Η ακολούθηση μιας διατροφής πλούσιας σε τρόφιμα με φυτικές ίνες, μπορεί να διεγείρει την ανάπτυξη ωφέλιμων βακτηρίων στο έντερο, προστατεύοντας με αυτό τον τρόπο τον οργανισμό από επικίνδυνες λοιμώξεις, αναφέρουν επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Καίημπριτζ.
Αυτό επιτυγχάνεται επειδή δημιουργούν ένα περιβάλλον «εχθρικό» για την ανάπτυξη άλλων, επικίνδυνων βακτηρίων. Στην πραγματικότητα, σε έρευνα που πραγματοποίησαν ανακάλυψαν ότι εκατοντάδες είδη ωφέλιμων βακτηρίων εμπλέκονται στην παρουσία (ή την απουσία) των εντεροβακτηριοειδών.
Τα εντεροβακτηριοειδή είναι μία οικογένεια μικροβίων που μπορεί να προκαλέσουν απειλητικές για τη ζωή λοιμώξεις. Υπό φυσιολογικές συνθήκες βρίσκονται σε χαμηλά επίπεδα στο έντερο των ανθρώπων. Αν όμως μειωθούν οι αποικίες των άλλων, ωφέλιμων βακτηρίων σε αυτό, τα εντεροβακτηριοειδή βρίσκουν ευκαιρία να πολλαπλασιασθούν και να απειλήσουν την υγεία.
Τα ωφέλιμα βακτήρια του εντέρου μπορούν να μειωθούν όταν κάποιος ακολουθεί ανθυγιεινή, δυτικού τύπου διατροφή. Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά της είναι η μειωμένη πρόσληψη φυτικών ινών.
Οι επιστήμονες του Καίημπριτζ θέλησαν να εξετάσουν πώς επηρεάζονται τα εντεροβακτηριοειδή από τα άλλα βακτήρια του εντέρου. Έτσι, χρησιμοποίησαν ειδικό αλγόριθμο για να αναλύσουν το μικροβίωμα του εντέρου 12.238 ανθρώπων από 45 χώρες του κόσμου.
Τα ευρήματα
Όπως αναφέρουν στην ιατρική επιθεώρηση Nature Microbiology, ανακάλυψαν 135 είδη μικροβίων που διατηρούν σε χαμηλά επίπεδα τα εντεροβακτηριοειδή. Βρήκαν επίσης άλλα 172 είδη που συνυπάρχουν εύκολα μαζί τους.
Τί σχέση έχουν με αυτά τα ευρήματα οι φυτικές ίνες; «Οι φυτικές ίνες είναι άπεπτες και έτσι φθάνουν ατόφιες έως το παχύ έντερο. Εκεί τις διασπούν τα εντερικά βακτήρια, χρησιμοποιώντας μία διαδικασία γνωστή ως ζύμωση», εξήγησε ο επιβλέπων ερευνητής Dr. Alexandre Almeida, ερευνητής λοιμώξεων και ανοσίας στο Καίημπριτζ.
«Ορισμένα από τα βακτήρια, κυρίως αυτά που υπάρχουν στο έντερο υγιών ανθρώπων, χρησιμοποιούν τις φυτικές ίνες για να παράγουν ορισμένες χημικές ουσίες (λέγονται βραχείας αλύσου λιπαρά οξέα) που μειώνουν την φλεγμονή και ενισχύουν το τοίχωμα του εντέρου. Οι ουσίες αυτές δημιουργούν επίσης ένα περιβάλλον στο έντερο που δυσκολεύει την ανάπτυξη και πολλαπλασιασμό των εντεροβακτηριοειδών», πρόσθεσε.
Επιπλέον, το γεγονός πως υπάρχουν 172 είδη μικροβίων που συνυπάρχουν με τα επικίνδυνα εντεροβακτηριοειδή σημαίνει ότι μόνη της η κατανάλωση προβιοτικών δεν είναι αρκετή για να θέσει υπό έλεγχο τα επιβλαβή βακτήρια.
Ποια είναι
Τα εντεροβακτηριοειδή είναι πολλά. Στην οικογένεια αυτή ανήκει, λ.χ., το e.coli (εσερίχια κόλι), το γνωστό κολοβακτηρίδιο που αποτελεί συχνή αιτία ουρολοιμώξεων αλλά και τροφικής δηλητηρίασης. Άλλα γνωστά μέλη της ίδιας οικογένειας είναι η σιγκέλλα, η σαλμονέλλα, η κλεμπσιέλλα, η σερράτια κ.ά.
Τα βακτήρια αυτά προκαλούν εντερικές και συστηματικές λοιμώξεις, που φτάνουν μέχρι την πνευμονία και τη μηνιγγίτιδα. Είναι επίσης κοινή αιτία ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων, ενώ ορισμένα στελέχη τους είναι ανθεκτικά στα αντιβιοτικά.
Τι μπορούμε να κάνουμε
Ποια είναι, λοιπόν, η διατροφή που μπορεί να μας προστατεύσει από αυτά; «Είναι πολύ νωρίς για να κάνουμε συγκεκριμένες συστάσεις», είπε ο Dr. Almeida. «Πιστεύουμε όμως πως οτιδήποτε περιέχει άφθονες φυτικές ίνες, μπορεί να ωφελήσει, βάσει και των ευρημάτων προγενέστερων μελετών».
Επομένως, πρέπει να τρώμε καθημερινά κυρίως περισσότερα λαχανικά, όσπρια και δημητριακά ολικής αλέσεως. Ωστόσο και οι φυτικές ίνες από φρούτα και ξηρούς καρπούς μπορεί να μας βοηθήσουν.
Φωτογραφία: iStock