Ευτυχώς, για τους περισσότερους ανθρώπους, οι επιπτώσεις από την αντιβίωση στο μικροβίωμα του εντέρου είναι προσωρινές, λέει ο Δρ Tien Dong, γαστρεντερολόγος στο UCLA Health. Εάν είστε γενικά καλά στην υγεία σας, «πιθανότατα θα ανακάμψετε από μόνοι σας», σημειώνει ο Δρ Dong.
Παρόλα αυτά, μπορείτε να λάβετε κάποια μέτρα για να ανακάμψετε γρηγορότερα. Και το σημαντικότερο που έχετε να κάνετε είναι να προσέχετε τη διατροφή σας.
Τι «πειράζει» η αντιβίωση στο έντερό σας
Τα αντιβιοτικά επηρεάζουν τα μικρόβια στο έντερό σας όπως οι πυρκαγιές τα φυτά και τα ζώα σε ένα δάσος, λέει ο Δρ Dong. Το τοπίο αναγεννάται, αλλά με λιγότερη ποικιλομορφία. Τα πρώτα φυτά που ξαναβγαίνουν μετά από μια πυρκαγιά είναι αγριόχορτα και αναπτύσσονται παντού ευκαιριακά. Το ίδιο συμβαίνει και στο έντερο μετά την αντιβίωση, τονίζει. Τα πρώτα βακτήρια που επιστρέφουν είναι ταχέως αναπτυσσόμενα γενικευμένα βακτήρια που καταλαμβάνουν γρήγορα το έντερο. Αυτό διαμορφώνει ένα λιγότερο ποικιλόμορφο και επομένως λιγότερο υγιές μικροβίωμα.
Ευτυχώς, τα αντιβιοτικά ευρέος φάσματος που λαμβάνονται από το στόμα δεν θα σκοτώσουν ολόκληρη την τοπική χλωρίδα, επισημαίνει η Amy Langdon που εξειδικεύεται στη γονιδιωματική των μικροβίων. Όπως μπορούν να επιβιώσουν σε ένα καμένο τοπίο τυχαία κομμάτια πρασίνου, έτσι και μικρές κοινότητες καλών βακτηρίων μπορούν να κρυφτούν σε μέρη του πεπτικού συστήματος όπου δεν μπορούν να φτάσουν τα αντιβιοτικά.
Με την πάροδο του χρόνου, οι επιζώντες αυτοί -μαζί με νέα βακτήρια που αποκτάτε από τα τρόφιμα, άλλους ανθρώπους ή τα κατοικίδιά σας, για παράδειγμα- μπορούν να εκτοπίσουν τα «αγριόχορτα» και να ξαναχτίσουν ένα υγιές μικροβίωμα.
Αυτή η διαδικασία μπορεί να διαρκέσει περισσότερο για ορισμένους ανθρώπους, όπως τα μικρά παιδιά, οι ηλικιωμένοι ή όσοι λαμβάνουν συχνά αντιβιοτικά. Αλλά οι περισσότεροι ενήλικες μπορούν να περιμένουν ότι το έντερό τους θα επανέλθει στο φυσιολογικό εντός δύο μηνών.
Τι πρέπει να τρώω μετά την αντιβίωση;
Η διατροφή σας μπορεί να είναι το πιο σημαντικό στοιχείο της ανάρρωσης μετά τα αντιβιοτικά, λέει ο Pawel Kiela, ανοσοβιολόγος στο Κέντρο Καρκίνου του Πανεπιστημίου της Αριζόνα, ο οποίος ερευνά το μικροβίωμα του εντέρου. Ορισμένοι τύποι τροφίμων ενθαρρύνουν καλύτερα την ανάπτυξη των «καλών» μικροβίων και αποθαρρύνουν τα «κακά».
Τα υγιή βακτήρια του εντέρου τείνουν να προτιμούν, για παράδειγμα, τις φυτικές ίνες.
Σε μελέτη του 2021, οι επιστήμονες μεταμόσχευσαν ανθρώπινα βακτήρια κοπράνων σε δύο ομάδες ποντικιών: η μία σε δίαιτα με χαμηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες και η άλλη σε τυπική δίαιτα με τροφή ποντικιών, η οποία συνήθως περιέχει ένα μείγμα δημητριακών με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες. Αφού χορηγήθηκαν αντιβιοτικά και στις δύο ομάδες, η ποικιλομορφία του εντέρου των ποντικιών με τη δίαιτα χαμηλής περιεκτικότητας σε φυτικές ίνες επανήλθε πιο αργά από ό,τι εκείνων με τη συνήθη δίαιτα, και ορισμένα από τα «καλά» βακτήρια τους δεν αναγεννήθηκαν ποτέ. Η δίαιτα χαμηλής περιεκτικότητας σε φυτικές ίνες τους έδωσε επίσης χαμηλότερη μικροβιακή ποικιλομορφία εξ αρχής.
Οι ειδικοί συνιστούν να καταναλώνετε τουλάχιστον 21 έως 38 γραμμάρια φυτικών ινών την ημέρα, ανάλογα με την ηλικία και το φύλο σας. Τα κρεμμύδια, το σκόρδο, τα πράσα, οι μπανάνες, τα σπαράγγια, οι αγκινάρες, η βρώμη και τα όσπρια είναι εξαιρετικές πηγές φυτικών ινών.
Σε ορισμένους ανθρώπους, τα αντιβιοτικά μπορεί να προκαλέσουν διάρροια, φούσκωμα και κράμπες – και οι τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες μπορεί να επιδεινώσουν συμπτώματα όπως το φούσκωμα και τα αέρια. Αν δεν αισθάνεστε έτοιμοι για μια μεγάλη σαλάτα ή ένα πιάτο λαχανικών όσο παίρνετε τα φάρμακα, μπορείτε να περιμένετε να υποχωρήσουν τα συμπτώματα.
Υπάρχουν επίσης κάποιες περιορισμένες ενδείξεις ότι τα τρόφιμα ή ποτά που έχουν υποστεί ζύμωση, όπως το kimchi ή το κεφίρ, τα οποία περιέχουν ποικίλες κοινότητες βακτηρίων, μπορούν να βοηθήσουν να αναπτυχθούν και πάλι τα καλά βακτήρια που μπορεί να έχετε χάσει εντελώς.
Η Δρ. Langdon πρότεινε επίσης να βάλετε στη διατροφή σας και το τζίντζερ. Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι μπορεί να μειώσει ορισμένα από τα συμπτώματα που σχετίζονται με τη λήψη αντιβιοτικών, όπως η ναυτία, το φούσκωμα και τα αέρια. Δοκιμάστε να βυθίσετε φρέσκο τζίντζερ σε νερό για να φτιάξετε τσάι ή να αναμείξετε μια κουταλιά της σούπας τριμμένο τζίντζερ σε ένα smoothie, προτείνει.
Πρέπει να πάρετε προβιοτικά;
Πριν από περισσότερο από μια δεκαετία, προκαταρκτικές έρευνες έδειξαν ότι τα προβιοτικά συμπληρώματα θα μπορούσαν να βοηθήσουν σε ορισμένες από τις πιο ξαφνικές παρενέργειες της έκθεσης σε αντιβιοτικά, όπως η διάρροια και οι κράμπες. Αυτό ώθησε τους γιατρούς να αρχίσουν να συνιστούν προβιοτικά συμπληρώματα μαζί με τα αντιβιοτικά.
Ωστόσο, νεότερες και πιο ισχυρές έρευνες δείχνουν ότι τα προβιοτικά συμπληρώματα δεν έχουν σημαντικό όφελος για το μικροβίωμα του εντέρου μετά τη χρήση αντιβιοτικών. Και ορισμένες έρευνες δείχνουν ότι μπορεί ακόμη και να επιβραδύνουν την αποκατάσταση του εντέρου. Όταν ένα περιορισμένο φάσμα μικροβιακών ειδών εισάγεται στο έντερο μέσω συμπληρωμάτων, εξηγεί ο Δρ. Kiela, ανταγωνίζονται για χώρο και θρεπτικά συστατικά και μπορεί ακόμη και να παράγουν χημικές ουσίες που εμποδίζουν τα δικά σας ωφέλιμα βακτήρια του εντέρου να αναγεννηθούν.
Το συμπέρασμα, είπε, είναι ότι η λήψη προβιοτικών πιθανότατα «δεν βλάπτει». Θα βοηθήσουν όμως το μικροβίωμά σας να επανέλθει ακριβώς όπως ήταν πριν; Η απάντηση είναι όχι.
Φωτογραφία: iStock
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Η βιταμίνη Κ επιβραδύνει την εξέλιξη του καρκίνου του προστάτη [μελέτη]
Η δυσκοιλιότητα μπορεί να είναι πολύ πιο επικίνδυνη για την υγεία απ’ όσο νομίζουμε