Το συστατικό στο κρέας και τα γαλακτοκομικά που ευνοεί την αρθρίτιδα

  • Ρούλα Τσουλέα
τρυπτοφάνη
Τι έδειξε νέα μελέτη για τον ρόλο ενός βασικού αμινοξέος στην πρόκληση της νόσου. Τι να προσέχουμε.

Ένα αμινοξύ απαραίτητο για την υγεία, που υπάρχει σε πολλά τρόφιμα καθημερινής κατανάλωσης, μπορεί να ενοχοποιείται για την αρθρίτιδα, αναφέρουν επιστήμονες από τις ΗΠΑ. Το αμινοξύ είναι η τρυπτοφάνη, η οποία είναι απαραίτητη για πολλές ζωτικές λειτουργίες.

Νέα έρευνα έδειξε πως όταν η τρυπτοφάνη καταναλώνεται σε υπερβολικές ποσότητες, μπορεί να οδηγεί στην παραγωγή ορισμένων ουσιών που ευνοούν την φλεγμονή και την αρθρίτιδα.

Η τρυπτοφάνη είναι ένα από τα εννέα βασικά αμινοξέα που χρειάζεται ο ανθρώπινος οργανισμός. Υπάρχει σε πολλά πρωτεϊνούχα τρόφιμα, όπως το κρέας, τα γαλακτοκομικά προϊόντα, τα ψάρια και ορισμένοι σπόροι και καρποί. Ο οργανισμός την χρειάζεται για την παραγωγή πρωτεϊνών, ενζύμων, νευροδιαβιβαστών και μυϊκής μάζας. Δεν μπορεί να την συνθέσει μόνος του, έτσι την προσλαμβάνει από τα τρόφιμα.

Οι επιστήμονες γνωρίζουν εδώ και χρόνια πως η τρυπτοφάνη διασπάται από τα βακτήρια του εντέρου σε ορισμένα υποπροϊόντα. Ορισμένα από αυτά ασκούν αντιφλεγμονώδη δράση και άλλα φλεγμονώδη. Η υπερπαραγωγή των φλεγμονωδών υποπροϊόντων της σχετίζεται με διάφορες μορφές αρθρίτιδας.

Στην παρούσα μελέτη, επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Κολοράντο θέλησαν να εξακριβώσουν με ποιον τρόπο καθορίζεται εάν θα παραχθούν φλεγμονώδη ή αντιφλεγμονώδη υποπροϊόντα.

Η νέα έρευνα

Προγενέστερες μελέτες της ίδιας ερευνητικής ομάδας είχαν δείξει ότι στους ασθενείς με μία μορφή αρθρίτιδας που λέγεται σπονδυλοαρθρίτιδα, οι αλλαγές στο μικροβίωμα του εντέρου οδηγούν σε αυξημένη παραγωγή ορισμένων υποπροϊόντων της διάσπασης της τρυπτοφάνης που λέγονται ινδόλες.

Παρόμοιες αλλαγές είχαν παρατηρηθεί και σε έρευνες για την αρθρίτιδα σε ποντίκια, δήλωσε η επιβλέπουσα ερευνήτρια Dr. Kristine Kuhn, αναπληρώτρια καθηγήτρια Ρευματολογίας στο πανεπιστήμιο.

Οι ινδόλες ανιχνεύονται στα κόπρανα. Η αυξημένη παραγωγή τους οδηγεί στην ανάπτυξη αυτοαντιδραστικών Τ-λεμφοκυττάρων. Πρόκειται για παθολογικά κύτταρα του ανοσοποιητικού που προκαλούν φλεγμονή.

Οι επιστήμονες χορήγησαν αντιβιοτικά σε ομάδα ποντικιών για να εξαλειφθεί το μικροβίωμα (τα βακτήρια) του εντέρου τους. Όπως διαπίστωσαν, τα ποντίκια αυτά δεν έφεραν ινδόλες στα κόπρανά τους, ούτε ανέπτυξαν αρθρίτιδα.

Οι ερευνητές χορήγησαν στη συνέχεια σε ποντίκια με φυσιολογικό μικροβίωμα, μικρές ποσότητες τροφίμων που περιείχαν τρυπτοφάνη. Όπως διαπίστωσαν, πάλι ο οργανισμός τους δεν παρήγαγε ινδόλες, αλλά ούτε ανέπτυσσαν αρθρίτιδα.

Όταν, όμως, τους χορήγησαν συμπληρώματα ινδολών, αυξήθηκαν σημαντικά οι δείκτες της φλεγμονής στο αίμα τους. Η φλεγμονή είναι γενεσιουργός αιτία της αρθρίτιδας.

Τα ευρήματα αυτά υποδηλώνουν ότι η ισορροπία ανάμεσα στην κατανάλωση τρυπτοφάνης και την αξιοποίησή της από τον οργανισμό είναι πολύ λεπτή, λένε οι ερευνητές.

Η πρακτική σημασία

Τα νέα ευρήματα δημοσιεύθηκαν στην ιατρική επιθεώρηση Journal of Clinical Investigation. Ποια είναι όμως η πρακτική σημασία τους;  Μήπως πρέπει να τρεφόμαστε διαφορετικά;

«Είναι ένα ερώτημα που μας τίθεται συχνά», απάντησε η Dr. Kuhn. «Μία διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες και άπαχα κρέατα, όπως η μεσογειακή διατροφή, φαίνεται να ωθεί το μικροβίωμα σε πιο υγιή κατάσταση. Έτσι ο οργανισμός μπορεί να αποκομίζει τα αντιφλεγμονώδη οφέλη που παρέχει η τρυπτοφάνη. Αντιθέτως, η τυπική δυτικού τύπου διατροφή, με τα πολλά κόκκινα κρέατα, φαίνεται να ευνοεί την φλεγμονώδη δράση της».

Φωτογραφία: iStock