Απάντηση- φωτιά της Ελληνικής Εταιρείας Ιατρικής της Εργασίας και Περιβάλλοντος στην ΕΞΥΠΠ

  • Μαρία Τσιλιμιγκάκη
Απάντηση σε δημοσίευμα των ΕΞΥΠΠ με τίτλο «χωρίς γιατρούς εργασίας οι επιχειρήσεις-αδιέξοδο προκαλεί η νέα νομοθεσία του Υπ. Εργασίας» δίνουν σήμερα μέσω του iatropedia τα μέλη της Εταιρείας Ιατρικής της Εργασίας και Περιβάλλοντος. Σύμφωνα με αυτή, καμία έκπληξη δεν ένιωσαν από όσα λέχθηκαν από τις ΕΞΥΠΠ που δηλώνουν «εξαναγκασμένες» να αναστείλουν την παροχή υπηρεσιών Ιατρού Εργασίας προς τις νέες εταιρείες που θα αιτηθούν συνεργασία. "Απειλούν να αναστείλουν τι;", αναρωτιούνται οι εξειδικευμένοι γιατροί Εργασίας.

Και συνεχίζουν:

Υπηρεσίες που παρέχουν μέσω ιατρών που δεν κατέχουν την ειδικότητα Ιατρικής της Εργασίας;… Απειλούν να αναστείλουν «υπηρεσίες που δεν διαθέτουν»; Απειλούν να αναστείλουν «υπηρεσίες που δεν διαθέτουν, τις ΄΄ενοικιάζουν΄΄ από τρίτους, ενώ εκ των προτέρων δίνουν απλά υποσχετικές στους εργοδότες ότι ΘΑ παρέχουν τις υπηρεσίες»;

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή για να καταλάβουν και οι πλέον αδαείς πως λειτουργεί επί 24 έτη αυτό το στρεβλό σύστημα.

Η Ιατρική της Εργασίας είναι μια πλήρης ιατρική Ειδικότητα, όπως η Καρδιολογία, η Παθολογία, η Γυναικολογία κλπ. Ο ιατρός μετά το πέρας της Ιατρικής Σχολής ειδικεύεται επί 4 έτη στο συγκεκριμένο αντικείμενο και μόνο μετά από επιτυχή εξέταση δικαιούται να φέρει τον τίτλο του Ειδικού Ιατρού Εργασίας. Στη χώρα μας μέχρι στιγμής έχουν ειδικευτεί 160 Ειδικοί Ιατροί Εργασίας και αναμένεται να τελειώσουν προσεχώς την Ειδικότητα άλλοι 20.

Οι ΕΞΥΠΠ είναι εταιρείες κερδοσκοπικού χαρακτήρα, που τους δίνει τη δυνατότητα ο νόμος να παρέχουν υπηρεσίες Τεχνικού Ασφαλείας και Ιατρού Εργασίας μέσω φυσικών προσώπων με τα οποία συνάπτουν συμβάσεις. Προσοχή, δεν είναι ιατρικές εταιρείες, δεν είναι εταιρείες Πρωτοβάθμιας
Φροντίδας Υγείας, αλλά εταιρείες που δρουν με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια και μέσω των υπηρεσιών τους επιδιώκουν το κέρδος για τους μετόχους τους, όπως άλλωστε και κάθε εταιρεία που δραστηριοποιείται στην ελεύθερη αγορά. Είναι εταιρίες που «ενοικιάζουν» ιατρούς – ελεύθερους επαγγελματίες, όχι μισθωτούς υπαλλήλους τους.

Ο νόμος

Δεδομένου ότι ο υφιστάμενος αριθμός των Ειδικών Ιατρών Εργασίας, ενδεχομένως να μην ήταν ακόμα ικανός για να καλύψει το σύνολο των αναγκών στην Επικράτεια, η Πολιτεία έχει δώσει υπό προϋποθέσεις προβλεπόμενες νομοθετικά το δικαίωμα και σε ιατρούς άλλων Ειδικοτήτων, δηλαδή σε ΜΗ Ειδικούς Ιατρούς Εργασίας, να ασκούν τα καθήκοντα αυτά.

Νόμοι, από το 2003 προβλέπουν τη δημιουργία ενός καταλόγου των ιατρών αυτών, με βασικό κριτήριο ένταξής τους σε αυτόν: τηνεργασιακή εμπειρία με χρόνο έναρξης προ του 2005 και με υφιστάμενη ενεργή σύμβαση, ως «Κατ΄εξαίρεση ασκούντες την Ιατρική της Εργασίας», την 15ην/05/2009. Οι Νόμοι αυτοί είχαν παραμείνει ανενεργοί για πολλά έτη, μέχρι το 2018, όταν και, δια της Υπουργικής Απόφασης (ΦΕΚ 1580/Β/8-5-2018), απλά εφαρμόστηκε η ήδη κείμενη Νομοθεσία με τα ήδη υφιστάμενα θεσμοθετημένα κριτήρια, όπως ίσχυαν από το παρελθόν και συντάχθηκε ο ειδικός Κατάλογος των, “Κατ’ εξαίρεση ασκούντων την Ιατρική της Εργασίας», περιλαμβάνον 374 ιατρούς, πλέον των 160, ήδη υπαρχόντων, Ειδικών Ιατρών Εργασίας.

(Να σημειωθεί ότι για τις προυποθέσεις της ΥΑ, είχαν συσταθεί στο παρελθόν 3 επιτροπές στο Υπουργείο Εργασίας, με ίδια σχεδόν συμπεράσματα, αλλά με έναν μαγικό τρόπο, δεν έπαιρναν υπογραφή υλοποίησης….).

Ειδικότερα, επί του δελτίου τύπου που εξέδωσαν οι ΕΞΥΠΠ, όλα τα επιχειρήματα τα οποία επικαλούνται καταρρίπτονται εύκολα, σημείο προς σημείο.

Συγκεκριμένα:

Α. Αναφέρεται ότι «στην Ελλάδα υπάρχουν μόνο 106 Ιατροί με την ειδικότητα Ιατρικής της Εργασίας», ενώ στην πραγματικότητα υπάρχουν 160 και προσεχώς τελειώνουν άλλοι 20. Σύνολο 180.

Β. Αναφέρουν «δυσκολία έκδοσης βεβαίωσης από ιατρικούς συλλόγους» όταν διάφοροι ιατρικοί σύλλογοι ήδη έχουν προχωρήσει στην υλοποίηση αυτού του άρθρου του Νόμου.

Γ. Αναφέρεται ότι «μέχρι της έκδοσης της Υπουργικής Απόφασης (ΥΑ) υπήρχαν 892 Ιατροί», αποσιωπώντας ότι οι εν λόγω ιατροί κατείχαν διαφορετική ειδικότητα από αυτή της Ιατρικής της Εργασίας και κάποιοι από αυτούς ήταν χωρίς καν ειδικότητα αλλά ασκούσαν καθήκοντα Ιατρού Εργασίας, με αποτέλεσμα να πληρούν τα θεσμοθετημένα κριτήρια ένταξης στον Ειδικό Κατάλογο μόνο 374, οι οποίοι και εντάχθηκαν στον Ειδικό Κατάλογο της προαναφερόμενης ΥΑ, (η οποία ΥΑ
επισημαίνουμε, εκ νέου, ότι βασίζεται στην κείμενη Νομοθεσία .

Τούτων δοθέντων, οφείλουν οι ΕΞΥΠΠ να απαντήσουν στα κάτωθι:

– Γιατί από 892
– Αυτοί οι υπόλοιποι 518, οι οποίοι δεν υπέβαλλαν αίτηση, ως όφειλαν, προκειμένου να ενταχθούν στον Ειδικό Κατάλογο, πώς εργάζονταν από το 2011 και εντεύθεν; Μέχρι την προηγούμενη της ΥΑ πως εργάζονταν νομίμως και την επομένη ημέρα της ΥΑ εξαφανίστηκαν;
– Αν όντως εργάζονταν νομίμως, γιατί δεν υπέβαλλαν αίτηση ένταξής τους στον Ειδικό Κατάλογο, όπως η Νομοθεσία πρόσταζε και η ΥΑ απλά εξειδίκευσε; Μήπως επειδή δεν πληρούσαν καμία προϋπόθεση του Νόμου;

Να επισημανθεί ότι οι 892, «Κατ’ εξαίρεση ασκούντες καθήκοντα Ιατρού Εργασίας» μπορούσαν:
– το πρωί να ασκούν την βασική τους Ειδικότητα πχ Καρδιολογία σε μια ιδιωτική κλινική,
– το απόγευμα να ασκούσαν πάλι την Καρδιολογία στο ιδιωτικό τους ιατρείο,
– να έχουν συμβάσεις με ΕΟΠΥΥ, ασφαλιστικές εταιρίες κ.λ.π.
– και το μεσημέρι «να περνούν από κάποιες εταιρίες να ασκήσουν τα καθήκοντα Ιατρού Εργασίας, μέσω των ΕΞΥΠΠ που προστατεύουν την Υγεία των εργαζομένων και των επιχειρήσεων».

Εν αντιθέσει, ο Ειδικός Ιατρός Εργασίας,
– δεν συμβάλλεται με τον ΕΟΠΥΥ,
– δεν εργάζεται σε ιδιωτικά νοσοκομεία,
– δεν συμβάλλεται με ασφαλιστικές εταιρίες
– ασκεί αποκλειστικά και μόνο την Ειδικότητα της Ιατρικής της Εργασίας.

Δ. Αναφέρεται στο κείμενο τους «ότι οι ανάγκες σε Ειδικούς Ιατρούς Εργασίας είναι άνω των 1000», χωρίς να το αποδεικνύουν με καμία μελέτη. Αντίθετα, υπάρχουν δύο (2) μελέτες, μία (1) από το Οικονομικό Πανεπιστήμιο και την Ιατρική Σχολή, και μία (1) από Υπουργείο, στις οποίες καταγράφεται πως ο ακριβής αριθμός των αναγκών για Ειδικούς Ιατρούς Εργασίας στη χώρα μας είναι 350 (σήμερα υπάρχουν 160 Ειδικοί Ιατροί Εργασίας και 374 ασκούντες καθήκοντα Ιατρού Εργασίας σύνολο 534 ιατροί, ενώ οι ανάγκες είναι 350).

Εσωτερικές διαδικασίες

Ο δε αριθμός των αναγκών σε Ιατρούς Εργασίας θα μειωθεί σημαντικά, από τη στιγμή που οι επιχειρήσεις με απασχόληση 2 τεχνικών ασφαλείας πλήρους απασχόλησης οφείλουν να δημιουργήσουν ΕΣΥΠΠ – Εσωτερικές Υπηρεσίες Προστασίας και Πρόληψης (και όχι να αναθέτουν σε ΕΞΥΠΠ αυτό το ρόλο). Αυτό προστάζει η Νομοθεσία.

Οι εταιρείες και οι εργαζόμενοι, επομένως, δεν θα πρέπει να ανησυχούν: Υπάρχει στη χώρα μας το αναγκαίο επιστημονικό προσωπικό για να καλύψει τις ανάγκες  παροχής υπηρεσιών Ιατρού Εργασίας. Κατάλογος Ειδικών Ιατρών Εργασίας, διαρκώς επικαιροποιούμενος με πλήρη στοιχεία επικοινωνίας, τηρείται και μπορεί κάθε ενδιαφερόμενος να τον βρει στις ιστοσελίδες www.iatrikiergasias.gr και www.iatroi-ergasias.gr, ήτοι στις ιστοσελίδες των, επισήμως  αναγνωρισμένων, επιστημονικών και μη κερδοσκοπικών Φορέων μας.

Επίσης και οι «κατ εξαίρεση ασκούντες καθήκοντα Ιατρού Εργασίας» αναφέρονται στην ΥΑ με αριθμ. 25049/1253/2018 ΦΕΚ 1580/Β΄/8-5-2018, όπου μπορούν και εκεί εφόσον δεν υπάρχουν διαθέσιμοι Ειδικοί Ιατροί Εργασίας στο νομό, να αναζητήσουν συνεργάτες οι επιχειρήσεις, χωρίς την ανάγκη των ενδιάμεσων.

Ε. Αναφέρεται στο κείμενο ότι «το προφανές αδιέξοδο της ΥΑ, έχει αναμφίβολα επιπτώσεις στην Υγεία των εργαζομένων της χώρας». Προφανώς, κατά τις ΕΞΥΠΠ, η Υγεία των εργαζομένων προστατεύεται όταν την αναλαμβάνουν «Γυναικολόγοι – ασκούντες Κατ’ εξαίρεση καθήκοντα Ιατρού
Εργασίας», «Παιδοχειρουργοί – ασκούντες Κατ’ εξαίρεση καθήκοντα Ιατρού Εργασίας», Ανειδίκευτοι ιατροί – κατ’ εξαίρεση ασκούντες καθήκοντα Ιατρού Εργασίας», κ.λ.π.

Ανειδίκευτοι γιατροί

Προφανώς, κατά τις ΕΞΥΠΠ, η Υγεία των εργαζομένων προστατεύεται όταν «παρέχεται από ιατρούς που είναι ανειδίκευτοι στην Ειδικότητα της Ιατρικής της Εργασίας», αλλά απλά ασκούν καθήκοντα Ιατρού Εργασίας, ως αυτοδίδακτοι μάγοι, με οδηγίες χρήσεως και με το αιτιολογικό «δεν φτάνουν αριθμητικά οι Ειδικοί Ιατροί Εργασίας». Συγκριτικά, και Νευροχειρουργοί δεν υπάρχουν αρκετοί,
αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι «καθήκοντα Νευροχειρουργού ασκεί, ή δικαιούται να ασκήσει, ο Γυναικολόγος».

ΣΤ. Είναι ενδεικτικό ότι ούτε σε ένα σημείο του Δελτίου Τύπου που κυκλοφόρησαν οι ΕΞΥΠΠ, δεν αναφέρονται στην Ειδικότητα της Ιατρικής της Εργασίας, δεν αναφέρονται δηλαδή στον Ιατρό Εργασίας που έχει ειδικευθεί στην Ειδικότητα αυτή, και είναι ο μόνος που μπορεί να παρέχει ουσιαστικές υπηρεσίες Ιατρικής της Εργασίας.

Προσπαθούν να εξισώσουν τις υπηρεσίες που παρέχει ο Ειδικευμένος Ιατρός Εργασίας, με τις υπηρεσίες ενός ιατρού άλλης ειδικότητας που απλά «ασκεί Κατ’ εξαίρεση καθήκοντα Ιατρού Εργασίας».

Για την προστασία της Δημόσιας Υγείας, της Υγείας των Εργαζομένων αλλά και για την «υγεία» των Επιχειρήσεων, οι υπηρεσίες αυτές πρέπει να παρέχονται κατ΄αποκλειστικότητα από Ειδικευμένους Ιατρούς Εργασίας και όχι από ιατρούς κάθε άσχετης με το αντικείμενο της Ιατρικής της Εργασίας Ειδικότητας. Καμιά Ιατρική.

Ειδικότητα δεν παρέχεται ουσιαστικά, με οδηγίες χρήσεως.

Επιπλέον η άσκηση δύο ιατρικών ειδικοτήτων απαγορεύεται από την Νομοθεσία, και εδώ έχουμε το
παράδοξο-παράλογο «να ασκείται μια δεύτερη ιατρική ειδικότητα, την οποία μάλιστα δεν κατέχει ένας ιατρός».

Απλά πράγματα: Ο Καρδιολόγος είναι για προβλήματα της καρδιάς, ο Γυναικολόγος για τα γυναικολογικά, ο Ιατρός Εργασίας για τα προβλήματα υγείας που σχετίζονται με την Εργασία.

Κατά συνέπεια αποτελεί έκδηλη ανάγκη η Πολιτεία, οι εργαζόμενοι και οι εργοδότες να στηρίξουν μια Ιατρική Ειδικότητα, η οποία συμβάλλει στην πρόληψη και την προαγωγή της εργασιακής υγείας στα πλαίσια της Δημόσιας Υγείας και να σταθούν απέναντι στις μεσαιωνικές κραυγές των ΕΞΥΠΠ που προσπαθούν έμμεσα να την καταργήσουν μέσω της απαξίωσής της, με την διαχρονική προσπάθειά τους να διασφαλίσουν την εξάσκησή της από χιλιάδες, άσχετους με την Ειδικότητα αυτή ιατρούς, οι οποίοι χρησιμοποιούνται κατά κύριο λόγο για την τυπική κάλυψη των νομοθετικών υποχρεώσεων των επιχειρήσεων. Το τίμημα της υποβάθμισης ή και κατάργησης αυτής της ειδικότητας θα είναι μικρό για τις ΕΞΥΠΠ και τις «υπηρεσίες» των μη ειδικών που θα προσφέρουν, θα είναι όμως πολύ μεγάλο
για την εργασιακή υγεία, για τη Δημόσια Υγεία και για την υγεία των επιχειρήσεων.

Εκβιαστικές προσεγγίσεις και εκφοβισμοί δεν θα περάσουν.

Το επιστημονικό προσωπικό της χώρας μας είναι υπεύθυνο, πάντα έτοιμο να προσφέρει ποιοτικές υπηρεσίες υγείας, χωρίς άχρηστα περιτυλίγματα και χωρίς μεσάζοντες, με μοναδικό γνώμονα την ουσιαστική βελτίωση και προστασία της εργασιακής υγείας στη χώρα μας.

Η Ελληνική Εταιρία Ιατρικής της Εργασίας και Περιβάλλοντος, έχει αναδείξει τα θέματα Υγείας των εργαζομένων στις αρμόδιες Αρχές από ετών και το ίδιο θα συνεχίσει να πράττει προς όφελος των Εργαζομένων και των Επιχειρήσεων.

Εκ του Διοικητικού Συμβουλίου