Έρχεται η γρίπη! Ποιοι να εμβολιαστούν – Τι αναμένουν οι επιστήμονες

Ενόψει της έναρξης της φετινής 8μηνης περιόδου διασποράς του ιού της γρίπης στη χώρα μας, η οποία επισήμως ξεκινά την ερχόμενη Δευτέρα 30/9, πρώτη ημέρα της επίσημης έναρξης καταγραφής των κρουσμάτων και της εργαστηριακής επιτήρησης, οι επιστήμονες του ΕΟΔΥ, κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου και συνιστούν τον εμβολιασμό των ευπαθών ομάδων, αλλά και όλων των επαγγελματιών υγείας, ώστε η χώρα μας να αποκτήσει ασπίδα προστασίας απέναντι στον ιό.

Θάνατοι και κρούσματα από την περσινή γρίπη

Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία για το έτος 2018-2019, τα οποία παρουσίασαν οι επιστήμονες του ΕΟΔΥ, η περσινή γρίπη στάθηκε αφορμή να χαθούν δεκάδες ανθρώπινες ζωές και αρκετά ακόμη άτομα να νοσηλευθούν σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ).

Συγκεκριμένα:

• 154 άνθρωποι (102 άνδρες και 52 γυναίκες) με μέση ηλικία τα 68 χρόνια, πέθαναν από επιπλοκές της γρίπης
• 140 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ)
• 374 άνθρωποι νοσηλεύθηκαν σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ)
• εντοπίστηκαν συνολικά 388 σοβαρά κρούσματα εργαστηριακά επιβεβαιωμένης γρίπης

Φυσικά, σύμφωνα με τους επιστήμονες του ΕΟΔΥ, ο αριθμός των πραγματικών θανάτων και κρουσμάτων είναι κατά πολύ μεγαλύτερος, καθώς ο εργαστηριακός έλεγχος για τη γρίπη στην κλινική πράξη γίνεται – όπως είναι φυσικό – σε μέρος μόνο των περιστατικών γρίπης. Επίσης, μεγάλο μέρος των θανάτων που σχετίζονται με τη γρίπη, καταγράφονται ως θάνατοι από άλλες αιτίες (π.χ. Έμφραγμα μυοκαρδίου, πνευμονία κλπ)

Τον έγκαιρο εμβολιασμό συνέστησε πρόσφατα και ο υπουργός Υγείας, Βασίλης Κικίλιας, ο οποίος τόνισε ότι θα συνεργαστεί με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς για την εμπέδωση της εμβολιαστικής συνείδησης στον πληθυσμό. Καμπάνιες ενημέρωσης έχει επίσης, εξαγγείλει για φέτος ο Ιατρικός Σύλλογος της Αθήνας (ΙΣΑ), καθώς και ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος (ΠΦΣ).

 Για πρώτη φορά δωρεάν εμβολιασμός στο σύνολο του ιατρονοσηλευτικού προσωπικού μέσα στα νοσοκομεία

Μέτρα για την αντιμετώπιση του φαινομένου της χαμηλής συμμόρφωσης του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού, λαμβάνει φέτος για πρώτη φορά η χώρα μας. Έχει αποδειχθεί από τα προηγούμενα χρόνια, ότι αυτή η ομάδα των επαγγελματιών στην οποία επιβάλλεται ο εμβολιασμός, εμφανίζει χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη, η οποία πέρυσι άγγιξε το 30% στα νοσοκομεία και το 43% στα Κέντρα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας.

Αν και τα ποσοστά αυτά ήταν αυξημένα σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο 2017-2018 (24% στα νοσοκομεία και 40% στα Κέντρα Πρωτοβάθμιας Υγείας), ωστόσο παραμένουν χαμηλά σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο που αγγίζει το 65%.

Να τονιστεί, επίσης, ότι οι υγειονομικοί έχουν τετραπλάσιο κίνδυνο από τους υπόλοιπους πολίτες να νοσήσουν από γρίπη ενώ μπορεί να αποτελέσουν την αιτία, ασθενείς που νοσηλεύονται για άλλη πάθηση να νοσήσουν και από γρίπη.

Ο εκτελών χρέη προέδρου του ΕΟΔΥ, παιδίατρος, κ. Άγης Τερζίδης, δήλωσε χαρακτηριστικά ότι εξετάζεται από το Υπουργείο Υγείας το ενδεχόμενο τα εμβόλια στους επαγγελματίες υγείας να χορηγηθούν φέτος δωρεάν μέσα στους χώρους εργασίας τους, δηλαδή στα νοσοκομεία, με μια απλή κατάθεση του ΑΜΚΑ των γιατρών και νοσηλευτών. Αυτό που μένει να διευκρινιστεί είναι ποιος θα επιβαρυνθεί τη δαπάνη, εάν δηλαδή τα αντιγριπικά εμβόλια θα χορηγηθούν από τον ΕΟΔΥ, τον ΕΟΠΥΥ ή από τα ταμεία των ίδιων των δημόσιων νοσοκομείων.

Απρόβλεπτη αναμένεται η φετινή γρίπη

Η δραστηριότητα της γρίπης είναι κάθε χρονιά απρόβλεπτη και έτσι θα παραμείνει και φέτος. Ο μόνος τρόπος που έχουν οι επιστήμονες να “μαντέψουν” με πόση σφοδρότητα πιθανόν θα πλήξει το ημισφαίριο μας είναι να παρατηρήσουν τη δραστηριότητά που είχε η γρίπη το προηγούμενο διάστημα, στο νότιο ημισφαίριο.

‘Ετσι, όπως τόνισαν οι επιστήμονες του ΕΟΔΥ, στο νότιο ημισφαίριο η φετινή περίοδος έξαρσης του ιού της γρίπης ήταν μέτρια προς σοβαρή. Ενώ τα στελέχη του ιού, που επικράτησαν ήταν: στο 60% του πληθυσμού η γρίπη τύπου Α, ενώ σε ποσοστό 40% ο ιός της γρίπης τύπου Β. Από τα καταγεγραμμένα κρούσματα της γρίπης τύπου Α στο νότιο ημισφαίριο, ταυτοποιήθηκαν στελέχη της γρίπης Η3Ν2 και Η1Ν1. Να σημειωθεί ότι η γρίπη Α, Η3Ν2 είναι αυτή που προκαλεί τα περισσότερα θανατηφόρα κρούσματα σε ηλικιωμένους.

Πληροφορίες για τα φετινά αντιγριπικά εμβόλια

Το φετινό εμβόλιο κατά του ιού της γρίπης, το οποίο αναμένεται να κυκλοφορήσει στα ράφια των φαρμακείων μέσα στις επόμενες δύο εβδομάδες, είναι τετραδύναμο εμβόλιο. Αυτό σημαίνει ότι προσφέρει προστασία κατά 50%, από δύο συγκεκριμένα στελέχη της γρίπης τύπου Α (Η3Ν2 και Η3Ν1) και από δύο στελέχη της γρίπης τύπου Β.

Φέτος η χώρα μας αναμένει αυξημένη κατά 20% παραλαβή αντιγριπικών εμβολίων, καθώς η περσινή παραλαβή αποδείχθηκε ότι δεν ήταν επαρκής, ενώ  το συνολικό νούμερο θα αγγίξει τα 2,6 εκατ. δόσεις,

Ο εμβολιασμός, όπως είπε ο καθηγητής Παθολογίας Λοιμώξεων στην Ιατρική Σχολή του ΕΚΠΑ και επιστημονικός συνεργάτης του ΕΟΔΥ κ. Σωτήρης Τσιόδρας, ο οποίος προσφέρει προστασία κατά 50% από τις επιπλοκές του ιού της γρίπης, θα πρέπει να ολοκληρωθεί μέσα στους μήνες Οκτώβριο – Νοέμβριο. Ωστόσο, τόνισε ότι εάν κάποιος δεν κάνει εγκαίρως το αντιγριπικό εμβόλιο να μην αμελήσει να το κάνει έστω και έως τον Μάρτιο. Η μία δόση είναι επαρκής για να καλύψει τον ασθενή καθ’ όλη τη διάρκεια της δραστηριότητας της γρίπης, επεσήμανε ο κ. Τσιόδρας.

Ποιος επιβάλλεται να εμβολιαστεί κατά του ιού της γρίπης

Σύμφωνα με τις επίσημες κατευθυντήριες οδηγίες του ΕΟΔΥ, εμβολιάζονται κατά προτεραιότητα τα άτομα που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου, για να περιοριστεί η πιθανότητα σοβαρής νόσου, επιπλοκών και νοσηλείας.

Στις ομάδες υψηλού κινδύνου περιλαμβάνονται:

• Άτομα με χρόνια προβλήματα υγείας (ασθμα, πνευμονοπάθειες, καρδιοπάθειες, σακχαρώδη διαβήτη, ανοσοκαταστολή, νοσογόνο παχυσαρκία)
• Άτομα ηλικίας άνω των 60 ετών
• Οι έγκυες γυναίκες (έγκυες – λεχωίδες και θηλάζουσες)
• Παιδιά από 6 μηνών και άνω, που πάσχουν από σοβαρές χρόνιες ασθένειες

Ο αντιγριπικός εμβολιασμός συστήνεται επίσης για:

• Όλους τους εργαζόμενους στο χώρο της Υγείας
• Τα άτομα που έρχονται σε στενή επαφή με παιδιά μικρότερα των 6 μηνών
• Όσους φροντίζουν ή συμβιώνουν με άτομα που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου

Το αντιγριπικό εμβόλιο είναι ασφαλές και καλά ανεκτό. Οι ανεπιθύμητες ενέργειές του είναι σχετικά σπάνιες και ήπιες και περιλαμβάνουν τοπικές αντιδράσεις στο σημείο της χορήγησης, καταβολή, μυαλγίες και χαμηλό πυρετό.