Ανατροπή στο σύστημα «9-6-3» και «FAST TRACK» αποζημίωση φαρμάκων

Τη νέα αναστάτωση προκάλεσε ο Δημήτρης Κούβελας, καθηγητής κλινικής φαρμακολογίας ΑΠΘ και πρόεδρος της Επιτροπής Κατάρτισης Καταλόγου Συνταγογραφούμενων Φαρμάκων, μιλώντας στο στη συνέχεια του Health Innovation Conference, για το γνωστό «σύστημα 9-6-3» που αφορά στην αποζημίωση των νέων φαρμάκων. Σύμφωνα με τον κ. Κούβελα, το σύστημα που θα επιλεχθεί θα έχει ελαφρώς διαφορετικό χαρακτήρα αναλογικότητας. Συγκεκριμένα «θα πρέπει να αποζημιώνεται στα 2/3 των χωρών που κυκλοφορεί (οι οποίες θα είναι τουλάχιστον 9), εκ των οποίων το 50% να έχει HTA».

Την ίδια ώρα, φαίνεται πως η Πολιτεία αναζητεί τρόπους εξισορρόπησης του συστήματος αποζημίωσης, ώστε να μειωθεί ο χρόνος της καθυστέρησης στην πρόσβαση των ασθενών στις θεραπείες. Όπως ανέφερε ο κ. Κούβελας, με επόμενη νομοθετική ρύθμιση θα δοθεί η δυνατότητα σε μια εταιρία να ξεκινάει τις διαδικασίες για ένταξη στη Θετική Λίστα του φαρμάκου της, υποβάλλοντας αίτηση αφού λάβει «πράσινο φως» από τον CHMP, ώστε να συμπέσει χρονικά με την τελική έγκριση από τον EMA. «Ενδεχομένως να κερδίσει και 2 με 3 μήνες» εκτίμησε ο κ. Κούβελας. «Κάναμε αγώνα, ανακοινώθηκαν μέτρα, δεν έχει ψηφιστεί ο νόμος ακόμη και η βιομηχανία θα πρέπει για μικρό χρονικό διάστημα να κάνει υπομονή για να αποδείξουμε ότι δεν είμαστε σπάταλοι. Το επόμενο βήμα κατά τη γνώμη μου είναι να δημιουργηθεί ένας οργανισμός και να αποφασίσουν πώς θα εξελιχθεί αυτή τη κατάσταση. Ήδη υπάρχει μια συνεργασία με τον ΠΟΥ και χώρες που ξέρουν να στήνουν το μαγαζί», ανέφερε.

«Αν είχαμε ΠΦΥ όλα αυτά θα μπορούσαμε να τα εξοικονομήσουμε αυτόματα», εκτίμησε από την πλευρά του ο Κυριάκος Σουλιώτης, Αναπλ. Καθηγητής Πολιτικής Υγείας & Αναπλ. Πρύτανης στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου. «Αν αποφασίσουμε ότι καταλήγει ένα σκεύασμα να αποζημιωθεί με κάποια διαδικασία, έχει αυτό κάποιο σημείο αναφοράς; Το clawback εισήχθη με το χαρακτήρα του επείγοντος, 3 χρόνια μετά δεν δικαιολογείται να μιλάμε ακόμη γι’ αυτό» συμπλήρωσε.

Τη δυσαρέσκειά του για τα κίνητρα που δίνονται για τις κλινικές μελέτες, εξέφρασε ο πρόεδρος του ΣΦΕΕ, Πασχάλης Αποστολίδης. «0,2% για κίνητρα κλινικών μελετών στη χώρα μόνο, ενώ μπορούμε να τα 5πλασιάσουμε και να υπάρχει πολλαπλό όφελος για τους ασθενείς», ανέφερε χαρακτηριστικά και διερωτήθηκε «Θέλουμε να είμαστε πάντα ουραγός της Ευρώπης ή να βασιστούμε στα δικά μας επιδημιολογικά δεδομένα;».

«Η μεγάλη εικόνα για τους ασθενείς είναι τι θα γίνει σε λίγα χρόνια, που όλα τα φάρμακα θα είναι γενόσημα και άρα φθηνότερα. Ούτε όλα τα παλιά ούτε όλα τα καινούργια φάρμακα είναι δόκιμο να δίνονται σε όλους τους ασθενείς», σημείωσε ο Γεώργιος Ανδρικόπουλος, Πρόεδρος ΙΜΕΘΑ, Διευθυντής Α΄ Καρδιολογικού τμήματος και Τμήματος Ηλεκτροφυσιολογίας/Βηματοδότησης στο «Ερρ. Ντυνάν Hospital Center». Ξεκαθάρισε, πάντως, πως η πολιτεία οφείλει να πριμοδοτεί τα φάρμακα που φέρνουν προστιθέμενη αξία στη χώρα, μέσω συγκεκριμένων θεσμών. «Αυτά θα πρέπει να αφαιρούνται από το clawback. Αλλιώς θα απογυμνωθούμε επιστημονικά» τόνισε.

Την απουσία των ασθενών από τη διαδικασία λήψης αποφάσεων ανέδειξε ο Γεώργιος Καπετανάκης, Γραμματέας της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου (ΕΛΛΟΚ). «Σε πολλές χώρες συμμετέχουν οι ασθενείς κι ενθαρρύνονται γι’ αυτό, ώστε οι αποφάσεις που λαμβάνονται να έχουν μεγαλύτερη συνάφεια με τους ανθρώπους που τα χρειάζονται. Στην Ελλάδα δεν συμμετέχουμε πουθενά στη διαμόρφωση αποφάσεων. Εμάς μας ενδιαφέρει να ζήσουμε περισσότερο και καλύτερα», ανέφερε.

Σύμφωνα με τις δηλώσεις του προέδρου του ΕΟΠΥΥ, Σ. Μπερσίμη κατά τη διάρκεια του δεύτερου πάνελ του συνεδρίου, μετά από σχεδόν ένα χρόνο η Επιτροπή Διαπραγμάτευσης του ΕΟΠΥΥ για την αποζημίωση των νέων φαρμάκων για την Ηπατίτιδα C αναμένεται να ανακοινώσει το αποτέλεσμα των συζητήσεων στα τέλη του Μαΐου. Παράλληλα, υπογράμμισε την αναγκαιότητα διασύνδεσης της μεθόδου αποζημίωσης με την ολοκληρωμένη αξιολόγηση των υπηρεσιών υγείας και των ιατροτεχνολογικών προϊόντων. Ενδεικτικά ανέφερε την περίπτωση αποζημίωσης υγειονομικού υλικού, πρόσθετης περίθαλψης και σκευασμάτων ειδικής διατροφής. Πρόσφατα, μάλιστα, ο ΕΟΠΥΥ προχώρησε στη σύναψη συμβάσεων με τις εταιρείες που διακινούν τέτοια προϊόντα. Για την υπογραφή των συμβάσεων καθορίστηκαν συγκεκριμένες προϋποθέσεις όπως για παράδειγμα ένα προϊόν να κυκλοφορεί σε τουλάχιστον 3 ευρωπαϊκές χώρες, να διαθέτει πιστοποίηση CE καθώς και μοναδικό barcode. Με τον τρόπο αυτό διασφαλίζεται ότι οι Έλληνες ασθενείς έχουν  πρόσβαση σε ποιοτικά προϊόντα σε ποιοτικά χαρακτηριστικά.

Η περίπτωση αποζημίωσης του υγειονομικού υλικού, της πρόσθετης περίθαλψης και των σκευασμάτων ειδικής διατροφής, είναι ενδεικτική της αναγκαιότητας διασύνδεσης της μεθόδου αποζημίωσης με την ολοκληρωμένη αξιολόγηση των υπηρεσιών υγείας και των ιατροτεχνολογικών προϊόντων. Σύμφωνα πάντα με τον κο Μπερσίμη, ο Οργανισμός πρόσφατα προχώρησε στη σύναψη συμβάσεων με τις εταιρείες που διακινούν τέτοια προϊόντα. «Για την υπογραφή των συμβάσεων καθορίστηκαν συγκεκριμένες προϋποθέσεις, όπως για παράδειγμα ένα προϊόν να κυκλοφορεί σε τουλάχιστον 3 ευρωπαϊκές χώρες, να διαθέτει πιστοποίηση CE, καθώς και μοναδικό barcode. Με τον τρόπο αυτό διασφαλίζουμε ότι οι Έλληνες ασθενείς έχουν  πρόσβαση σε προϊόντα με ποιοτικά χαρακτηριστικά» σημείωσε.

Αναφορικά με το σύνολο των υπηρεσιών υγείας και των ιατροτεχνολογικών προϊόντων που αποζημιώνει ο οργανισμός, ο κος Μπερσίμης υπογράμμισε πως χρειάζεται να αναπτυχθεί ένα πλήρες σύστημα αξιολόγησης με συνεκτίμηση του οικονομικού κόστους και του θεραπευτικού αποτελέσματος. Όπως εξήγησε, η αξιολόγηση αποτελεί μια γέφυρα ανάμεσα στην επιστημονική έρευνα και την πολιτική απόφαση. «Ο προϋπολογισμός για το φάρμακο από 1,4 δις ευρώ το 2016, φέτος πήγε στο 1,525 δις ευρώ. Άρα καταφέραμε να παρέχουμε περισσότερες υπηρεσίες στους πολίτες. Το όραμα και στόχος να πάμε σε πλαίσιο πιο εξελιγμένο όπως στη Γαλλία και στο Βέλγιο» επισήμανε ο πρόεδρος του ΕΟΠΥΥ, αναφερόμενος στις προτεινόμενες παρεμβάσεις για την παρακολούθηση των συμφωνιών φαρμάκου. «Από παθητικός οργανισμός, στόχος είναι ο ΕΟΠΥΥ να γίνει ενεργητικός ελεγκτικός μηχανισμός για ορθολογικότερη διαχείριση των πόρων και έλεγχο του κόστους των προσφερόμενων υπηρεσιών» τόνισε καταλήγοντας, υπενθυμίζοντας πως τα όρια δαπανών του Οργανισμού υπόκεινται σε δημοσιονομικούς περιορισμούς, καθώς είναι υποχρεωμένος να  ακολουθεί το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Στρατηγικής.

Στη συνέχεια των εργασιών του HIC, ο κος Βασίλης Μπαρδής, Γενικός Επιχειρησιακός & Διοικητικός Διευθυντής του Ομίλου Ιατρικό Αθηνών, υπογράμμισε ότι ένα σύστημα υγείας μπορεί να είναι αποτελεσματικό αν είναι βιώσιμο. «Η ανάπτυξη πληροφοριακών διασυνδεόμενων συστημάτων είναι βασική και άκρως απαραίτητη προϋπόθεση, όπως και η δημιουργία ασφαλιστικού αρχείου υγείας για κάθε ασφαλισμένο πολίτη, ώστε να δίδεται η δυνατότητα αξιολόγησης των αποτελεσμάτων των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας», σημείωσε ο κος Μπαρδής. Οι διαθέσιμοι πόροι για την υγεία θα πρέπει να κατευθύνονται προς ένα φορέα ο οποίος θα εξασφαλίζει τη διασύνδεση της αποζημίωσης με το αποτέλεσμα. Βάσει αυτού επιχειρείται να υποστηρίζεται η επιλογή του ασθενούς και η πολυπλοκότητα στην παροχή των υπηρεσιών υγείας, να επιβραβεύεται η αποτελεσματικότητα και η αποδοτικότητα της παρεχόμενης υπηρεσίας μέσω αντικειμενικών κριτηρίων ενώ θα εξασφαλίζεται σταθερή βάση χρηματοδότησης και θα μεταφέρεται ο χρηματοοικονομικός κίνδυνος στον πάροχο για την επίτευξη του αποτελέσματος σε ένα «διαφανές σύστημα αποζημίωσης βασισμένο σε κανόνες». Παράλληλα, ο κ. Μπαρδής υπογράμμισε την ανάγκη άμεσης εισαγωγής DRGs, ενώ τόνισε πως το νοσοκομειακό clawback είναι «η αδυναμία της κυβέρνησης να ελέγξει το νοσοκομειακό φάρμακο». Την ίδια ώρα, έλεγχος στους γιατρούς δεν υπάρχει. «Όταν όμως η μισθοδοσία τους θα εξαρτάται από το κόστος, μόνοι τους θα ελέγχουν», κατέληξε.

Με τη σειρά του ο Δρ. Απόστολος Μανδρέκας, Commodore (ret.) Hellenic Navy, ISAPS Visiting Professor, ISAPS Educational Council, Former President Hellenic Society, of Plastic Reconstructive and Aesthetic Surgery ( HESPRAS), Director ARTION Plastic Surgery Center σχολίασε σχετικά ότι «το κόστος μειώνεται κατά 50%, διότι οι Μονάδες Ημερήσιας Νοσηλείας (ΜΗΝ) δεν έχουν όλες τις ειδικότητες. Μαζί μειώνονται και οι ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις. Παρ’όλα αυτά ο ΕΟΠΥΥ δεν έχει σύμβαση».

«Δεν έχουν απαντηθεί θεμελιώδη ερωτήματα», τόνισε ο Μάριος Κοσμίδης, αντιπρόεδρος του ΣΦΕΕ, Υπεύθυνος για θέματα ΕΟΠΥΥ-Λίστας Αποζημίωσης-Clawback, Πρόεδρος Δ.Σ. & Δ/νων Σύμβουλος, Win Medica, παίρνοντας τον λόγο στο δεύτερο πάνελ του συνεδρίου. Παράλληλα, έθεσε το ζήτημα του θεσμικού κενού στη διαδικασία διαπραγμάτευσης στον ΕΟΠΥΥ και του υψηλού rebate και clawback που θα κληθεί να πληρώσει η φαρμακοβιομηχανία, πολύ υψηλότερο από την περασμένη χρονιά.

Σύμφωνα με τον Αντώνη Καρόκη, Διευθυντής Εταιρικών Υποθέσεων της MSD Ελλάδας, η διαδικασία της διαπραγμάτευσης με στόχο τη θεραπεία περισσότερων ασθενών σε κόστος αποδεκτό από την πολιτεία είναι θετικό βήμα, αλλά το βασικό ερώτημα είναι πως διαμορφώνεται το σύστημα αξιολόγησης με βάση τα νέα μέτρα.

«Δεν έχουμε βρει τον τρόπο να επιβραβεύσουμε την καινοτομία και την αριστεία κι αυτό το πληρώνουμε πολύ ακριβά σαν κοινωνία,. Είτε δεν απολαμβάνουμε το όφελος είτε αξιόλογοι πολίτες φεύγουν στο εξωτερικό», ανέφερε από την πλευρά του ο Αθανάσιος Λοπατατζίδης, Διευθυντής Ομίλου, Ανάπτυξη Εξωνοσοκομειακών Λύσεων της AFFIDEA. «Το 1% των ασθενών καταναλώνουν το 10% των πόρων. Δεν αντέχουμε να είμαστε σπάταλοι», κατέληξε.