Οι πρωτεΐνες είναι ένα από τα βασικά συστατικά της διατροφής μας και καθημερινά πρέπει να τις καταναλώνουμε σε επαρκείς ποσότητες. Όσοι το παρακάνουν, όμως, μπορεί άθελά τους να υπονομεύουν την υγεία της καρδιάς τους, προειδοποιούν επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Πίτσμπουργκ.
Σε μελέτη που πραγματοποίησαν διαπίστωσαν πως όσοι εθελοντές λάμβαναν το 22% των ημερήσιων θερμίδων τους από πρωτεΐνες, διέτρεχαν αυξημένο κίνδυνο να εκδηλώσουν αθηροσκλήρωση. Αυξανόταν επίσης ο κίνδυνος επιδείνωσής της σε όσους ήδη την είχαν αναπτύξει.
Οι πρωτεΐνες είναι ένα από τα τρία βασικά μακροθρεπτικά συστατικά (τα άλλα δύο είναι οι υδατάνθρακες και τα λίπη). Είναι απαραίτητες για την ανάπτυξη και διατήρηση της μυϊκής μάζας. Μειώνουν επίσης την όρεξη και διεγείρουν τον μεταβολισμό.
Οι πρωτεΐνες συντίθενται από τα αμινοξέα, δηλαδή από χημικές ενώσεις με ξεχωριστές ιδιότητες η κάθε μία. Κάθε πηγή πρωτεΐνης περιέχει διαφορετικά επίπεδα αμινοξέων.
Η νέα μελέτη δημοσιεύθηκε στην ιατρική επιθεώρηση Nature Metabolism. Οι ερευνητές διαπίστωσαν πως η υπερκατανάλωση ενός αμινοξέος που λέγεται λευκίνη μπορεί να αυξάνει τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου.
Στη μελέτη συμμετείχαν συνολικώς 23 εθελοντές. Αρχικά κατανάλωναν ένα γεύμα με χαμηλή πρωτεϊνική περιεκτικότητα. Τους παρείχε:
- Το 10% των ημερήσιων θερμίδων από πρωτεΐνες
- Το 17% από λίπη
- Το 73% από υδατάνθρακες
Ύστερα έτρωγαν ένα γεύμα με πάρα πολλές πρωτεΐνες: αντιστοιχούσαν στο 50% των ημερήσιων θερμίδων. Σε αυτό το γεύμα το 17% των θερμίδων προερχόταν από λίπη και μόνο το 33% από υδατάνθρακες.
Στη συνέχεια, οι ερευνητές θέλησαν να εξετάσουν δυο διαιτολόγια που πλησιάζουν περισσότερο στην αληθινή ζωή. Το ένα είχε 15% πρωτεΐνες, 35% λίπη και 50% υδατάνθρακες (είναι αυτό που ακολουθούν οι περισσότεροι από εμάς). Το άλλο ήταν ένα γεύμα πολλών πρωτεϊνών (22% των θερμίδων), με 30% λίπη και 48% υδατάνθρακες.
Τα ευρήματα
Οι ερευνητές εστίασαν τα επίπεδα της λευκίνης στο αίμα τους, διότι συμβάλλει στην ανάπτυξη και επιδείνωση της αθηροσκλήρωσης. Όπως διαπίστωσαν, όταν οι εθελοντές είχαν υψηλή πρωτεϊνική πρόσληψη (22% των ημερήσιων θερμίδων ή υψηλότερη), αυξάνονταν τα επίπεδα της λευκίνης στον οργανισμό τους.
Συνεχίζοντας οι επιστήμονες την έρευνά τους στο εργαστήριο ανακάλυψαν ότι η αυξημένη λευκίνη ενεργοποιεί έναν συγκεκριμένο μηχανισμό στα κύτταρα του ανοσοποιητικού. Ο μηχανισμός αυτός σχετίζεται με την αθηροσκλήρωση.
Ανάλογα ευρήματα είχε και αντίστοιχη έρευνα σε ποντίκια, στα οποία χορηγούσαν γεύματα ποικίλης πρωτεϊνικής περιεκτικότητας.
Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η υπερκατανάλωση πρωτεϊνών είναι επιζήμια για την καρδιαγγειακή υγεία. Επομένως όσοι ακολουθούν διατροφή με πολλές πρωτεΐνες πρέπει να είναι ιδιαιτέρως προσεκτικοί. Πόσο μάλλον που η υπερκατανάλωση πρωτεϊνών σχετίζεται επίσης με αυξημένο κίνδυνο νεφρολογικών προβλημάτων. Ωστόσο ούτε η έλλειψή τους είναι ωφέλιμη: προκαλεί σαρκοπενία, δηλαδή απώλεια μυϊκής μάζας.
Οι ισχύουσες συστάσεις για την ορθή πρωτεϊνική πρόσληψη αναφέρουν να περιοριζόμαστε στο περίπου 11% των ημερήσιων θερμίδων μας. Καλές πηγές πρωτεϊνών είναι τα ζωικής προελεύσεως τρόφιμα (κρέας, ψάρια, πουλερικά, γαλακτοκομικά), καθώς και τα όσπρια και οι ξηροί καρποί.
Φωτογραφία: iStock