Iatropedia

Το απρόσμενο πλεονέκτημα για την υγεία που κρύβει ένα air fryer

A woman is using an air fryer to prepare food in her kitchen, focusing on a healthier cooking method with minimal oil.

Οι φριτέζες αέρος, το γνωστό μας air fryer, είναι ένα από τα trend των τελευταίων ετών που γίνονται όλο και πιο δημοφιλή.

Η δημοτικότητα που γνωρίζουν τα air fryer δεν είναι τυχαία, καθώς πολλοί «ορκίζονται στο όνομά τους», σε ό,τι αφορά τα τηγανιτά. Πέραν, όμως, των πλεονεκτημάτων που έχουν σε επίπεδο μαγειρέματος, νέα έρευνα δείχνει ότι μπορεί να προσφέρουν κάτι περισσότερο από απλή ευκολία: μπορούν να βελτιώσουν την ποιότητα του αέρα στο σπίτι σας!

Μελέτη που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο περιοδικό Indoor Air διαπίστωσε ότι, σε σύγκριση με το τηγάνισμα, το βράσιμο και άλλες μεθόδους μαγειρέματος, το τηγάνισμα στον αέρα δημιουργεί τη μικρότερη ρύπανση στους εσωτερικούς χώρους.

Αξίζει να σημειωθεί πως η εισπνοή αιωρούμενων σωματιδίων και άλλων ρύπων έχει συνδεθεί με ερεθισμό των αεραγωγών και σοβαρά προβλήματα υγείας, συμπεριλαμβανομένων καρδιακών προβλημάτων.

Air fryer, άλλοι τρόποι μαγειρέματος και ποιότητα αέρα

Η επιστημονική ομάδα διεξήγαγε τα πειράματά της χρησιμοποιώντας όργανα υψηλής ακρίβειας σε μια ερευνητική κουζίνα στην πανεπιστημιούπολη του Πανεπιστημίου του Μπέρμιγχαμ. Το περιβάλλον επέτρεψε στους ερευνητές να διεξάγουν λεπτομερείς μελέτες ενώ εργάζονταν σε ένα περιβάλλον πραγματικής κουζίνας.

Η έρευνα εξέτασε πέντε διαφορετικές μεθόδους μαγειρέματος: βράσιμο, τηγάνισμα στο τηγάνι, τηγάνισμα με ανάδευση (stir-frying), βαθύ τηγάνισμα και τηγάνισμα στον αέρα. Για κάθε μία από τις μεθόδους αυτές, οι ερευνητές ετοίμασαν ένα στήθος κοτόπουλου περίπου 120 γραμμαρίων, χρησιμοποιώντας μόνο αλάτι και νερό ή λάδι κανόλα για το μαγείρεμα.

Η ομάδα έκανε συνολικά 90 πειράματα (24 με τηγάνισμα, 20 με stir-frying, 16 με βαθύ τηγάνισμα, 16 με βράσιμο και 14 με τηγάνισμα στον αέρα), καλύπτοντας το τηγάνι ή την κατσαρόλα αμέσως μετά το μαγείρεμα για να αποφύγουν περαιτέρω εκπομπές ρύπων.

Στη συνέχεια, μέτρησαν τις συγκεντρώσεις δύο βασικών εσωτερικών ατμοσφαιρικών ρύπων: των σωματιδίων (PM) και των πτητικών οργανικών ενώσεων (VOC), που έχουν συνδεθεί αμφότεροι με σειρά οξέων και χρόνιων προβλημάτων υγείας.

Σε ό,τι αφορά την περιεκτικότητα σε αιωρούμενα σωματίδια, το τηγάνισμα στον αέρα προκάλεσε σαφώς τη μικρότερη ρύπανση. Για το τηγάνισμα στο τηγάνι, η μέγιστη συγκέντρωση ήταν 92,9, για το τηγάνισμα με ανάδευση 26,7, για το βαθύ τηγάνισμα 7,7, για το βράσιμο 0,7 και για το τηγάνισμα στον αέρα 0,6, σύμφωνα με τους επιστήμονες. Τα επίπεδα PM από το τηγάνισμα στον αέρα ήταν τόσο χαμηλά που ήταν δύσκολο να διακριθούν από τον αέρα του περιβάλλοντος, σημείωσαν.

Τα αποτελέσματα για τις πτητικές οργανικές ενώσεις ήταν παρόμοια. Οι ρύποι αυτοί μετρήθηκαν σε μέρη ανά δισεκατομμύριο ή ppb. Το τηγάνισμα στο τηγάνι είχε τους περισσότερους (260 ppm), ακολουθούμενο από το βαθύ τηγάνισμα (230 ppb), το τηγάνισμα με ανάδευση (110 ppb), το βράσιμο (30 ppb) και το τηγάνισμα στον αέρα (20 ppb).

Γιατί το τηγάνισμα σε air fryer δημιουργεί λιγότερη ρύπανση

Πιστή στο όνομά της, μια φριτέζα αέρος μπορεί να χρησιμοποιεί απλά αέρα για τραγανό αποτέλεσμα. Ένας ανεμιστήρας υψηλής ταχύτητας στο εσωτερικό της συσκευής διανέμει ομοιόμορφα ζεστό αέρα γύρω από τρόφιμα όπως κρέατα, λαχανικά ή πατάτες, μαγειρεύοντάς τα πιο γρήγορα και ομοιόμορφα από έναν παραδοσιακό φούρνο.

Για ακόμα πιο τραγανό αποτέλεσμα, μπορείτε να προσθέσετε μια μικρή ποσότητα λαδιού. Ένα ή δύο κουταλάκια του γλυκού αντί για τις κουταλιές της σούπας ή τις κούπες που θα χρησιμοποιούσατε σε άλλες μεθόδους τηγανίσματος. Και επειδή με το air fryer χρησιμοποιείτε πολύ λιγότερο λάδι, υπάρχει λιγότερος καπνός που θα απελευθερωνόταν στον αέρα.

Επιπλέον, το τηγάνισμα στον αέρα περιλαμβάνει γενικά το μαγείρεμα μέσα σε ένα καλυμμένο καλάθι και όχι σε ανοιχτό τηγάνι. Κατά το τηγάνισμα, είναι εύκολο να διαπιστώσει κανείς ότι το καυτό λάδι απελευθερώνει σωματίδια στον αέρα που μπορούν να συσσωρευτούν στους τοίχους και σε άλλες επιφάνειες, κάτι που δεν γίνεται με ένα air fryer.

Γιατί η ατμοσφαιρική ρύπανση της κουζίνας έχει σημασία για την υγεία

Οι περισσότεροι άνθρωποι, όταν ακούνε «ατμοσφαιρική ρύπανση», σκέφτονται μόνο εξωτερικούς ρύπους, όπως είναι τα καυσαέρια ή ο καπνός από τις δασικές πυρκαγιές. Όμως, σύμφωνα με τους ειδικούς, ο άνθρωπος περνάει κατά μέσο όρο το 80-90% του χρόνου του σε εσωτερικούς χώρους, οπότε η έκθεσή μας στην ατμοσφαιρική ρύπανση είναι πολύ πιθανό να προέρχεται κυρίως από την έκθεση στους εσωτερικούς χώρους των σπιτιών μας. Και το μαγείρεμα αποτελεί βασική πηγή αιωρούμενων σωματιδίων στους εσωτερικούς χώρους.

Τα αιωρούμενα σωματίδια μπορούν να βλάψουν τους πνεύμονες και την καρδιά, σύμφωνα με την αμερικανική Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος. Τα μικροσκοπικά σωματίδια έχουν συνδεθεί με προβλήματα όπως καρδιακές προσβολές και αρρυθμίες, επιδείνωση του άσθματος και αναπνευστικά συμπτώματα όπως ο βήχας. Το Ινστιτούτο Υγιεινής του Αέρα στους Εσωτερικούς Χώρους (Indoor Air Hygiene Institute) θεωρεί ανθυγιεινά τα επίπεδα άνω των 35 μικρογραμμαρίων ανά κυβικό μέτρο αέρα – πολύ πάνω από το επίπεδο που μέτρησαν οι ερευνητές μετά από τηγάνισμα στον αέρα – σε διάστημα 24 ωρών. Προειδοποιεί ότι η παρατεταμένη έκθεση σε επίπεδα άνω των 50 μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα υγείας.

Οι πτητικές οργανικές ενώσεις, οι οποίες είναι χημικές ουσίες που μετατρέπονται εύκολα σε αέρια που μεταφέρονται με τον αέρα, μπορούν επίσης να προκαλέσουν σειρά από προβλήματα υγείας, από οξέα συμπτώματα, όπως ερεθισμό του λαιμού και πονοκεφάλους, έως πιο σοβαρές επιπτώσεις όπως βλάβες στο συκώτι ή στα νεφρά, ενδεχομένως ακόμη και καρκίνο.

Σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Επιστημών Περιβαλλοντικής Υγείας, κάθε χρόνο πεθαίνουν, λόγω μόλυνσης του αέρα σε εσωτερικούς χώρους, 3,8 εκατομμύρια άνθρωποι.

Φωτογραφία: iStock

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Φριτέζα αέρος: Ποια τροφή γίνεται ανθυγιεινή όταν μαγειρεύεται σε air fryer

Τα 6 καλύτερα τρόφιμα για να έχετε υγιή και δυνατά νύχια, σύμφωνα με τους ειδικούς

Αυγά, πατάτες, καφές, ποπ κορν: Τα τρόφιμα που κατηγορούμε αδίκως