Ομιλία του υπουργού Υγείας, Ανδρεά Ξανθού στο πλαίσιο των προγραμματικών δηλώσεων της κυβέρνησης
Συζήτηση από το παρελθόν, την ώρα που η κοινωνία αγωνιά για το μέλλον . Οι πολίτες έχουν μνήμη, έκριναν την αξιοπιστία όλων μας και έκαναν τους λογαριασμούς τους με το χθές. Τα ερωτήματα τους πλέον αφορούν τη δυνατότητα μιας βιώσιμης και κοινωνικά δίκαιης εξόδου από την κρίση, το σχέδιο που θα εγγυηθεί την παραγωγική, κοινωνική , διοικητική και θεσμική ανασυγκρότηση της χώρας , τις αναγκαίες εξυγιαντικές τομές στο Κράτος και το πολιτικό σύστημα.
ΚΡΙΣΙΜΟ ΕΡΩΤΗΜΑ : Υπάρχει πεδίο υλοποίησης μέτρων με προοδευτικό χαρακτήρα και κοινωνικό πρόσημο εντός του Μνημονίου ; Η απάντηση είναι ναι υπό προϋποθέσεις , τις οποίες θα δημιουργήσει ο διαρκής αγώνας της κυβέρνησης και της κοινωνίας. Υπάρχουν τομείς προνομιακής παρέμβασης μιας αριστερής κυβέρνησης εντός του Μνημονίου , όπως η προοδευτική μεταρρύθμιση στο φορολογικό σύστημα με δικαιότερη κατανομή βαρών και αναδιανομή του πλούτου , όπως η μεταρρύθμιση στο ΕΣΥ, την ΠΦΥ και την Ψυχική Υγεία , όπως η προστασία των εργασιακών δικαιωμάτων, η ενίσχυση της κοινωνικής οικονομίας , οι θεσμικές αλλαγές για την αντιμετώπιση της διαφθοράς, της διαπλοκής και του πελατειακού συστήματος και τόσα άλλα. Εμείς πιστεύουμε ότι αν δεν μπορεί η Αριστερά να είναι χρήσιμη στον κόσμο της εργασίας και τους αδύναμους από τη θέση της κυβέρνησης αυτή την περίοδο της κρίσης και της φτωχοποίησης , πότε θα είναι ; Η ιστορική μας ευθύνη είναι να βγάλουμε την κοινωνία και τη χώρα από την κρίση με σχέδιο, όραμα και πολιτική αξιοπιστία . Και αυτό θα κάνουμε .
Η πραγματικότητα στο Σύστημα Υγείας
Είναι αλήθεια ότι η καθημερινότητα του Συστήματος Υγείας δεν βελτιώθηκε , αντίθετα σε αρκετές περιπτώσεις υπήρξε επιδείνωση των διαχρονικών προβλημάτων του ( υποστελέχωση-χρέη-ελλείψεις υλικών-αναμονές στα ΤΕΠ , Εξωτερικά Ιατρεία , Χειρουργεία κλπ) . Παρά την πολιτική βούληση της κυβέρνησης και παρά την εκπόνηση σχεδίου έκτακτης ανάγκης για την επιβίωση του ΕΣΥ , η αντιστροφή της πορείας λειτουργικής κατάρρευσης του δεν έγινε εφικτή σε 8 μήνες.
Αν αναλογιστούμε όμως τι προηγήθηκε ( κλείσιμο 11 νοσοκομείων , συγχωνεύσεις νοσοκομείων- κλινικών και τμημάτων , κατάργηση κλινών και οργανικών θέσεων , Οργανισμοί Νοσοκομείων με περικοπή τμημάτων και υπηρεσιών, πάγωμα προσλήψεων μόνιμου προσωπικού για 6 χρόνια , διαθεσιμότητα εργαζομένων, διάλυση ΠΦΥ και δομών ΕΟΠΥΥ , περικοπές λειτουργικών δαπανών 40% , αναξιοκρατία, κομματισμός ) , αντιλαμβανόμαστε ότι είχαμε να κάνουμε με ένα πολιτικό σχέδιο συρρίκνωσης της δημόσιας περίθαλψης , μετακύλισης του κόστους στους πολίτες και διεύρυνσης του «ζωτικού χώρου» για τις ιδιωτικές επιχειρήσεις υγείας. Γι’ αυτό και η υποκριτική ευαισθησία των απολογητών της απορύθμισης του ΕΣΥ και της ΠΦΥ προκαλεί και προσβάλλει τους εργαζόμενους που κρατούν ακόμα όρθια τη δημόσια περίθαλψη.
Αυτοί ξέρουν πολύ καλά ποιοι πονούν το ΕΣΥ, ποιοι έχουν οργανική σχέση με τη δημόσια περίθαλψη και μπορούν να συνεισφέρουν με γνώση και ανιδιοτέλεια στην ανακούφιση των πληγών της. Ξέρουν , γιατί δώσαμε δείγματα γραφής κατά τη διάρκεια μιας ολιγόμηνης αλλά συστηματικής προσπάθειας να κρατηθεί όρθιο και λειτουργικό το ΕΣΥ , να διευκολυνθεί η κάλυψη των ανασφάλιστων και να καταργηθεί το «εισιτήριο πρόσβασης» των 5 ευρώ , να διασφαλιστεί η επιβίωση των δημόσιων δομών με παράταση της θητείας όλου του επικουρικού προσωπικού μέχρι 31/12/2015 και με συνολικό προγραμματισμό 3500 μόνιμων προσλήψεων γιατρών και λοιπού νοσηλευτικού-παραϊατρικού προσωπικού , για πρώτη φορά μετά από 6 χρόνια .
Ήδη έχει δρομολογηθεί η 1η δέσμη προκηρύξεων μέσω ΑΣΕΠ περίπου 1000 θέσεων εργαζομένων στα νοσοκομεία, ενώ έχει εγκριθεί με ΠΥΣ η 2η δέσμη με περίπου 2500 γιατρούς -νοσηλευτές- λοιπό παραϊατρικό και διοικητικό προσωπικό για τον ευρύτερο χώρο της Υγείας . Ξέρουν πολύ καλά οι εργαζόμενοι στο ΕΣΥ ότι επισπεύτηκαν οι κρίσεις και οι διορισμοί αρκετών μονίμων ειδικευμένων γιατρών στα νοσοκομεία από προκηρύξεις προηγουμένων ετών που είχαν «παγώσει» . Ξέρουν ότι έγινε προσπάθεια , παρά τα προβλήματα που εμφανίστηκαν στην πορεία και τα οποία θα αξιολογηθούν και θα γίνουν οι απαραίτητες διορθωτικές κινήσεις , να απλοποιηθεί η διαδικασία πρόσληψης επικουρικών γιατρών και να αυξηθεί ο χρόνος των συμβάσεων από 1 σε 2 χρόνια ( για τα επαρχιακά νοσοκομεία) ή και σε 3 χρόνια για ειδικά τμήματα ( ΜΕΘ, ΜΕΝΝ, ΜΤΝ, ΤΕΠ, Ογκολογικά Τμήματα, δομές Ψυχικής Υγείας , ΕΚΑΒ ). Ξέρουν ότι είχε ετοιμαστεί η αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου για την υγειονομική περίθαλψη των ανασφάλιστων ανθρώπων , χωρίς εισοδηματικά κριτήρια και γραφειοκρατικά εμπόδια, καθώς επίσης ότι καταργήθηκε η απαράδεκτη υγειονομική διάταξη 39Α που είχε ευνοήσει το στιγματισμό ασθενών και τον κοινωνικό ρατσισμό . Είναι γνωστό τέλος, ότι – σε συνεργασία με ΜΚΟ και ανθρωπιστικές οργανώσεις- δόθηκε πολύ μεγάλη προτεραιότητα στην υγειονομική φροντίδα των προσφύγων-μεταναστών και στην υποστήριξη μέσω του ΚΕΕΛΠΝΟ των ιατρείων στις περιοχές πρώτης υποδοχής και σε χώρους φιλοξενίας όπως στον Ελαιώνα.
Ποιος είναι ο αντίπαλος μας ;
Ο βασικός αντίπαλος προφανώς είναι τα εκρηκτικά προβλήματα του Συστήματος Υγείας . Αντίπαλος επίσης είναι το δημοσιονομικό πλαίσιο που προέκυψε με τη συμφωνία και συντηρεί τη λιτότητα . Ο πιο σημαντικός όμως αντίπαλος είναι οι αντιστάσεις ενός ολόκληρου συστήματος συμφερόντων που συντηρούνταν από τις διαχρονικές παθογένειες και τις στρεβλώσεις της δημόσιας περίθαλψης , από το κλίμα ανοχής στην προκλητή ζήτηση, τη σπατάλη , τη διαφθορά και την εκμετάλλευση του αρρώστου , που διαχρονικά αποτελεί δομικό στοιχείο του ΕΣΥ και μηχανισμό πολιτικής συναλλαγής και συγκάλυψης ευθυνών. Για να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά και τα προβλήματα και οι εγγενείς αντιστάσεις χρειάζεται ένα διαφορετικό πολιτικό σχέδιο , απαιτείται η αμφισβήτηση της «συνταγής» που αποδείχθηκε καταστροφική , είναι αναγκαία μια άλλη φιλοσοφία και στρατηγική, ένα μετα-νεοφιλελεύθερο όραμα πέραν του Μνημονίου και της λιτότητας . Γιατί , για να ξεπεραστούν οι σημερινές υγειονομικές ανισότητες που προκάλεσε η νεοφιλελεύθερη διαχείριση της κρίσης πρέπει να να πιστεύεις στην ισότητα και στην κοινωνική δικαιοσύνη και όχι στη δύναμη της αγοράς και του ελεύθερου ανταγωνισμού δημόσιου – ιδιωτικού τομέα υγείας.
Πρέπει , αντί να θεωρείς τη δημόσια περίθαλψη και το Κοινωνικό Κράτος «δημοσιονομικό βαρίδι» που οφείλεις να ξεφορτωθείς σιγά-σιγά για να βγείς από την κρίση, να αναζητείς ακόμα και στο ασφυκτικό πλαίσιο της νέας συμφωνίας τον απαραίτητο «δημοσιονομικό χώρο» για την ανοικοδόμηση του ΕΣΥ και του Κράτους Πρόνοιας . Πρέπει , ακόμα , να επιδιώκεις τη συνεργασία και ανατροφοδότηση με τις εξαιρετικές πρωτοβουλίες κοινωνικής αλληλεγγύης , με αυτό το πρωτοποριακό κίνημα των κοινωνικών ιατρείων-φαρμακείων που γέννησε η αντίσταση στην υγειονομική φτώχεια και στον αποκλεισμό των ανασφάλιστων ανθρώπων και που αποδεικνύει ότι το όραμα της Υγείας ως κοινωνικού αγαθού και όχι ως εμπορεύματος ,παραμένει ζωντανό.
Άρα δεν ισχύει η άποψη ότι δεν υπάρχει πεδίο για ιδεολογία και πολιτική στην Υγεία . Ίσα-ίσα, μόνο με πολιτικές επιλογές υπέρ του Δημόσιου Τομέα Υγείας , μόνο με προτεραιότητα στην κάλυψη των υγειονομικών αναγκών των πιο αδύναμων και ευάλωτων , μπορεί να ξεπεραστεί η κρίση στην Υγεία . Μόνο με σοβαρό πολιτικό σχέδιο σταθεροποίησης και ανασυγκρότησης του ΕΣΥ , μόνο σε συμμαχία με τις πιο έντιμες και αξιόπιστες δυνάμεις των υγειονομικών , που ακόμα και αν δεν συμμερίζονται τις δικές μας αξίες και τη δική μας «μεροληψία» υπέρ της δημόσιας περίθαλψης , θέλουν κανόνες, όρια, δεοντολογία , αξιολόγηση , αποτελεσματικότητα, μπορείς να ελπίζεις σε ένα καλύτερο αύριο για την Υγεία .
Δημόσιο Σύστημα Υγείας με καθολικότητα, ισότητα, αποτελεσματικότητα
Αυτό που θα επιδιώξουμε με κάθε τρόπο στο επόμενο διάστημα είναι :
1. H λειτουργική σταθεροποίηση του Συστήματος Υγείας και η ανάσχεση της αποδιοργάνωσης των δημόσιων δομών , με άμεση αύξηση του ορίου δαπανών κατά 150 εκ. ευρώ και επιτάχυνση των διαδικασιών για μια πρώτη αισθητή «ένεση» ανθρώπινου δυναμικού στο γερασμένο και κουρασμένο σύστημα Υγείας.
2. Η «ηθικοποίηση» του Συστήματος και η ανθρωποκεντρική του στόχευση , με ασφαλιστικές δικλείδες ποιότητας και αξιόπιστους ελεγκτικούς μηχανισμούς
3. Η αναδιοργάνωση του ΕΣΥ στην κατεύθυνση ενός ολοκληρωμένου δημόσιου συστήματος υγείας που θα λειτουργεί με βάση τις αρχές της καθολικότητας στην πρόσβαση , της ισότητας στη φροντίδα και της αποτελεσματικότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών. Η υγειονομική κρίση έχει ταξικές διαστάσεις και η αυξημένη ψυχοσωματική νοσηρότητα που καταγράφεται πλήττει κυρίως τους οικονομικά και κοινωνικά αδύναμους . Ακριβώς γι’ αυτό , για τον ΣΥΡΙΖΑ η Υγεία αποτελεί χώρο κάλυψης πραγματικών αναγκών, κατοχύρωσης δικαιωμάτων , άρσης ανισοτήτων και κοινωνικής αναδιανομής. Ειδικά στη νέα μνημονιακή περίοδο, οφείλουμε στον τομέα της Υγείας να δημιουργήσουμε αντιρροπιστικούς μηχανισμούς ανακούφισης των αδύναμων ( υγειονομική κάλυψη ανασφάλιστων , μείωση συμμετοχής στο κόστος των εξετάσεων-φαρμάκων με οικονομικά και κοινωνικά κριτήρια ) και ανακατανομής πόρων υπέρ της δημόσιας περίθαλψης. Για μας κανένα Μνημόνιο δεν εμποδίζει , ίσα-ίσα επιβάλλει, την «μεροληψία» υπέρ των κοινωνικών αγαθών και την αλλαγή κουλτούρας και κοινωνικής συνείδησης που απαιτείται για να προωθηθούν οι μεταρρυθμιστικές τομές στην Υγεία που εκκρεμούν εδώ και 30 χρόνια , ειδικά στον τομέα της ΠΦΥ. Όπως κανένα Μνημόνιο δεν μπορεί να ακυρώσει τον αναπτυξιακό ρόλο που έχει η αξιόπιστη δημόσια περίθαλψη και οι σοβαρές και καλά οργανωμένες υπηρεσίες Δημόσιας Υγείας.
Η κυβέρνηση μας έχει εκπονήσει, πέραν της σταδιακής ενίσχυσης των νοσοκομείων και Κέντρων Υγείας με προσωπικό και πόρους , ένα συνεκτικό πρόγραμμα διαρθρωτικών αλλαγών και μεταρρυθμίσεων στο Σύστημα Υγείας, με την τεχνική υποστήριξη του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας ( ΠΟΥ) .
Το πρόγραμμα αυτό που αποτελείται από 100 σημεία κινείται σε τρείς άξονες:
[α] Διασφάλιση καθολικής πρόσβασης σε ποιοτική φροντίδα υγείας
Εξάλειψη ή περιορισμός των εμποδίων πρόσβασης . Στο αμέσως επόμενο διάστημα υλοποιείται η δέσμευση για την υγειονομική κάλυψη των ανασφάλιστων , με ειδικό βιβλιάριο και κάρτα υγείας που θα διασφαλίζει αξιόπιστη ιατρική παρακολούθηση, εργαστηριακές εξετάσεις, φαρμακευτική αγωγή, νοσηλεία και υγειονομικές παροχές . Προστασία του πληθυσμού από τις οικονομικές συνέπειες της πλημμελούς υγειονομικής φροντίδας και της κακής κατάστασης της υγείας . Μείωση των άμεσων και απευθείας ιδιωτικών πληρωμών κατά την πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας . Εξασφάλιση των απαραίτητων ισοδύναμων μέτρων για το 5ευρω , που αποτελεί ένα απαράδεκτο «εισιτήριο πρόσβασης» στο ΕΣΥ .
Ανάπτυξη ενός Εθνικού Δικτύου Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας ( ΠΦΥ) σε όλη τη χώρα που θα βασίζεται στις αποκεντρωμένες μονάδες υγείας γειτονιάς, στα Κέντρα Υγείας αστικού και αγροτικού τύπου , στον οικογενειακό γιατρό με συγκεκριμένο πληθυσμό ευθύνης και στην διεπιστημονική ομάδα υγείας . Η ΠΦΥ είναι το μεγάλο έλλειμμα του ΕΣΥ και το κενό της δεν υπηρετεί ούτε την Υγεία ούτε την Οικονομία. Αποτελεί μηχανισμό υπέρβασης της υγειονομικής κρίσης, αφού διασφαλίζει την ισότιμη πρόσβαση όλων των πολιτών στο ΕΣΥ και ταυτόχρονα εισάγει την έννοια της ολοκληρωμένης φροντίδας τους, η οποία περιλαμβάνει την προαγωγή υγείας , την πρόληψη , τη διενέργεια των εμβολιασμών και των απαραίτητων προσυμπτωματικών ελέγχων , την τακτική ιατρική παρακολούθηση των χρονίως πασχόντων , τη συνέχεια στη φροντίδα , την αποθεραπεία και την αποκατάσταση. Αποτελεί όμως και μηχανισμό υπέρβασης του ιατροκεντρικής και νοσοκομειοκεντρικής λογικής στην Υγεία , προωθεί την τομεοποίηση και τη συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών στο σχεδιασμό και στην αξιολόγηση των υπηρεσιών υγείας , προσφέρεται για επένδυση στο δυναμικό των νέων γιατρών και συνιστά μια αλλαγή υποδείγματος από το κυρίαρχο πρότυπο της ανεξέλεγκτης και «κατά το δοκούν» αγοράς υγείας.
Οι γιατροί και οι υπόλοιποι επαγγελματίες υγείας της ΠΦΥ προσφέρουν τις υπηρεσίες τους με βάση συμβόλαιο καθηκόντων και υποχρεώσεων, η εξέλιξη και παραμονή τους στο Εθνικό Δίκτυο ΠΦΥ κρίνεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα με βάση συγκεκριμένους ποσοτικούς και ποιοτικούς δείκτες καλής πρακτικής και αποτελεσματικής φροντίδας των πολιτών. Σε 1η φάση το δίκτυο της ΠΦΥ θα αναπτυχθεί σταδιακά σε 3-4 αστικές περιοχές της χώρας , σε συνεργασία με τις κοινωνικές δομές της Τοπικής Αυτοδιοίκησης ( Δημοτικά Ιατρεία, Βοήθεια στο Σπίτι, ΚΑΠΗ, ΚΗΦΗ ) και με τη συνδρομή των ευρωπαϊκών διαρθρωτικών ταμείων . Στις περιοχές αυτές αναπτύσσονται παράλληλα Πρότυπα Κέντρα Συνεχιζόμενης Εκπαίδευσης και Κατάρτισης στην ΠΦΥ , με τη στήριξη των οικείων πανεπιστημιακών τμημάτων και ερευνητικών ιδρυμάτων.
Η στροφή στην ΠΦΥ μπορεί να αποτελέσει πραγματικά την κορυφαία μεταρρυθμιστική τομή στο σύστημα υγείας , ενώ αποτελεί τη στρατηγική απάντηση στην ανάγκη επιστημονικά τεκμηριωμένης άσκησης της ιατρικής , ολιστικής και ποιοτικής φροντίδας του ασθενή και ελέγχου του κόστους περίθαλψης. Παράλληλα βέβαια με την ανάπτυξη του Δικτύου της ΠΦΥ που η ολοκλήρωση του αποτελεί στόχο 4ετίας , είναι ζωτικής σημασίας η γρήγορη λειτουργική αναβάθμιση και ο μετασχηματισμός των σημερινών δομών του ΠΕΔΥ στην κατεύθυνση «δευτεροβάθμιων» μονάδων αναφοράς ΠΦΥ ( Αστικά Κέντρα Υγείας) με εξειδικευμένες κλινικές και εργαστηριακές υπηρεσίες , με βέλτιστη αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού και των υποδομών , δίνοντας τη δυνατότητα επαναστελέχωσης τους και κάλυψης των τεράστιων κενών σε γιατρούς , ακόμα και σε βασικές ιατρικές ειδικότητες. Ρόλος για ένα ιδιωτικό τομέα με κανόνες και έλεγχο πάντα θα υπάρχει , με γνώμονα κυρίως την κάλυψη των πραγματικών κενών και ελλειμμάτων του δημόσιου συστήματος, αλλά και τη δυνατότητα αξιοπρεπούς επαγγελματικής προοπτικής για τους νέους γιατρούς και λοιπούς υγειονομικούς. Η ΠΦΥ προσφέρεται , πέραν των άλλων, για μια σοβαρή επένδυση σε καλά εκπαιδευμένο επιστημονικό δυναμικό και άρα για την ανάσχεση της ιατρικής μετανάστευσης στο εξωτερικό , που απειλεί πλέον και την βιωσιμότητα των νοσοκομείων λόγω της αυξανόμενης ανεπάρκειας ειδικευόμενων γιατρών .
Αναδιοργάνωση των δημόσιων νοσοκομείων με : 1. Δημιουργία αυτόνομων Τμημάτων Επειγόντων Περιστατικών ( ΤΕΠ) – θέσπιση της εξειδίκευσης στην Επείγουσα Ιατρική- διασύνδεση ΤΕΠ-ΕΚΑΒ. 2. Αναβάθμιση του πληροφοριακού συστήματος των ραντεβού και της λειτουργίας των Τακτικών Εξωτερικών Ιατρείων , διαφανής λίστα χειρουργείου και διαχείρισης των κλινών ΜΕΘ με στόχο την ισότιμη , έγκαιρη και χωρίς συναλλαγές εξυπηρέτηση των ασθενών 3. Διασφάλιση της λειτουργίας όλων των τμημάτων και κλινικών του ΕΣΥ και ειδικά των ΜΕΘ που χρειάζονται άμεση ενίσχυση για την ανάπτυξη κενών κλινών , αξιοποιώντας κάθε δυνατότητα γρήγορης στελέχωσής τους με γιατρούς και νοσηλευτές. 4. Αναμόρφωση του συστήματος προμηθειών και της εφοδιαστικής αλυσίδας των νοσοκομείων 5. Γραφεία δικαιωμάτων των ασθενών στα νοσοκομεία ικανά να παίζουν το ρόλο του «Συνήγορου του Ασθενή» 6. Προώθηση μορφών κοινωνικής οικονομίας στον τομέα των υποστηρικτικών υπηρεσιών των νοσοκομείων 7. Αυστηροποίηση και εκσυγχρονισμός του Πειθαρχικού Συστήματος για την αντιμετώπιση των φαινομένων ανομίας, διαπλοκής και διαφθοράς στην Υγεία και την εδραίωση ενός άλλου εργασιακού και κοινωνικού ήθους στο ΕΣΥ .
Ολοκλήρωση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης στην κατεύθυνση του μετασχηματισμού του ασύλου και της ανάπτυξης τομεοποιημένων, πρωτοβάθμιων και κοινοτικών υπηρεσιών ψυχικής υγείας , με σεβασμό των δικαιωμάτων των ψυχικά ασθενών. Προώθηση της πρωτοβάθμιας φροντίδας ψυχικής υγείας με βάση το κοινοτικό μοντέλο παροχής υπηρεσιών και την ανάπτυξη δικτύων, διασύνδεσή της με την ΠΦΥ, ανάπτυξη τμημάτων οξέων ψυχιατρικών περιστατικών στα Γενικά Νοσοκομεία, αξιολόγηση όλων των μονάδων ψυχικής υγείας δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου , περαιτέρω ανάπτυξη και επέκταση των Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας Παιδιού και Εφήβου. Διοικητική Μεταρρύθμιση του Συστήματος Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας με μετατόπιση του κέντρου βάρους λήψης αποφάσεων από την κεντρική διοίκηση ( Διεύθυνση Ψυχικής Υγείας του Υπουργείου ) στις ΥΠΕ και στις σχεδιαζόμενες Τομεακές Διευθύνσεις Ψυχικής Υγείας (Το.ΔΙ.Ψ.Υ). Αναθεώρηση του νόμου για την ακούσια νοσηλεία για τη βελτίωση των συνθηκών νοσηλείας με έμφαση στην προστασία των δικαιωμάτων των ασθενών & αναθεώρηση του νομικού πλαισίου που διέπει τη νοσηλεία ασθενών του «άρθρου 69» . Ενίσχυση των Κοινωνικών Συνεταιρισμών ( ΚΟΙΣΠΕ) που απαντούν και στη θεραπευτική-αποκαταστασιακή ανάγκη των ασθενών και στην οικονομική-αναπτυξιακή.
Στον τομέα των εξαρτήσεων, δίνουμε έμφαση σε όλο το φάσμα της αντιμετώπισης τους , στην πρόληψη, τη θεραπεία και την κοινωνική επανένταξη, καθώς και στη μείωση της βλάβης και την προστασία της δημόσιας υγείας. Στον τομέα της πρόληψης εργαζόμαστε συστηματικά με στοχευμένες δράσεις, δίνοντας προτεραιότητα στην αναχαίτιση της αυξητικής τάσης της χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών που παρατηρείται στον νεανικό πληθυσμό, στην κατάρτισης και υλοποίηση συνολικής στρατηγικής με ενιαία επιστημονική εποπτεία και συντονισμό των επιμέρους δράσεων. Εξαλείφουμε τη λίστα αναμονής για ένταξη στα προγράμματα υποκατάστασης μέσω της δημιουργίας Μονάδων Άμεσης Πρόσβασης του ΟΚΑΝΑ, που θα μπορούν να υποδεχτούν και να υποστηρίζουν όλους τους χρήστες ουσιών σε πρώτο επίπεδο. Στηρίζουμε τη δυνατότητα πλήρους απεξάρτησης μέσα από την ενίσχυση των προγραμμάτων ψυχοκοινωνικής προσέγγισης και δημιουργούμε νέες θέσεις αποτοξίνωσης στα δημόσια νοσοκομεία . Βελτιώνουμε την παροχή υπηρεσιών, διασφαλίζουμε τη συνέχεια της φροντίδας και επιτυγχάνουμε εξοικονόμηση πόρων μέσα από τη προώθηση νέου μοντέλου συνέργειας και λειτουργικής διασύνδεσης των φορέων και των δομών αντιμετώπισης των εξαρτήσεων, με επίκεντρο τον θεραπευόμενο.
Αναβάθμιση των υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας που ενισχύουν την υγειονομική ασφάλεια της κοινωνίας και της χώρας, έχουν σαφώς αναπτυξιακό χαρακτήρα αναβαθμίζοντας την περιβαλλοντική υγιεινή και αποτελούν ίσως την πιο δημοκρατική , με την έννοια της ισότιμης απολαβής των ωφελημάτων της, πολιτική υγείας σήμερα. Σχεδιασμός και ανάπτυξη σύγχρονων πληροφοριακών συστημάτων και εφαρμογών για τη διευκόλυνση της συνεργασίας των εμπλεκόμενων με τη Δημόσια Υγεία φορέων . Αυτό το Σύστημα Ψηφιακής Δημόσιας Υγείας απαρτίζεται από τα ακόλουθα υποσυστήματα : Ελέγχου Ενδονοσοκομειακών Λοιμώξεων, Διαχείρισης Νοσοκομειακών Αποβλήτων, Παρακολούθησης της Υγείας του Γενικού Πληθυσμού, Εθνικού Εμβολιασμού και Ενημέρωσης Πολιτών. Ενίσχυση της αποτελεσματικότητας των παρεμβάσεων στα θέματα δημόσιας υγείας σε τοπικό επίπεδο- διατομεακή συνεργασία με τους φορείς των τοπικών κοινωνιών και συντονισμένες προληπτικές δράσεις στους κοινωνικούς προσδιοριστές της υγείας ( εργασία, εισόδημα, διατροφή, κατοικία, ύδρευση, αποχέτευση , θέρμανση , υγιεινή και ασφάλεια στους χώρους δουλειάς , περιβαλλοντική προστασία, οδική ασφάλεια κλπ). Ανάπτυξη διεθνών συνεργασιών στην Υγεία ( ΠΟΥ, ΟΗΕ κλπ) και ενδυνάμωση της ελληνικής παρουσίας στις δράσεις ηλεκτρονικής υγείας ( e-health) της ΕΕ.
[β] Διαφανής διακυβέρνηση του Συστήματος Υγείας μέσω σύγχρονης και αποτελεσματικής δημόσιας διοίκησης
Διασφάλιση της δημοκρατικής λειτουργίας, της διαφάνειας και της δημόσιας λογοδοσίας των Διοικήσεων των νοσοκομείων , με θεσμούς συμμετοχής και ελέγχου από τους ασθενείς και τις τοπικές κοινωνίες. Άμεση αξιολόγηση των σημερινών Διοικητών και αντικατάσταση όσων κριθούν ανεπαρκείς.
Επένδυση στην ηλεκτρονική διακυβέρνηση του Συστήματος Υγείας, ενιαιοποίηση και διαλειτουργικότητα των πληροφοριακών συστημάτων με έμφαση στον ηλεκτρονικό φάκελο του ασθενούς και την κάρτα υγείας.
Ολοκλήρωση του Υγειονομικού Χάρτη για το δημοκρατικό προγραμματισμό των υπηρεσιών υγείας και τη δίκαιη , δηλαδή με βάση τις πραγματικές ανάγκες, κατανομή των ανθρώπινων και υλικών πόρων.
Προώθηση και διαχείριση της καινοτομίας , των ευφυών συστημάτων και των στρατηγικών πληροφοριών στην υγεία.
Δημιουργία αυτόνομου Κέντρου Γνώσης και Αξιολόγησης Τεχνολογίας Υγείας ( ΗΤΑ) για το σχεδιασμό, την ανάπτυξη και την αξιολόγηση των φαρμάκων , των υλικών και του ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού.
Αναδιαμόρφωση του θεσμικού πλαισίου της ιατρικής εκπαίδευσης , των ιατρικών ειδικοτήτων και των λοιπών υγειονομικών επαγγελμάτων , με επαναπροσδιορισμό του ρόλου του ΚΕΣΥ.
Νέος Οργανισμός του Υπουργείου Υγείας με αναδιάταξη διευθύνσεων και τμημάτων στη βάση των στρατηγικών στόχων της πολιτικής υγείας- αξιολόγηση και αναδιοργάνωση όλων των εποπτευόμενων φορέων.
[γ] Βιώσιμη χρηματοδότηση του Συστήματος Υγείας
Αναχρηματοδότηση της δημόσιας περίθαλψης και σταδιακή σύγκλιση των δημόσιων δαπανών υγείας (ως ποσοστό του ΑΕΠ) με το μέσο όρο της ΕΕ .
Επανεπένδυση στην ΠΦΥ , την πρόληψη και την αγωγή υγείας, που μακροπρόθεσμα μειώνουν το κόστος περίθαλψης.
Συγκρότηση της Επιτροπής Διαπραγμάτευσης του ΕΟΠΥΥ , ενίσχυση του ρόλου και των αρμοδιοτήτων της για τη βελτίωση των οικονομικών όρων συνεργασίας με τους παρόχους , τη φαρμακευτική βιομηχανία και άλλους προμηθευτές υπηρεσιών.
Ανασυγκρότηση του ΕΟΠΥΥ , αναθεώρηση των συμβάσεων με τους ιδιώτες παρόχους σε όλα τα επίπεδα, ώστε να αντιμετωπιστεί καίρια το ζήτημα της προκλητής ζήτησης και της κατασπατάλησης δημόσιων πόρων, καθώς και άνοιγμα των συμβάσεων του ΕΟΠΥΥ στους νέους γιατρούς συμβάλλοντας στην καταπολέμηση της ανεργίας και της φυγής επιστημόνων στο εξωτερικό.
Άμεση αναθεώρηση του κανονισμού παροχών του ΕΟΠΥΥ και του συστήματος των Κλειστών Ενοποιημένων Νοσηλίων (ΚΕΝ-DRG’s) με στόχο την ορθολογική αξιοποίηση πόρων και την βέλτιστη κάλυψη των ολοένα αυξανόμενων υγειονομικών αναγκών του πληθυσμού.
Καθορισμός κλειστού προϋπολογισμού για τα πολύ ακριβά καινοτόμα φάρμακα ( ΦΥΚ) και διαπραγμάτευση τιμών με βάση το αποδεδειγμένο θεραπευτικό όφελος.
Ανατιμολόγηση εργαστηριακών εξετάσεων σε συνδυασμό με κλιμακωτές εκπτώσεις ( rebate) με βάση τον όγκο, καθώς και με κατευθυντήριες διαγνωστικές οδηγίες και real time έλεγχο των παραπεμπτικών .
Ενσωμάτωση διαγνωστικών και θεραπευτικών πρωτοκόλλων στο σύστημα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της προκλητής ζήτησης, της σπατάλης και της διαφθοράς.
Προωθούμε τη βέλτιστη αξιοποίηση όλων των χρηματοδοτικών εργαλείων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τις ανάγκες του Συστήματος Υγείας. Ενόψει της νέας χρηματοδοτικής περιόδου (ΣΕΣ 2014-2020) καταρτίζεται το στρατηγικό και επιχειρησιακό πλάνο του Υπουργείου Υγείας με βασικό πυλώνα την βελτίωση της υγείας του πληθυσμού και την μείωση των ανισοτήτων στον τομέα της υγείας, αλλά και την ύπαρξη ενός βιώσιμου συστήματος υγείας για το σύνολο των πολιτών της χώρας.
Πολιτική Φαρμάκου που στοχεύει στην ισότιμη και καθολική πρόσβαση σε αποτελεσματικά, ποιοτικά και ασφαλή φάρμακα .
Αύξηση της διείσδυσης των γενοσήμων και ταυτόχρονη χρήση νέων εργαλείων ελέγχου της συνταγογράφησης και του κόστους . Στην κατεύθυνση αυτή θα αξιοποιηθούν η Επιτροπή Διαπραγμάτευση του ΕΟΠΥΥ που πρέπει γρήγορα να συγκροτηθεί , καθώς και η Επιτροπή Ελέγχου της Φαρμακευτικής Δαπάνης υπό τη Γενική Γραμματεία Δημόσιας Υγείας του Υπουργείου , που έχει προχωρήσει ήδη στην ενσωμάτωση περισσότερων θεραπευτικών πρωτοκόλλων. Θα δοθεί ιδιαίτερη έμφαση σε δράσεις και πολιτικές που θα προάγουν την παραγωγική προοπτική και την ανάπτυξη στον κλάδο του φαρμάκου , την βασική και την κλινική έρευνα, και τις αντίστοιχες επενδύσεις. Αποτελεσματικός έλεγχος στην έγκριση και διακίνηση των φαρμακευτικών προϊόντων (ενίσχυση του ΕΟΦ και του ΙΦΕΤ με εξειδικευμένο προσωπικό, διασφάλιση της δυνατότητας να γίνει η Ελλάδα χώρα αναφοράς για την έγκριση νέων φαρμάκων σε όλη την ΕΕ ) .
Διάφανη και ξεκάθαρη τιμολογιακή πολιτική , δίκαιο σύστημα εκπτώσεων ( rebates) , μητρώα ασθενειών( registries) με τελικό στόχο τον εξορθολογισμό της φαρμακευτικής δαπάνης και την προστασία της δημόσιας υγείας. . Αποτελεσματική πολιτική αποζημίωσης των συνταγογραφούμενων φαρμάκων από τα ασφαλιστικά ταμεία, έτσι ώστε να διασφαλίζεται η πρόσβαση όλων των πολιτών στην απαραίτητη για αυτούς φαρμακευτική περίθαλψη, αλλά και να αξιοποιούνται με ορθολογικό τρόπο τα χρήματα του δημοσίου και των ασφαλιστικών ταμείων . Μείωση του ποσοστού συμμετοχής των ασθενών στο κόστος των φαρμάκων με κοινωνικά και νοσολογικά κριτήρια. Διασφάλιση της ασφαλούς και επαρκούς διάθεσης φαρμάκων σε όλη τη χώρα μέσα από το δίκτυο των ιδιωτικών φαρμακείων . Είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι η φαρμακευτική πολιτική των τελευταίων χρόνων παρότι μείωσε και σωστά την υπέρογκη δημόσια φαρμακευτική δαπάνη , την ίδια στιγμή αύξησε υπέρμετρα την οικονομική επιβάρυνση των πολιτών και , το πιο σημαντικό, δεν επηρέασε καθόλου τον όγκο των συνταγών. Είναι σίγουρο ότι η επικέντρωση στη μείωση της τιμής/φαρμακευτικό σκεύασμα είναι αδιέξοδη. Το πρόβλημα είναι πολυσύνθετο και η λύση του οφείλει να περιλαμβάνει ενισχυμένους ελέγχους σε εγκριτικές και μετεγκριτικές διαδικασίες , έλεγχο συνταγογράφησης , συστηματικές διαπραγματεύσεις για την αποζημίωση , κίνητρα διείσδυσης γενοσήμων στην αγορά , δίκαια rebates κλπ.
Έχουμε λοιπόν γνώση και εμπειρία . Έχουμε πολιτικό σχέδιο για ένα νέο Δημόσιο Σύστημα Υγείας . Έχουμε τη δυνατότητα, μαζί με τον αναπληρωτή Υπουργό Υγείας , τον Παύλο τον Πολάκη και παρά την αδιαμφισβήτητη δυσκολία της οικονομικής συγκυρίας, να συνεργαστούμε , να εμπνεύσουμε, να ενεργοποιήσουμε και να στηριχθούμε στις πιο έντιμες και άξιες δυνάμεις του ΕΣΥ και του υγειονομικού τομέα , που θέλουν να βοηθήσουν όχι την κυβέρνηση αλλά τη χώρα τους, που σήμερα υπερβάλλουν εαυτούς και κρατούν με το ζήλο και το φιλότιμό τους όρθιο το σύστημα υγείας, που είναι πρόθυμοι να «βάλουν πλάτη» για την αξιοπρέπεια της Υγείας και των λειτουργών της, στους οποίους είμαστε ευγνώμονες.
Ο πόλεμος λοιπόν συνεχίζεται, παρά την προσωρινή ήττα. Ο «πόλεμος σπιθαμή προς σπιθαμή με το νεοφιλελευθερισμό» , όπως λέει η Ροσάνα Ροσάντα, η Ιταλίδα αριστερή διανοούμενη . Η ελπίδα δεν πέθανε. Παραμένει ζωντανή όσο υπάρχουν άνθρωποι με αξίες και ιδανικά που αγωνίζονται , όσο υπάρχουν και δρουν αριστεροί σ’ αυτή τη χώρα, όσο διατηρούνται οι οικονομικές και κοινωνικές ανισότητες και όσο παραμένουν ζωντανές οι αξίες της ισότητας , της αλληλεγγύης και της κοινωνικής δικαιοσύνης».