Πόσο διαρκεί η πέψη; Συμβουλές για καλύτερη λειτουργία του εντέρου

Μιχάλης Θερμόπουλος
18 Μαΐου 2020 | 17:02

Η πέψη είναι η διαδικασία κατά την οποία ο οργανισμός διασπά τις τροφές σε μικρότερα σωματίδια, για να τα απορροφήσει στην κυκλοφορία του αίματος.

Η πλήρης πέψη των τροφών διαρκεί από 24 έως 72 ώρες και εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως τον τύπο του φαγητού που καταναλώνεται και την παρουσία πεπτικών προβλημάτων. Αυτό το άρθρο εξετάζει την πεπτική διαδικασία και τα πιθανά πεπτικά προβλήματα και συνιστά τρόπους βελτίωσης της πέψης.

Πέψη: Πόσος χρόνος απαιτείται για να αφομοιώσει ο οργανισμός τις τροφές

Σε πολλές περιπτώσεις, το τρόφιμο μετακινείται μέσω του στομάχου και του λεπτού εντέρου εντός 6 έως 8 ωρών. Στη συνέχεια περνά στο παχύ έντερο. Ωστόσο, ο ακριβής χρόνος ποικίλει και εξαρτάται από παράγοντες όπως:

Ποσότητα και τύπος φαγητού: Τροφές πλούσιες σε πρωτεΐνες και λιπαρά, όπως το κρέας και τα ψάρια, μπορεί να χρειαστούν περισσότερο χρόνο για να αφομοιωθούν από ό,τι οι τροφές υψηλής περιεκτικότητας σε φυτικές ίνες, όπως τα φρούτα και τα λαχανικά. Τα γλυκά, τα κράκερ και τα αρτοσκευάσματα, είναι από τα ταχύτερα τρόφιμα όσον αφορά την πέψη.
Φύλο: Μια μελέτη της δεκαετίας του 1980 έδειξε, ότι ο χρόνος διέλευσης από το παχύ έντερο ήταν 47 ώρες για τις γυναίκες και 33 ώρες για τους άνδρες.
Η παρουσία πεπτικών προβλημάτων: Η νόσος του Crohn, η εκκολπωματίτιδα και το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου είναι μερικές από τις παθήσεις που μπορεί να επιβραδύνουν την πέψη.

Μόλις φθάσει το φαγητό στο παχύ έντερο, μπορεί να παραμείνει εκεί μέχρι και μια ημέρα, ή περισσότερο καθώς υφίσταται περαιτέρω επεξεργασία.

Πώς λειτουργεί η πέψη

Είναι μια κοινή πεποίθηση ότι η πέψη γίνεται μόνο στο στομάχι. Στην πραγματικότητα, υπάρχουν τρία ξεχωριστά στάδια:

Στοματικό στάδιο πέψης

Η μάσηση της τροφής σπάει την τροφή σε μικρότερα κομμάτια και τα αναμιγνύει με το σάλιο. Ένα ένζυμο στο σάλιο, που ονομάζεται αμυλάση, επιδρά στους υδατάνθρακες της τροφής, για να τους διασπάσει. Τα σωματίδια τροφής μπορούν στη συνέχεια να σχηματίσουν μια μαλακή μάζα που είναι εύκολο να την καταπιεί το άτομο.

Γαστρικό στάδιο πέψης

Στο στομάχι, ένα ένζυμο που ονομάζεται πεψίνη βοηθά στη διάσπαση των πρωτεϊνών σε μικρότερα σωματίδια. Το οξύ του στομάχου παίζει επίσης σημαντικό ρόλο στην πρόληψη κάθε ασθένειας που μεταδίδεται από τα τρόφιμα, καθώς σκοτώνει οποιαδήποτε βακτήρια, ή ιούς που μπορεί να υπήρχαν στο φαγητό.

Εντερικό στάδιο πέψης

Τα θρεπτικά συστατικά και το νερό που έχουν απομακρυνθεί από την αφομοιωμένη τροφή περνούν μέσα από τα τοιχώματα του λεπτού εντέρου. Εισέρχονται στην κυκλοφορία του αίματος και ταξιδεύουν σε διάφορες περιοχές του σώματος όπου χρησιμοποιούνται για επισκευή και κατασκευή. Το μη απορροφημένο και αβλαβές φαγητό, που παραμένει, στη συνέχεια μετακινείται στο παχύ έντερο. Εδώ, απορροφώνται και άλλα θρεπτικά συστατικά και νερό. Το υπόλοιπο αποθηκεύεται στο ορθό έως ότου εγκαταλείψει το σώμα μέσω της κίνησης του εντέρου.

Συμβουλές για καλύτερη πέψη

Για να έχετε ένα υγιές πεπτικό σύστημα και για να αποφύγετε τη δυσκοιλιότητα και τη διάρροια, δοκιμάστε τα εξής:

Ακολουθήστε ισορροπημένη διατροφή

Τα πλούσια σε ίνες τρόφιμα, συμπεριλαμβανομένων των φρούτων, των λαχανικών, των όσπριων και των δημητριακών ολικής αλέσεως, κινούνται ταχύτερα μέσω του πεπτικού συστήματος. Επίσης, βοηθούν στην πρόληψη της δυσκοιλιότητας, των βακτηρίων στο έντερο (μικροβίωμα, ή πανίδα εντέρου) και βοηθούν στην απώλεια βάρους. Το κρέας, ιδιαίτερα το κόκκινο κρέας, είναι δύσκολο να το χωνέψει ο οργανισμός και έτσι πρέπει να τρώγεται με φειδώ.

Οι επεξεργασμένες τροφές και το «γρήγορο φαγητό» είναι συχνά υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά, καθιστώντας τα δύσκολα για την πέψη. Είναι επίσης πλούσια σε ζάχαρη, η οποία μπορεί να ανατρέψει την ισορροπία των βακτηρίων στο έντερο. Αυτοί οι τύποι τροφίμων περιέχουν επίσης πρόσθετα που μπορεί να προκαλέσουν στομαχικές διαταραχές σε μερικούς ανθρώπους και να επιφέρουν προβλήματα υγείας.

Μείνετε ενυδατωμένοι

Η κατανάλωση αρκετού νερού και άλλων υγρών, όπως τσάι και χυμοί, μπορεί να αποτρέψει τη δυσκοιλιότητα και να βοηθήσει στην κίνηση των τροφών μέσα στο πεπτικό σύστημα.

Προβιοτικά

Τα προβιοτικά είναι ευεργετικά βακτήρια που βοηθούν στην αποκατάσταση της ισορροπίας των βακτηρίων στο σώμα, μειώνοντας την ανάπτυξη επιβλαβών βακτηρίων στο έντερο. Τα προβιοτικά είναι επίσης διαθέσιμα σε μορφή συμπληρωμάτων διατροφής.

Σωματική άσκηση: Παραμείνετε δραστήριοι

Η καθημερινής άσκηση ωφελεί τον πεπτικό σωλήνα, καθώς και το υπόλοιπο σώμα. Μερικοί άνθρωποι διαπιστώνουν ότι ένας ήπιος περίπατος μετά τα γεύματα μειώνει το φούσκωμα, τα φυσικά αέρια και τη δυσκοιλιότητα.

Διαχείριση άγχους

Το στρες μπορεί να επιβραδύνει την πέψη και να συμβάλει σε συμπτώματα όπως καούρες, κράμπες και φούσκωμα. Ακόμα και μερικές απλές βαθιές αναπνοές πριν φάτε μπορούν να σας βοηθήσουν. Είναι επίσης σημαντικό να κοιμάστε καλά το βράδυ για να μειώσετε το άγχος και να βελτιώσετε την πέψη σας.

Οδοντική υγιεινή

Καθώς η πέψη αρχίζει με το μάσημα στο στόμα, τα προβλήματα στα δόντια μπορεί να παρεμποδίσουν αυτό το σημαντικό βήμα. Βουρτσίστε τα δόντια σας καθημερινά και να επισκέπτεστε τακτικά τον οδοντίατρο.

Πεπτικά ένζυμα

Τα άτομα με χαμηλό οξύ στομάχου, χρόνιο στρες, πεπτικές ασθένειες και άλλες παθήσεις μπορεί να επωφεληθούν από τη λήψη συμπληρωμάτων που περιέχουν πεπτικά ένζυμα. Αν και αυτά είναι ελεύθερα διαθέσιμα στην αγορά, είναι σώφρον να το συζητήσετε πρώτα με έναν γιατρό.