Η πρώτη αλήθεια του:
1. Η πρώτη αλήθεια λοιπόν είναι ότι στον προϋπολογισμό του 2018 δεν έχουμε περικοπές στις δημόσιες δαπάνες υγείας. Είναι άλλο πράγμα η δαπάνη υγείας και άλλο η κρατική επιχορήγηση. Είναι άλλο πράγμα η αγορά φαρμάκων-υλικών-υπηρεσιών και άλλο η ροή χρηματοδότησης(cash flow). Το 1ο(δαπάνη, αγορά ) ενδιαφέρει τον πολίτη και τον εργαζόμενο στο ΕΣΥ γιατί αφορά τις υλικές προϋποθέσεις της αξιοπρεπούς υγειονομικής φροντίδας. Το 2ο(επιχορηγήσεις –χρηματοροές) ενδιαφέρει τα Λογιστήρια των νοσοκομείων και των ΥΠΕ και κυρίως τους προμηθευτές του ΕΣΥ. Το 1ο είναι πολιτικό θέμα και το 2ο είναι λογιστικό.
Συγκεκριμένα όρια
Για όσους ενδεχομένως δεν έχουν συνειδητοποιήσει τι ακριβώς έχει συμβεί στη χώρα, διευκρινίζουμε ότι το Μνημόνιο έβαλε ανώτατο όριο στις δαπάνες του Συστήματος Υγείας(ΕΣΥ-ΕΟΠΥΥ) στο πλαίσιο των Μεσοπρόθεσμων Προγραμμάτων Δημοσιονομικής Σταθερότητας. Αυτό το όριο το διαπραγματευτήκαμε και το αυξήσαμε σημαντικά, ενισχύοντας την «αγοραστική δύναμη» των νοσοκομείων και διασφαλίζοντας την επιβίωση του Συστήματος Υγείας. Αυτό συνέβη το 2015, όταν αυξήθηκε κατά 170 εκ. ευρώ το όριο δαπανών των νοσοκομείων, συνεχίστηκε το 2016 και το 2017 και αθροιστικά ενισχύθηκε το Εθνικό Σύστημα Υγείας με πάνω από 700 εκ. ευρώ σε σύγκριση με το αρχικό ΜΠΔΣ 2015-2018 της προηγούμενης κυβέρνησης.
Οι πολιτικές επιλογές για την Υγεία φαίνονται στα έξοδα, δηλαδή στις παροχές προς τους ασθενείς. Και τα έξοδα δεν μειώνονται. Το όριο των λειτουργικών δαπανών του ΕΣΥ παραμένει στα ίδια επίπεδα και το 2018 και μάλιστα για τα νοσοκομεία είναι αυξημένο σε σχέση με το αρχικό όριο του 2017 (1,711 δις το 2018 – 1,654 το 2017). Αυτό που μειώνεται είναι η κρατική χρηματοδότηση προς τα νοσοκομεία και τις ΥΠΕ, που όμως αντισταθμίζεται πλήρως από την αύξηση της μεταβίβασης πόρων του ΕΟΠΥΥ προς το ΕΣΥ και από τα υψηλά ταμειακά διαθέσιμα των νοσοκομείων.
Στη δεύτερη αλήθεια του ο υπουργός Υγείας αναφέρθηκε στους κλειστούς προϋπολογισμούς…
Είπε συγκεκριμένα:
«Η δεύτερη αλήθεια είναι ότι η λιτότητα στην Υγεία, αν και έχει υποχωρήσει οριακά, είναι παρούσα, έχει πλήξει σοβαρά το ΕΣΥ και ο μόνος τρόπος για να την υπερβούμε είναι να κλείσουμε το μνημονιακό πρόγραμμα τηρώντας τις δημοσιονομικές δεσμεύσεις και τα προαπαιτούμενα των αξιολογήσεων. Η ουσία του προβλήματος είναι το όντως χαμηλό όριο δαπανών του Συστήματος Υγείας, είτε αυτό αφορά τα νοσοκομεία και τα Κέντρα Υγείας,είτε τον ΕΟΠΥΥ και τη φαρμακευτική δαπάνη. Οι κλειστοί προϋπολογισμοί που μας έχουν επιβληθεί από το Μνημόνιο δεν επαρκούν για να καλύψουν με πληρότητα τις αυξημένες υγειονομικές ανάγκες της κοινωνίας στην περίοδο της κρίσης.
Σωστή διαχείριση
Παρ’ όλα αυτά, καταφέραμε με έντιμη διαχείριση και νοικοκύρεμα των δαπανών να περιορίσουμε την «υγειονομική φτώχεια», να στηρίξουμε και να αναβαθμίσουμε λειτουργικά τις δημόσιες δομές, να προχωρήσουν προσλήψεις μόνιμου και επικουρικού προσωπικού, να ενισχυθούν οι προϋπολογισμοί των νοσοκομείων, να αναβαθμιστεί ο ιατροτεχνολογικός τους εξοπλισμός, να αυξηθεί η «χωρητικότητα»(capacity) του ΕΣΥ και η δυνατότητα του να καλύπτει περισσότερες ανάγκες υγείας των πολιτών.
Το πολιτικό σχέδιο της καθολικής κάλυψης του πληθυσμού, της στήριξης του Δημόσιου Συστήματος Υγείας και της λειτουργικής αναβάθμισης των δομών του, μπορεί να υλοποιηθεί και με τον προϋπολογισμό του 2018. Όμως, το μείζον πρόβλημα του Συστήματος Υγείας που είναι το χαμηλό όριο δημόσιων δαπανών(5,1% του ΑΕΠ όταν ο μέσος όρος στην Ευρωζώνη είναι 7,2% ), παραμένει.
Άρα, όρος για να ανταποκριθεί το Δημόσιο Σύστημα Υγείας με επάρκεια στην αυξημένη ψυχοσωματική ευαλωτότητα και νοσηρότητα που προκαλεί η οικονομική κρίση και για να καλύψει αξιόπιστα τις σύγχρονες ανάγκες ολοκληρωμένης υγειονομικής και κοινωνικής φροντίδας, είναι να υποχωρήσει σταδιακά η λιτότητα στην Υγεία και στο Κοινωνικό Κράτος».
Και στην τρίτη του αλήθεια μίλησε για …αναβάθμιση του ΕΣΥ λέγοντας:
«Η τρίτη αλήθεια είναι ότι η στήριξη και αναβάθμιση του ΕΣΥ απαιτεί επαρκείς πόρους και άρα αυξημένα έσοδα για το Κράτος. Όποιος λοιπόν θέλει καλά νοσοκομεία, αρκετούς γιατρούς και νοσηλευτές, καλή Πρωτοβάθμια φροντίδα, αποτελεσματικό ΕΚΑΒ, καλές παροχές από τον ΕΟΠΥΥ, αξιοπρεπή φροντίδα υγείας και ταυτόχρονα θέλει χαμηλούς φόρους και χαμηλές ασφαλιστικές εισφορές, ή «πλανάται πλάνην οικτράν» – και αυτό συνήθως αφορά τους πολίτες – ή κοροϊδεύει και μάλιστα «χοντρά» τον κόσμο – και αυτό αφορά την αντιπολίτευση.
Αυτό βεβαίως που χρειάζεται, και σήμερα δεν υπάρχει, είναι η δίκαιη κατανομή των αναγκαίων φορολογικών βαρών και η δραστική αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής ή φοροαποφυγής των μεγάλων εισοδημάτων».