15ο Συνέδριο HealthWorld: Χρειάζεται πρόγραμμα, μέτρα ανάπτυξης και ισότητα στην πρόσβαση των ασθενών
O προέδρος του Ελληνο-Αμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου κ. Σίμος Αναστασόπουλος κατά την διάρκεια του εναρκτήριου χαιρετισμού του δήλωσε: “Η χώρα χρειάζεται ακόμη την δανειακή στήριξη από τους εταίρους και δανειστές. Στο πλαίσιο των μνημονιακών υποχρεώσεων ασφαλώς επιβάλλεται και η προσαρμογή του συστήματος Υγείας στις πραγματικές δυνατότητες της ελληνικής οικονομίας. Είναι καιρός να επεξεργαστούμε ένα συνεκτικό σχέδιο μεταρρυθμίσεων που θα καταλήγει στη σταθεροποίηση του Περιβάλλοντος Υγείας, και θα επιτρέπει σε όλους τους φορείς της Υγείας να λειτουργούν αποδοτικά και με συνέπεια χωρίς την ανασφάλεια των συχνών και αποσπασματικών παρεμβάσεων της πολιτείας. Με Σχέδιο, με τεχνοκρατική και διαχειριστική ικανότητα πρέπει πλέον να ληφθούν τα μέτρα εκείνα που θα διασφαλίσουν επάρκεια Υγειονομικής περίθαλψης, σε βάθος χρόνου, που όχι μόνο δεν θα διαλύουν τον παραγωγικό ιστό της χώρας αλλά θα ανάγουν την παραγωγή φαρμάκων στη Ελλάδα σε βασικό στόχο της αναπτυξιακής πολιτικής της χώρας.”
Επιπλέον δεν παρέλειψε να αναφερθεί στα μέτρα ανάπτυξης παραγωγής φαρμάκων στην Ελλάδα που θα καταστήσουν την φαρμακοβιομηχανία, βασικό πυλώνα του νέου αναπτυξιακού μοντέλου όπως επίσης και στις κλινικές μελέτες και τα οφέλη που επιφέρουν στην χώρα μας: “Εισροή ερευνητικής τεχνογνωσίας, προσέλκυση ξένων επενδύσεων, δημιουργία νέωνθέσεων εργασίας, αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού σε εξειδικευμένους τομείς,εξοικείωση/εκπαίδευση του ιατρικού ερευνητικού δυναμικού σε τεχνολογίες αιχμής, ταχύτερηπρόσβαση των ασθενών σε νέες θεραπείες, και τελικά ανάπτυξη και ενίσχυση της εθνικήςοικονομίας. Είναι προφανές ότι και εδώ υπάρχει μια σημαντική αναπτυξιακή ευκαιρία που δεν έχουμε την πολυτέλεια να αφήσουμε να πάει χαμένη. Το νομοθετικό πλαίσιο κρίνεται επαρκές, αυτό που χρειάζεται είναι να ξεπεραστούν τα όποια εμπόδια και καθυστερήσεις εμφανίζονται στην υλοποίηση σχετικών προτάσεων ή συμβάσεων στο νοσοκομειακό διαχειριστικό και διοικητικό επίπεδο.”
Ο πρόεδρος της Φαρμακευτικής Επιτροπής του Ελληνο-Αμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου κ. Haseeb Ahmad, κατά τον εισαγωγικό χαιρετισμό του υπογράμμισε ότι για τη δημιουργία ενός βιώσιμου και αποτελεσματικού συστήματος Υγείας απαιτείται η ύπαρξη ενός οράματος με συγκεκριμένα «βήματα» υλοποίησης. Το όραμα αυτό θα πρέπει αφενός να απαντά στις προκλήσεις της εποχής αλλά και να αξιοποιεί τις ευκαιρίες, όπως είναι η φαρμακευτική καινοτομία. Στη συνέχεια, στην παρέμβασή του στην ενότητα: «Προς μια βιώσιμη φαρμακευτική πολιτική στην Ελλάδα», περιέγραψε με λεπτομέρειες το όραμα αυτό. Ειδικότερα, ανέφερε ότι θα πρέπει να γίνει στροφή προς ένα σύστημα Υγείας το οποίο, θα εστιάζει στην πρόληψη και θα προσφέρει ισχυρή πρωτοβάθμια φροντίδα, θα στηρίζεται σε στοιχεία και δεδομένα από την καθημερινή πρακτική και θα δίνει έμφαση στην αξία. Στόχος είναι να έχουμε καλύτερα θεραπευτικά αποτελέσματα με το ίδιο ή ακόμα και με χαμηλότερο κόστος, ενώ τα ποιοτικά στοιχεία που θα προκύπτουν, θα αξιοποιούνται για να προωθούνται βελτιωτικές παρεμβάσεις. Μάλιστα, ως τέτοιο παράδειγμα είναι το πρόγραμμα Μητέρα & Παιδί που υλοποιείται από τους Γιατρούς του Κόσμου, στο πλαίσιο της Παγκόσμιας δράσης MSD for Mothers. Το Πρόγραμμα αυτό αναμένεται να προσφέρει σημαντικά ποιοτικά δεδομένα, όπως νέα χαρακτηριστικά που θα πρέπει να ενσωματώσει το σύστημα υγείας προκειμένου να ανταποκρίνεται στις νέες ανάγκες υγείας του πληθυσμού σε σχέση με τη μητρική φροντίδα.
Ο υπουργός Υγείας, κ. Ανδρέας Ξανθός από το βήμα του συνεδρίου δήλωσε: Ζητούμενο η εφαρμοσμένη πολιτική που σταθεροποιεί την λειτουργία του συστήματος, αντιμετωπίζει τις πιο επείγουσες ανάγκες και ταυτόχρονα αφήνει χώρο σε μια ριζική αναδιοργάνωση του συστήματος υγείας το οποίο ξέρουμε όλοι ότι είχε διαχρονικές παθογένειες και στρεβλώσεις, τις οποίες κανείς δεν μπορεί να υπερασπίζεται ούτε να αναπολεί την περίοδο της ασυδοσίας, της προκλητικής ζήτησης και της ανεξέλεγκτης έκρηξης δαπάνης. Είμαστε ακόμη σε δύσκολη φάση ως χώρα, οικονομία, ως δημόσιο σύστημα υγείας, ως υγειονοομικός τομέας εν γένει. Έχουμε μπει όμως σε μια περίοδο μεγαλύτερης ασφάλειας, προβλεψιμότητας και κανονικότητας. Πιστεύω ότι θα κλείσει χωρίς πρόβλημα και η νέα φάση της αξιολόγησης που αφορά τη δανειακή σύμβαση της χώρας μας και τα προαπαιτούμενα και θα μπούμε σε ένα πιο προβλέψιμο και ορατό κύκλο κανονικότητας και ομαλής λειτουργίας της αγοράς , της οικονομίας, του κράτους και φυσικά της υγείας. Μεγάλο στοίχημα για μας είναι να βελτιωθεί ουσιαστικά η καθημερινότητα των ανθρώπων ώστε να σταματήσουν να ταλαιπωρούνται, να επιβαρύνονται οικονομικά και να δυσκολεύονται στην απόκτηση των κοινωνικών αγαθών. Η πιο σοβαρή παρέμβαση ενίσχυσης του συστήματος υγείας στα χρόνια της κρίσης, έγινε συγκροτημένα και με κεντρική πολιτική της κυβέρνησης παρόλο που συνεχίζονται τα μέτρα λιτότητας.”
Επιπρόσθετα ανέφερε: “Η χώρα μας διαχειρίζεται ένα κρίσιμο κοινωνικό πρόγραμμα που δοκιμάζει όλες τις ευρωπαϊκές χώρες παρόλα αυτά το αντιμετωπίζει και το διαχειρίζεται με αξιοπρέπεια, αλληλεγγύη και σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα. Η κυβέρνηση και η χώρα μας έχουν δώσει θετικό δείγμα γραφής. Συστηματικές είναι οι παρεμβάσεις στο δημόσιο σύστημα υγείας και στόχο έχουν την ανακούφιση της καθημερινότητας των ασθενών και των εργαζομένων στην υγεία. Η ενίσχυση της χρηματοδότησής του συστήματος υγείας φέτος και κυρίως η αύξηση του ανθρωπίνου δυναμικού στο τομέα της δημόσιας υγείας που είναι σε εξέλιξη αποτελούν καταλυτική παρέμβαση. “Κλείνοντας την ομιλία του τόνισε ότι: “Έχει κλείσει η περίοδος της εγκατάλειψης, της αναδιοργάνωσης και της διακινδύνευσης του συστήματος υγείας . Η φιλολογία περί κατάρρευσης του συστήματος δεν έχει βάση και πρέπει να είναι προσεκτικοί όσοι για λόγους αντιπολιτευτικής τακτικής παίζουν λαϊκίστικά και ρατσιστικά παιχνίδια. Η χώρα είναι υγειονομικάασφαλής”.
Ο Ομότιμος Καθηγητής Οικονομικών της Υγείας και Συντονιστής των Εργασιών του HealthWorld 2016 κ. Ιωάννης Κυριόπουλος επικεντρώθηκε στα εμπόδια και τις ανισότητες στην ιατρική περίθαλψη λέγοντας: “Η οικονομική κρίση και οι αλυσιτελείς -«μνημονιακού» χαρακτήρα- απαντήσεις ανέδειξαν τα εμπόδια πρόσβασης και τις ανισότητες στην υγεία και την ιατρική περίθαλψη σε μείζον ζήτημα του υγειονομικού τομέα. Ειδικότερα σε πρόσφατη έρευνα της ΕΣΔΥ δείχθηκε ότι το27.4% των ενηλίκων πολιτών δυσκολεύεται να έχει πρόσβαση στη πρωτοβάθμια φροντίδαγια λόγους οικονομικούς, ενώ από αυτούς οι οποίοι δεν λαμβάνουν συστηματικά τη θεραπευτική αγωγή τους, το 42.5% δηλώνει ότι έχει λόγους. Γενικά το 29.9% του δείγματος (περίπου 2.000 άτομα άνω των 18 ετών) έχει αδυναμία πρόσβασης σε οποιοδήποτε γιατρό για λόγους κόστους και 24.5% ενώ αισθάνεται ότι έχει ανάγκη περίθαλψης, εκφράζει αδυναμία πρόσβασης. Τα φαινόμενα αυτά κατανέμονται διαφορετικά στο πληθυσμό έτσι ώστε το εισοδηματικά κατώτερο 20% να έχει σήμερα υπερδιπλάσια εμπόδια σε σχέση με το 2008. Το ίδιο συμβαίνει και μεταξύ των ανέργων και των συνταξιούχων έτσι ώστε οι κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες να διευρύνονται.”
O πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Ιατρών Δημόσιας Υγείας ΕΣΥ, κ. Βασίλειος Διαμαντόπουλος δήλωσε: “Είναι απαραίτητη η εφαρμογή στοχευμένων πολιτικών Δημόσιας Υγείας, καθώς η κρίση έχει επιφέρει και έμμεσες επιπτώσεις, που έχουν να κάνουν με την καθημερινότητα των πολιτών (τροφή, θέρμανση, λογαριασμοί) καθώς παρατηρείται αύξηση του ποσοστού των ατόμων, που αδυνατούν να ανταπεξέλθουν στις ανάγκες τους. Πρέπει να εξετάσουμε τρόπους για τον καλύτερο συνδυασμό, πρώτον, της νοσοκομειακής περίθαλψης με ευρύτερα ζητήματα υγείας, όπως το περιβάλλον και ο τρόπος ζωής, και, δεύτερον, της υγείας με την κοινωνική στήριξη και την προς τούτο ενίσχυση του διεπιστημονικού και πολυτομεακού ρόλου της Δημόσιας Υγείας με επιτελικές δομές.”
Ο αναπληρωτής πρόεδρος του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ), κ. Δημήτρης Παναγούλιας αναφέρθηκε στις βασικές προϋποθέσεις για μια βιώσιμη φαρμακευτική πολιτική, οι οποίες είναι: Να διασφαλίζει την πρόσβαση των ασθενών στις αναγκαίες θεραπείες – Να έχει ρεαλιστικούς οικονομικούς & κοινωνικούς στόχους – Να ενισχύει την αναπτυξιακή προοπτική της φαρμακοβιομηχανίας. Όπως επισήμανε, με την παρούσα φαρμακευτική πολιτική, οι ανωτέρω στόχοι δεν καλύπτονται επαρκώς. Οπότε, απαιτείται μία αναθεώρηση της πολιτικής, η οποία πρέπει να βασίζεται σε δομικές μεταρρυθμίσεις (π.χ. θεραπευτικά πρωτόκολλα, registries κ.λπ) και όχι σε οριζόντιες περικοπές.
Ο εντεταλμένος σύμβουλος της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας, κ. Βασίλης Πενταφράγκας δήλωσε: “Είναι πλέον ξεκάθαρο το γεγονός ότι η βιωσιμότητα του συστήματος φαρμακευτικής περίθαλψης στη χώρα μας βρίσκεται στα όρια της. Οι υπερβολές και οι στρεβλώσεις του παρελθόντος σε συνδυασμό με ισχυρά στερεότυπα και προκαταλήψεις οδήγησαν, υπό την πίεση άμεσης δημοσιονομικής προσαρμογής, σε πρόχειρες λογιστικού χαρακτήρα επιλογές και ρυθμίσεις.” Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά: “Η βιωσιμότητα – υπό τις τρέχουσες συνθήκες και ρυθμίσεις – είναι επιεικώς αδύνατη. Η μόνη ουσιαστική – διαρθρωτικού χαρακτήρα αλλαγή είναι αυτή της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης. Οι υπόλοιπες βίαιες παρεμβάσεις που αναρωτιέται κανείς αν πέτυχαν το στόχο τους, είναι αυτές που στόχευσαν τις ονομαστικές τιμές των φαρμάκων και τη συνταγογράφηση τους με το δραστικό τους συστατικό.“
Ολοκληρώνοντας την ομιλία του ανέφερε: “Στην Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοβιομηχανίας πιστεύουμε ότι ο φαρμακευτικός κλάδος και ειδικότερα η εγχώρια παραγωγή μπορεί να αποτελέσουν μοχλό ανάπτυξης για τη χώρα. Όλα τα φάρμακα με προστιθέμενη αξία πρέπει να είναι διαθέσιμα στους πολίτες που τα έχουν πραγματικά ανάγκη. Τονίζουμε ότι ο εξορθολογισμός της χρήσης των φαρμάκων σε όρους εξοικονόμησης, μπορεί να ελαφρύνει έως και 8% τις συνολικές δαπάνες για την υγεία, ενώ η συμβολή σε όρους δημόσιας υγείας είναι πραγματικά ανεκτίμητη. Η μοναδική διέξοδος από τα σημερινά προβλήματα, ταυτίζεται με διαρθρωτικές ρυθμίσεις για τον εξορθολογισμό του συστήματος τιμολόγησης, αποζημίωσης, συνταγογράφησης και διάθεσης των φαρμάκων σε συνδυασμό με (α) αξιολόγηση της προστιθέμενης αξίας, (β) μέτρα ελέγχου του όγκου και του μείγματος που συνταγογραφείται και (γ) κίνητρα για την επιλογή και προτίμηση οικονομικότερων θεραπειών.
Ο υπεύθυνος Προγραμματικής Ενότητας “Αλληλεγγύη”, της Νέας Δημοκρατίας, κ. Βασίλης Κοντοζαμάνης επεσήμανε: Δύο είναι οι παράγοντες για τη διαμόρφωση τεκμηριωμένης πολιτικής και τον καθορισμό προτεραιοτήτων: H μακροοικονομική σταθερότητα του συστήματος και η μικροοικονομική αποτελεσματικότητα και αποδοτικότητα αυτού. Σήμερα, το σύστημα φαρμακευτικής περίθαλψης, παρά την τεράστια δημοσιονομική προσαρμογή που υπέστη μεταξύ 2010 – 2014 και τις διαρθρωτικές αλλαγές που πραγματοποιήθηκαν, υπόκειται σε ένα καθεστώς πλήρους κακοδιοίκησης από το 2015 και μετά. Η ανάταξη και εξυγίανση του συστήματος δεν θα επέλθει με επιμέρους διαρθρωτικά μέτρα. Απαιτείται ριζική αναδιάρθρωση του συστήματος με αλλαγή φιλοσοφίας και τρόπου λειτουργίας. Με στρατηγική και πολιτικές σε όλα τα επίπεδα του συστήματος. Από τη χρηματοδότηση του μέχρι την αντιμετώπιση κάθε ασθενή χωριστά. Και με μία κυβέρνηση που θα δημιουργεί πλούτο για να στηρίξει το κοινωνικό κράτος, που πιστεύει στις επενδύσεις, την επιχειρηματικότητα, στη σύμπραξη του δημόσιου με τον ιδιωτικό τομέα, στην ασφάλεια και την ελευθερία.”
Ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοποιών, κ. Νίκος Κόλμαν κατά τη διάρκεια της ομιλίας του ανέφερε: “Η ιστορία των θετικών και αρνητικών λιστών, των θεραπευτικών πρωτοκόλλων, των πρωτοτύπων-γενοσήμων, των συνταγογραφικών συνηθειών, η αξιολόγηση παρεχόμενων υπηρεσιών, χρηματοδοτήσεις-επενδύσεις, εξορθολογισμός rebate, τιμολόγηση, αποζημίωση. Αυτή η ιστορία αν αποφλοιωθεί από τα παράδοξα της και επανασχεδιαστεί με γνώμονα το εθνικό συμφέρον θα μπορούσαμε να μιλάμε για φαρμακευτική πολιτική με βιώσιμο μέλλον. Θα μπορούσαμε να μιλάμε για στρατηγική ανάπτυξης με διεθνή υπόσταση, με έρευνα, με καινοτομία, με εξειδίκευση και συνεργασίες εγχώριες και διεθνής.”