουν σάκχαρα. Αν λοιπόν κάποιος έχει  προδιάθεση ή πάσχει από σακχαρώδη διαβήτη ή αυξημένα τριγλυκερίδια, δεν είναι καλή ιδέα να τα καταναλώνει. Το ίδιο κι αν παίρνει φάρμακα για τη χοληστερόλη (στατίνες), διότι υπάρχει κίνδυνος παρενεργειών».

Η υπέρταση επίσης μπορεί να είναι αντένδειξη, όπως προαναφέρθηκε. Το ίδιο και η ηπατική δυσλειτουργία ή η λήψη φαρμάκων που μεταβολίζονται στο ήπαρ. «Αν πάσχετε από το οποιοδήποτε χρόνιο νόσημα ή παίρνετε φάρμακα, συμβουλευθείτε τον γιατρό σας για το θέμα του αλκοόλ», συνιστά η Dr. Chο.

Φωτογραφία: iStock