Την τιμητική τους θα έχουν για τον επόμενο 1,5 μήνα τα θαλασσινά, ο ταραμάς και ο χαλβάς, καθώς βρισκόμαστε λίγες μέρες πριν την Καθαρά Δευτέρα και την Μεγάλη Σαρακοστή.
Πολλά από αυτά τα τρόφιμα όμως είναι ευαλλοίωτα, επομένως χρειάζονται προσεκτική επιλογή, αποθήκευση και χειρισμό κατά το μαγείρεμα για να είναι ασφαλή.
Ο Ενιαίος Φορέας Ελέγχου Τροφίμων (ΕΦΕΤ) έχει μερικές χρήσιμες συμβουλές για την σωστή επιλογή των νηστίσιμων τροφίμων.
Κεφαλόποδα (π.χ. χταπόδια, καλαμάρια, θράψαλα, σουπιές)
Τα θαλασσινά αυτά διατίθενται νωπά, κατεψυγμένα ή αποψυγμένα. Στα νωπά προσέξτε τα εξής:
- Να μην έχουν δυσάρεστη οσμή, οσμή αμμωνίας ή οποιαδήποτε άλλη οσμή, ξένη προς το προϊόν. Πρέπει να αναδίδουν την χαρακτηριστική οσμή της θάλασσας.
- Η επιφάνεια του σώματος να είναι υγρή και γυαλιστερή.
- Τα πλοκάμια και οι βεντούζες να αντέχουν σε ελαφρύ τράβηγμα και να μην αποσπώνται εύκολα.
- Η σάρκα να είναι συμπαγής, ελαστική και γυαλιστερή
- Τα μάτια να είναι γυαλιστερά, ζωηρά χωρίς κηλίδες.
Να θυμάστε πως όταν δεν είναι φρέσκα τα κεφαλόποδα:
- Μυρίζουν δυσάρεστα και
- Με ελαφρύ τράβηγμα κόβονται εύκολα τα πλοκάμιά τους
Καλό είναι επίσης να γνωρίζετε τις διαφορές ανάμεσα στο καλαμάρι και στο θράψαλο, δεδομένου ότι η αξία των πρώτων είναι υπερδιπλάσια. Κατ’ αρχάς, τα καλαμάρια και τα θράψαλα έχουν μια χαρακτηριστική μορφολογική διαφορά στο πτερύγιό τους. Ειδικότερα:
- Τα καλαμάρια έχουν ένα ρομβοειδές πτερύγιο που εκτείνεται στο μεγαλύτερο μήκος του σώματός τους
- Το πτερύγιο στα θράψαλα είναι τριγωνικού σχήματος και πιο πεπλατυσμένο
Επιπλέον, τα θαλασσινά αυτά διαφέρουν και στον αριθμό και τη μορφολογία των πλοκαμιών τους:
- Τα θράψαλα διαθέτουν δέκα πλοκάμια παρόμοιου μήκους
- Τα καλαμάρια έχουν δύο χαρακτηριστικά πλοκάμια πιο επιμήκη σε σχέση με τα υπόλοιπα οκτώ
Tα κατεψυγμένα (συσκευασμένα ή χύμα) κεφαλόποδα δεν πρέπει να πωλούνται με αλλοιωμένη χροιά. Συνήθως καλύπτονται από ένα στρώμα πάγου. Μετά την απόψυξη το περιεχόμενο πρέπει να έχει το χρώμα και την οσμή του νωπού προϊόντος.
Τα αποψυγμένα αλιεύματα κατά την πώλησή τους πρέπει υποχρεωτικά να έχουν εμφανή δήλωση της αποψυγμένης κατάστασής τους, στην ενδεικτική πινακίδα πώλησης, εκτός από τις ενδείξεις στη συσκευασία τους.
Οστρακοειδή (π.χ. μύδια, κυδώνια, γυαλιστερές, στρείδια, αχιβάδες, χτένια)
Εφόσον πωλούνται νωπά με κέλυφος πρέπει να είναι ζωντανά. Αυτό φαίνεται εύκολα αν ισχύουν τα εξής:
- Το κέλυφος είναι κλειστό και ανοίγει πολύ δύσκολα ή είναι μερικώς ανοιχτό αλλά με την ελάχιστη πίεση πάνω του, κλείνει μόνο του ερμητικά.
- Το περιεχόμενο είναι υγρό, καθαρό και άοσμο.
- Η σάρκα είναι υγρή, γερά προσκολλημένη στο κέλυφος (με τσίμπημα καρφίτσας ή με λίγες σταγόνες λεμονιού προκαλείται συστολή του σώματος).
Για τα αποφλοιωμένα μύδια που πωλούνται πάνω σε πάγο, βεβαιωθείτε ότι η σάρκα είναι γυαλιστερή, συνεκτική και αναδίδει μυρωδιά θάλασσας. Τα μύδια πωλούνται επίσης κατεψυγμένα (με κέλυφος ή χωρίς).
Μαλακόστρακα (π.χ. γαρίδες, καραβίδες, αστακοί, καβούρια)
Τα θαλασσινά αυτά διατίθενται νωπά, κατεψυγμένα ή αποψυγμένα. Όσον αφορά τα νωπά, να βεβαιώνεστε ότι:
- Δεν έχουν δυσάρεστη οσμή, αλλά αναδίδουν την χαρακτηριστική οσμή της θάλασσας.
- Τα πόδια τους είναι στερεά κολλημένα στο σώμα και σκληρά.
- Η μεμβράνη του θώρακα είναι τεντωμένη, ανθεκτική και διαφανής.
- Το κεφάλι και ο θώρακας είναι ανοιχτόχρωμα, όχι μελανού χρώματος και χωρίς μαύρες κηλίδες.
- Έχουν αντανακλαστικές κινήσεις στα μάτια, στις κεραίες και στα πόδια όταν είναι ζωντανά.
Γενικά, να θυμάστε ότι οι φρέσκες γαρίδες γλιστρούν εύκολα από το χέρι.
Αχινοί και κονσέρβες
Οι αχινοί πρέπει κατά την αγορά τους να είναι ζωντανοί. Σε τέτοια περίπτωση, τα αγκάθια τους θα κινούνται.
Όταν επιλέγετε θαλασσινά σε κονσέρβες που διατηρούνται στο ψυγείο ή εκτός ψυγείου, να βεβαιώνεστε ότι είναι ακέραιες και σφραγισμένες. Δεν πρέπει επίσης να έχουν βαθουλώματα ή διογκώσεις.
Χαλβάς και ταραμάς
Άλλα δημοφιλή σαρακοστιανά εδέσματα είναι ο χαλβάς (ιδιαίτερη προσοχή στα αλλεργιογόνα), το τουρσί και ο ταραμάς. Ο ταραμάς συναντάται σε μορφή πάστας και πρέπει να έχει ομοιόμορφο χρώμα.
Πιθανή αλλοίωση στον ταραμά διαπιστώνεται από την εμφάνιση μούχλας, την ξηρότητα, την τάγγιση, την πικρή ή ξινή γεύση.
Φωτογραφία: istock