Ρώσικη ρουλέτα με την υγεία τους παίζουν πολλοί ενήλικες, οι οποίοι χρησιμοποιούν έναν ανορθόδοξο τρόπο για να ελέγξουν αν έχει χαλάσει το φαγητό τους ή όχι.
Σε αντίθεση με ό,τι θα περίμενε κανείς, οι άνθρωποι αυτοί δεν λαμβάνουν, λ.χ., υπ’ όψιν την ημερομηνία λήξης των τροφίμων. Ούτε σημειώνουν πότε τα μαγείρεψαν, ώστε να γνωρίζουν πόσες μέρες πέρασαν από τότε που τα έβαλαν στο ψυγείο.
Αντί όλων αυτών, βασίζονται στη… μύτη τους για να βεβαιωθούν πως δεν είναι αλλοιωμένο το φαγητό που ετοιμάζονται να φάνε. Μάλιστα η μύτη τους είναι ο οδηγός τους και όταν λαμβάνουν την απόφαση για το αν θα μαγειρέψουν ληγμένα τρόφιμα ή όχι!
Ωστόσο η τακτική αυτή μόνο ασφαλής δεν είναι, προειδοποιεί η βρετανική Αρχή Προδιαγραφών των Τροφίμων (FSA). Τουναντίον είναι εξαιρετικά επικίνδυνη, τονίζει. Και αυτό, διότι μας αφήνει εκτεθειμένους σε σοβαρές τροφικές δηλητηριάσεις που μερικές φορές απειλούν την ίδια την ζωή.
Οι τροφικές δηλητηριάσεις είναι πάρα πολύ συνηθισμένες. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας υπολογίζει ότι κάθε λεπτό αρρωσταίνουν στην Ευρώπη τουλάχιστον 44 άνθρωποι από την κατανάλωση μολυσμένου φαγητού. Ο αριθμός αυτός αντιστοιχεί σε 23 εκατομμύρια περιστατικά τον χρόνο. Από τους ασθενείς αυτούς τουλάχιστον 5.000 χάνουν τη ζωή τους σε ετήσια βάση.
Δυστυχώς, όμως, οι συνήθειές μας όσον αφορά το φαγητό, μόνον προληπτικά έναντι των δηλητηριάσεων δεν δρουν.
Η νέα μελέτη
Για να διερευνήσει το θέμα, η FSA πραγματοποίησε έρευνα σε 2.132 εθελοντές, ηλικίας 16 έως 75 ετών. Οι απαντήσεις τους έδειξαν πως ο ένας στους δύο δεν κοιτάζει πάντοτε τις ημερομηνίες λήξεως των τροφίμων πριν τα χρησιμοποιήσει. Επιπλέον, η πλειονότητα δεν γνωρίζουν τι σημαίνει η επισήμανση «Ανάλωση μέχρι» (ή «Use-by»).
Ειδικότερα, για το 44% εκ των ερωτηθέντων η επισήμανση αυτή αποτελεί απλώς έναν «χρήσιμο οδηγό». Στην πραγματικότητα, όμως, η συγκεκριμένη επισήμανση σηματοδοτεί την καταληκτική ημερομηνία κατανάλωσης ενός τροφίμου. Όταν η ημερομηνία αυτή παρέλθει, το τρόφιμο δεν θεωρείται πλέον ασφαλές.
Το τρόφιμο θα ήταν ασφαλές εάν ανέγραφε «Ανάλωση κατά προτίμηση έως» (ή «Best before»). Αυτή είναι μία άλλη επισήμανση, που αφορά την ποιότητα του τροφίμου. Πρακτικά αυτό σημαίνει πως, αν το φαγητό καταναλωθεί μετά από αυτή την ημερομηνία, μπορεί απλώς να μην είναι τόσο γευστικό.
Η νέα μελέτη έδειξε ότι το 76% όσων δεν γνωρίζουν τι σημαίνει οι επισημάνσεις, έχουν φάει εν γνώσει τους ληγμένο φαγητό. Μάλιστα το 37% (ή το 43%, στις ηλικίες 25-34 ετών) έχουν μαγειρέψει για άλλα άτομα τα ληγμένα τρόφιμα.
Γιατί τρώνε ληγμένα
Γιατί, όμως, πολλοί άνθρωποι καταναλώνουν ληγμένα τρόφιμα; Οι απαντήσεις που έδωσαν οι ερωτηθέντες ήταν:
- Το 42% επειδή πιστεύουν ότι δεν διατρέχουν κανένα κίνδυνο
- Το 51% διότι το έκαναν και κατά το παρελθόν και δεν έπαθαν κάτι
- Το 59% επειδή δεν θέλουν να πετάνε φαγητό
Η έρευνα έδειξε ακόμα ότι το 77% των συμμετεχόντων αποφασίζουν αν ένα φαγητό είναι χαλασμένο ή όχι, μυρίζοντάς το. Το ποσοστό αυτό ήταν:
- 80% στις γυναίκες
- 73% στους άνδρες
«Τα ευρήματα αυτά είναι πολύ ανησυχητικά», δήλωσε ο καθηγητής Robin May, επιστημονικός σύμβουλος της FSA. «Υποδηλώνουν ότι ο κόσμος συχνά μπερδεύεται με τις ημερομηνίες των τροφίμων, θέτοντας τον εαυτό του σε κίνδυνο. Η επισήμανση «Ανάλωση μέχρι» αφορά την ασφάλεια του τροφίμου. Με άλλα λόγια, μόλις παρέλθει αυτή η ημερομηνία, δεν πρέπει να καταναλώνεται το τρόφιμο. Αυτό ισχύει είτε είναι μαγειρεμένο είτε ωμό, είτε μυρίζει ή φαίνεται ασφαλές».
Και συνέχισε: «Θα συνιστούσα σε όλους να λαμβάνουν πιο σοβαρά τις ημερομηνίες λήξεως των τροφίμων. Και ασφαλώς να πάψουν να τα μυρίζουν αντί να ελέγχουν τις ημερομηνίες. Και αυτό, διότι όταν φτάσει ένα τρόφιμο στο σημείο να μυρίζει, θα είναι πολύ αργά. Ούτε καν η γεύση τους δεν είναι αξιόπιστος δείκτης. Οι ημερομηνίες λήξης υπάρχουν για κάποιο λόγο και πρέπει να τηρούνται».