Συμπληρώματα διατροφής: Πόσο στ’ αλήθεια χρειαζόμαστε βιταμίνες και πόσο ασφαλείς είναι
Με περισσότερους από τον έναν στους δύο Αμερικανούς να καταναλώνουν καθημερινά συμπληρώματα διατροφής, η συζήτηση γύρω από αυτά παραμένει επίκαιρη. Πριν προχωρήσετε στην αγορά και την κατανάλωσή τους, όμως, αξίζει να προβληματιστείτε για το εάν τα χρειάζεστε πραγματικά.
«Είναι δυνατό να λάβετε όλα τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεστε καταναλώνοντας μια ποικιλία υγιεινών τροφών, επομένως θα μπορούσε να πει κανείς πως δεν χρειάζεται να πάρετε συμπληρώματα», δηλώνει η Κάρολ Χάγκανς, διαιτολόγος και σύμβουλος στα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας των ΗΠΑ (NIH).
Ωστόσο, είναι γεγονός πως τα συμπληρώματα διατροφής μπορούν να καλύψουν διατροφικά κενά, ιδιαίτερα όταν δεν λαμβάνονται τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά μέσω της διατροφής.
Συμπληρώματα διατροφής: Προσοχή στην ταυτόχρονη λήψη με φάρμακα
Τα συμπληρώματα διατροφής, τα οποία διατίθενται σε μορφή χαπιών, σκόνης ή υγρών, περιλαμβάνουν βιταμίνες, μέταλλα και φυτικά προϊόντα (γνωστά και ως βοτανικά σκευάσματα).
Ωστόσο, η κατανάλωσή τους δεν είναι πάντοτε απαραίτητη και ενδέχεται να ενέχει κινδύνους.
Ο Δρ. Κρεγκ Χόπ, ειδικός στη βοτανική έρευνα στο NIH, τονίζει με έμφαση πως χρειάζεται προσοχή:
«Θα πρέπει να συζητήσετε με το γιατρό σας ποια συμπληρώματα παίρνετε, ώστε η υγειονομική φροντίδα σας να είναι ολοκληρωμένη και ασφαλής», αναφέρει και προσθέτει πως τα συμπληρώματα μπορεί να έχουν παρενέργειες, ιδιαίτερα εάν λαμβάνονται σε συνδυασμό με άλλα φάρμακα ή από ανθρώπους που πάσχουν από συγκεκριμένες παθήσεις.
Για παράδειγμα, η βιταμίνη Κ μπορεί να επηρεάσει τη δράση των αντιπηκτικών φαρμάκων, ενώ το βότανο St. John’s Wort μπορεί να μειώσει την αποτελεσματικότητα των αντικαταθλιπτικών.
Τι δείχνουν οι έρευνες
Παρότι οι βιταμίνες και τα μέταλλα, όπως το ασβέστιο και η βιταμίνη D, παραμένουν τα πιο δημοφιλή συμπληρώματα διατροφής, οι ειδικοί προειδοποιούν ότι δεν είναι πανάκεια.
Σύμφωνα με τον Δρ. Χόπ, «Υπάρχουν λίγες ενδείξεις ότι οποιοδήποτε συμπλήρωμα μπορεί να αναστρέψει την πορεία μιας χρόνιας ασθένειας».
Παρ’ όλα αυτά, συμπληρώνει, πως οι μελέτες δείχνουν ότι το ιχθυέλαιο μπορεί να προάγει την καρδιαγγειακή υγεία, ενώ το ασβέστιο υποστηρίζει την υγεία των οστών και η βιταμίνη D βοηθά στην απορρόφηση του ασβεστίου.
Όμως, χρειάζεται προσοχή. Ο Δρ. Πωλ Κόουτς, διευθυντής του Γραφείου Συμπληρωμάτων Διατροφής του NIH, προσθέτει:
«Μια κλινική μελέτη που χρηματοδοτήθηκε από το NIH έδειξε ότι η λήψη βιταμίνης Ε μπορεί να αυξήσει, αντί να μειώσει, τον κίνδυνο καρκίνου του προστάτη».
Αυτά τα αποτελέσματα υπογραμμίζουν τη σημασία των κλινικών δοκιμών για την επιβεβαίωση της ασφάλειας και της αποτελεσματικότητας των συμπληρωμάτων.
Ο κίνδυνος της υπερκατανάλωσης
Από την άλλη, υπάρχει και ο κίνδυνος της υπερβολικής κατανάλωσης ορισμένων συμπληρωμάτων διατροφής, κάτι που συμβαίνει συχνά και μπορεί να είναι εξαιρετικά επιβλαβής.
Η Δρ. Χάγκανς προειδοποιεί: «Είναι σημαντικό να λάβετε υπόψη το ποσοστό Ημερήσιας Αξίας (DV) για κάθε θρεπτικό συστατικό και να αποφύγετε τη λήψη υπερβολικών δόσεων».
Παράλληλα, δεν πρέπει να θεωρούμε πως ένα συμπλήρωμα που είναι «φυσικό» είναι και ασφαλές.
Ορισμένα βότανα, όπως το comfrey (σύμφυτο) και το kava, έχουν συνδεθεί με σοβαρές ηπατικές βλάβες, ενώ ορισμένα προϊόντα που διαφημίζονται στο εμπόριο για την απώλεια βάρους ή για τη βελτίωση της σεξουαλικής απόδοσης μπορεί να περιέχουν επιβλαβείς φαρμακευτικές ουσίες.
Μιλήστε με τον γιατρό σας
Η λήψη συμπληρωμάτων διατροφής δεν πρέπει να γίνεται αβασάνιστα, τονίζουν οι επιστήμονες.
«Η απόφαση για να λάβετε κάποιο συμπλήρωμα και ποιο είναι το κατάλληλο, είναι μια σοβαρή υπόθεση. Μιλήστε με τον γιατρό σας για τις ανάγκες σας και λάβετε από κοινού την καλύτερη απόφαση για την υγεία σας», καταλήγει ο Δρ. Κουουτς.