Ανδρέας Ξανθός: Έτσι θα περάσουμε από το «ασυλικό» μοντέλο στην κοινοτική ψυχιατρική φροντίδα

Ο κ. Ξανθός εξάλλ0υ τόνισε ότι η πρώτη φορά που εξετάζεται και σχεδιάζεται παράλληλα το πως θα υλοποιηθεί η μετάβαση από το ασυλικό μοντέλο στην κοινοτική ψυχιατρική φροντίδα, που αποτελεί το νέο παράδειγμα στην πολιτική Ψυχικής Υγείας.

Κάνοντας ένα σύντομο απολογισμό στον τομέα αυτόν, ο Α. Ξανθός, ανέφερε ότι η σημερινή ηγεσία του υπουργείου Υγείας, κατάφερε να κρατήσει όρθιες τις δημόσιες δομές κάνοντας στοχευμένες προσλήψεις μόνιμου προσωπικού (300 ψυχίατροι,  παιδοψυχιάτροι, ψυχολόγοι και νοσηλευτές), διασφάλισε τη χρηματοδότηση των ΑΜΚΕ και προχώρησε στον έλεγχο τους από ορκωτούς λογιστές, ενώ νομοθέτησε τη διοικητική μεταρρύθμιση και την τομεοποίηση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας.

Τι συμβαίνει τώρα

Τόνισε ακόμα ότι το τελευταίο διάστημα λειτούργησαν  3 νέες ψυχιατρικές κλινικές σε γενικά νοσοκομεία (Ιπποκράτειο Θεσσαλονίκης, Γιαννιτσά και Κόρινθο) ενώ  εντός του 2018 θα λειτουργήσουν άλλες 8 τέτοιες κλινικές ενηλίκων και επιπλέον 4 παιδοψυχιατρικές (Τρίπολη, Καραμανδάνειο Πάτρας, Ιωάννινα, Ασκληπιείο Βούλας). Επίσης, στο διάστημα αυτό, προχώρησε η ένταξη του ψυχιατρείου των φυλακών Κορυδαλλού στο ΕΣΥ, η αναμόρφωση του άρθρου 69 για τους «ακαταλόγιστους» ψυχικά ασθενείς στην κατεύθυνση της θεραπευτικής προσέγγισης και όχι απλά της φύλαξης, δόθηκε οικονομική στήριξη σε ΚοιΣΠΕ, ενώ ολοκληρώνεται η αναθεώρηση του νόμου για την ακούσια νοσηλεία.

Παράλληλα με αξιοποίηση κονδυλίων του ΕΣΠΑ δημιουργούνται δομές πρωτοβάθμιας φροντίδας ψυχικής Υγείας, όπως Κέντρα Ψυχικής Υγείας, δομές για την άνοια, Κέντρα Ημέρας, οικοτροφεία για από-ιδρυματοποίηση, καθώς και μηχανισμός αξιολόγησης των υπηρεσιών ψυχικής Υγείας, τόσο του δημοσίου, όσο και του ιδιωτικού τομέα.

Έχει γίνει δουλειά

Ο Α. Ξανθός επεσήμανε ότι τα τελευταία χρόνια έγινε πολύ σημαντική δουλειά για τη σταθεροποίηση, τη λειτουργική αναβάθμιση και διοικητική αποκέντρωση του δημόσιου συστήματος Ψυχικής Υγείας. Αναγνώρισε ότι εξακολουθούν να υπάρχουν λειτουργικά προβλήματα που σχετίζονται με ελλείψεις κτηριακών υποδομών και προσωπικού και έκανε ιδιαίτερη αναφορά στην υπερπροσπάθεια που έχει καταβάλλει όλο το προσωπικό που εργάζεται στην ψυχική υγεία, ειδικά στα χρόνια της οικονομικής κρίσης. Τόνισε, τέλος, ότι πρόθεση του υπουργείου Υγείας είναι να «επενδύσει» στο τομέα της ψυχικής υγείας με μεγαλύτερη ελευθερία κινήσεων, πλέον, στη μεταμνημονιακή εποχή γιατί όπως είπε: «Η επένδυση στην ψυχική Υγεία είναι επένδυση στην αξιοπρέπεια, την κοινωνική συνοχή, την άρση των ανισοτήτων και το κράτος δικαίου».

Ο γενικός γραμματέας

Ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Υγείας, Γιώργος Γιαννόπουλος, σημείωσε ότι η έκθεση που παρουσιάστηκε στην ημερίδα, αποτελεί ένα εισαγωγικό κείμενο  που αποτυπώνει τη σημερινή κατάσταση στην ψυχική υγεία,  το οποίο θα εμπλουτιστεί από τις προτάσεις και τις εισηγήσεις των επιστημονικών φορέων και των εργαζομένων για να αποτελέσει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο που θα αναπτυχθεί σε ορίζοντα τετραετίας με προϋπολογισμό 50 εκατ. ευρώ.

Από την πλευρά του, ο Θωμάς Υφαντής, καθηγητής Ψυχιατρικής στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, έκανε ένα σύντομο απολογισμό του έργου που επιτέλεσε η ειδική ομάδα εργασίας του υπουργείου Υγείας που συστάθηκε το Φεβρουάριο του 2015 και τελούσε υπό την ευθύνη του. Όπως είπε, η ομάδα εργασίας έδωσε βάρος στη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου συστήματος υπηρεσιών ψυχικής υγείας, επεξεργάστηκε και διαπραγματεύτηκε με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ένα ολοκληρωμένο πλάνο ανάπτυξης ψυχιατρικών υπηρεσιών, έκλεισε τις εκκρεμότητες με το προηγούμενο σύμφωνο Andor- Λυκουρέντζου, εκπόνησε ένα συνεκτικό σχέδιο προώθησης της από-ασυλοποίησης σε συνεργασία με το υπουργείου Εργασία και επεξεργάστηκε τη σύνταξη του νόμου 4461/2017 για τη διοικητική αναδιοργάνωση  των υπηρεσιών ψυχικής Υγείας.

Ο  Μιχάλης Παπαντωνόπουλος, ψυχολόγος και συνεργάτης  του γγ Γ. Γιαννόπουλου, που συμμετείχε στην ομάδα που διαμόρφωσε την έκθεση για τον τομεοποιημένο σχεδιασμό μονάδων Ψυχικής Υγείας, ανέφερε ότι πρόκειται για μια ολοκληρωμένη καταγραφή του δικτύου υπηρεσιών της ψυχικής Υγείας, τόσο σε δομές, όσο και σε προσωπικό που αποτελεί ένα αναγκαίο «εργαλείο» για ένα σχεδιασμό που περιλαμβάνει τη βελτίωση των υφιστάμενων δομών και στην ανάπτυξη νέων.

Τέλος, ο Κώστα Μοσχοβάκης, προϊστάμενος της Α’ Διεύθυνσης Ψυχικής Υγείας, τόνισε ότι υπάρχει ολοκληρωμένος σχεδιασμός  σε αυτόν τον τομέα και η αξία της συγκεκριμένης έκθεσης είναι ότι περιλαμβάνει πρωτογενή δεδομένα καταγραφής της σημερινής πραγματικότητας.

Η «Έκθεση – Τομεοποιημένος σχεδιασμός ανάπτυξης μονάδων Ψυχικής Υγείας – ΙΟΥΝΙΟΣ 2018», είναι αναρτημένη στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Υγείας (http://www.moh.gov.gr).