Με το πρόβλημα των πολυανθεκτικών μικροβίων στα νοσοκομεία και τις ΜΕΘ μάχονται εδώ και πολλά χρόνια οι επιστήμονες σε παγκόσμιο επίπεδο και πολύ περισσότερο οι έλληνες γιατροί. Κι αυτό γιατί, η Ελλάδα κατέχει θλιβερό προνόμιο στην υπερκατανάλωση αντιβιοτικών και στις συνακόλουθες ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις.
Κατά ομολογία των ίδιων των Λοιμωξιολόγων μάλιστα, η πανδημία του κορονοϊού επιδείνωσε σημαντικά το πρόβλημα. Υπήρξε μια πραγματική «έκρηξη», από πολυανθεκτικά μικρόβια, ανέφερε συγκεκριμένα ο Καθηγητής Παθολογίας Λοιμωξιολογίας ΕΚΠΑ, Νικόλαος Σύψας:
«Τα επόμενα πρωτοσέλιδα θα γραφτούν για τις ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις. Είναι στα νοσοκομεία μας και σκοτώνουν κόσμο», τόνισε κάνοντας ειδική αναφορά στον Candida Auris, που θεωρείται ιδιαίτερα ανθεκτικός στη φαρμακευτική αγωγή.
Δείτε επίσης: Candida Auris: Ο επόμενος εφιάλτης μετά την πανδημία – Το μικρόβιο που σκοτώνει και δεν εκριζώνεται από τις ΜΕΘ
Η «έκρηξη» των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων, ωστόσο, εξηγεί -έστω και εν μέρει- την αρνητική πρωτιά της Ελλάδας στους θανάτους της πανδημίας;
Θετικά απάντησαν στο ερώτημα αυτό οι Λοιμωξιολόγοι, που παραχώρησαν συνέντευξη τύπου, καθώς αυτές τις μέρες πραγματοποιούν το 21ο ετήσιο συνέδριό τους στο ξενοδοχείο Caravel.
«Η επιτήρηση χάθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Ένα σημαντικό κομμάτι των θανάτων οφείλεται στο πρόβλημα αυτό. Όλοι οι γιατροί που ήταν στον έλεγχο των λοιμώξεων πήγαν στις μονάδες Covid-19», δήλωσε ο Νίκος Σύψας.
Στο θέμα αναφέρθηκε και ο επικεφαλής του Συνεδρίου, πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Λοιμώξεων, Σωτήρης Τσιόδρας, αλλά και άλλα μέλη και κορυφαίοι έλληνες επιστήμονες, όπως ο Βασίλειος Παπασταμόπουλος,η Αικατερίνη Αργυράκη, ο Συμεών Μεταλλίδης, η Μαρία Χίνη και ο Αθανάσιος Μίχος.
«Το μέλλον είναι ολίγον ζοφερό. Οι πανδημίες δεν τελειώνουν. Καινούργια παθογόνα έρχονται μπροστά μας. Περιβαλλοντικοί και άλλοι παράγοντες, όπως πόλεμοι και μετακινήσεις πληθυσμού, θα μας κάνουν, δυστυχώς, επίκαιρους για πολλά χρόνια ακόμα», ανέφερε από την πλευρά της η λοιμωξιολόγος, μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Λοιμώξεων, Μαρία Χίνη.
Γιατί η πανδημία επιδείνωσε το πρόβλημα των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων
Σύμφωνα με τον Καθηγητή Νίκο Σύψα, όλα τα νοσοκομεία του λεκανοπεδίου έχουν αναφέρει από ένα τουλάχιστον περιστατικό εμφάνισης του μύκητα Candida auris, ο οποίος παρουσιάζει ανθεκτική αντίσταση στις θεραπείες .
«Το πρόβλημα το γνωρίζουμε, το μελετάμε. Έχει δημιουργηθεί task force που παρακολουθεί το φαινόμενο», σημείωσε και πρόσθεσε ότι λαμβάνονται πλέον αυστηρά μέτρα.
Η πανδημία επιδείνωσε ένα προϋπάρχον πρόβλημα, σύμφωνα με την ανάλυση του φαινομένου στην οποία προχώρησε ο ίδιος. Κι αυτό, για δύο πολύ σημαντικούς λόγους:
- Απομακρύνθηκε από τα καθήκοντά του το ιατρονοσηλευτικό προσωπικό που ήταν επιφορτισμένο με την τήρηση των κανόνων υγιεινής και επιστήρησης των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων στα νοσοκομεία και τις ΜΕΘ, ώστε να αξιοποιηθεί στις Μονάδες Covid-19, για την αντιμετώπιση των αυξημένων αναγκών της πανδημίας.
- Υπήρξε ακόμη μεγαλύτερη κατανάλωση αντιβιοτικών στην προσπάθεια να κρατηθούν στη ζώη ασθενείς με βαριά συμπτώματα της Covid-19, ελλείψει άλλων αποτελεσματικών θεραπειών.
Είναι γνωστό, πως μεγάλο μερίδιο ευθύνης για την ανθεκτικότητα των μικροβίων απέναντι στις θεραπείες είναι η γενετική προσαρμογή τους στα αντιβιοτικά.
Η μικροβιακή αντοχή, που εντοπίζεται σε διεθνές επίπεδο, αποτελεί ίσως τη μεγαλύτερη διαχρονική απειλή για τη δημόσια υγεία. Σήμερα δε, χαρακτηρίζεται η εποχή της Παν-Αντοχής απέναντι στα αντιβιοτικά, καθώς η ανθρωπότητα αντιμετωπίζει τον κίνδυνο να μην είναι σε θέση να θεραπεύσει λοιμώξεις ακόμη και από κοινά βακτήρια.
Η θνητότητα, σύμφωνα με τις μέχρι στιγμής καταγραφές, κυμαίνεται σε 30-40% και σε βαρέως πάσχοντες ασθενείς, μπορεί να αγγίξει το 60%.
Δείτε επίσης: Ζαούτης: «O μύκητας Candida Auris δεν είναι μικρόβιο της κοινότητας»
Συναγερμός στον ΕΟΔΥ
Παρά την καθησυχαστική ανακοίνωση του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), το απόγευμα της Παρασκευής, ότι ο μύκητας Candida auris “δεν αποτελεί πρόβλημα δημόσιας υγείας στην κοινότητα”, η ύπαρξη του προβλήματος και οι ανατριχιαστικές διαστάσεις που αναμένεται να λάβει στο μέλλον, δεν αμφισβητούνται από κανέναν.
«Δεν είναι εύκολο να απολυμανθεί. Δεν μπορούμε να απολυμάνουμε εύκολα τις επιφάνειες. Παρουσιάζει μεγάλη επιμονή», αναφέρει ο διευθυντής της Μονάδας Λοιμώξεων του Ευαγγελισμού και επικεφαλής της Επιτροπής Λοιμώξεων του Νοσοκομείου, Βασίλειος Παπασταμόπουλος, μιλώντας στο Live News.
Ο Ευαγγελισμός είναι ένα από τα νοσοκομεία, όπου εντοπίστηκε ο πολυανθεκτικός Candida auris, ο οποίος βρέθηκε επίσης, στο Σωτηρία, στο Λαϊκό και γενικά σχεδόν σε όλα τα νοσοκομεία της 1ης Υγειονομικής Περιφέρειας.
Ο ΕΟΔΥ -αρμόδιος φορέας για την επιδημιολογική επιτήρηση των λοιμώξεων στη χώρα μας- έχει διερευνήσει και συνδράμει στην εφαρμογή περιοριστικών μέτρων σε νοσοκομεία που δήλωσαν περιπτώσεις αποικισμού ή λοιμώξεις από Candida auris σε συνεργασία με τις επιτροπές λοιμώξεων.
“Η διερεύνηση είχε ως αποτέλεσμα ο ΕΟΔΥ να εισηγηθεί την καθολική επιτήρηση του αποικισμού και της λοίμωξης από Candida auris σε όλα τα νοσοκομεία της χώρας”, σύμφωνα με τη χθεσινή ανακοίνωση του Οργανισμού.
Δείτε επίσης: ΕΟΔΥ για μύκητα Candida auris: Δεν αποτελεί πρόβλημα δημόσιας υγείας στην κοινότητα
Σύμφωνα μάλιστα με πρόσφατο ΦΕΚ του υπουργείου Υγείας (1665/07-04-2022), οι νοσοκομειακές λοιμώξεις, μεταξύ των οποίων και οι λοιμώξεις από Candida auris, αποτελούν υποχρεωτικώς δηλούμενα νοσήματα.
Να σημειωθεί πως τους τελευταίους μήνες ο ΕΟΔΥ έχει ξεκινήσει εντατική καταγραφή της επίπτωσης των νοσοκομειακών λοιμώξεων στη χώρα μας, μετά από τα δύο τελευταία απαιτητικά χρόνια για τις υπηρεσίες υγείας λόγω της πανδημίας του κορονοϊού.
Το προσεχές διάστημα, τα δεδομένα της συστηματικής καταγραφής του ΕΟΔΥ θα είναι διαθέσιμα στην επιστημονική κοινότητα και στην πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υγείας, για τη λήψη τεκμηριωμένων αποφάσεων και τη χάραξη εθνικών στρατηγικών μείωσης των νοσοκομειακών λοιμώξεων στα νοσοκομεία της χώρας, συμπεριλαμβανομένου του αποικισμού και της λοίμωξης από Candida auris.