Αυστηρά πρωτόκολλα ασφαλείας, ώστε ο μύκητας Candida auris να μην επεκταθεί περαιτέρω, εφαρμόζει η Επιτροπή Λοιμώξεων του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Ηρακλείου (ΠΑΓΝΗ), στο οποίο εντοπίστηκε σε 64χρονο ασθενή, το μικρόβιο το οποίο αντιστέκεται στα αντιβιοτικά και τα φάρμακα.
Ο 64χρονος, ο οποίος νοσηλευόταν στην Καρδιοχειρουργική Μονάδα, βρέθηκε θετικός στην Candida auris, σε έλεγχο ρουτίνας.
Πρόκειται για τη διαδικασία επιτήρησης -με στόχο τον έγκαιρο εντοπισμό και την απομόνωση- πολυανθεκτικών και πανανθεκτικών μικροβίων, τα οποία οδηγούν στο θάνατο ασθενείς με χαμηλό ανοσοποιητικό. Κυρίως όσους νοσηλεύονται για παρατεταμένο διάστημα, στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας.
Σύμφωνα με τον Καθηγητή Πνευμολογίας και Διευθυντή της Πνευμονολογικής Κλινικής του ΠΑΝΓΗ, Νίκο Τζανάκη, η στενή επιτήρηση των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων τους τελευταίους μήνες φέρνει καθημερινά στην επιφάνεια περιπτώσεις ασθενών που έχουν προσβληθεί από πολυανθεκτικά ή παναθεκτικά μικρόβια, όπως είναι η κλεμπσιέλλα (Klebsiella), το ακινετοβακτήριο (Acinetobacter) και η ψευδονομάδα (Pseudomonas).
“Αυτός ο άνθρωπος δεν είχε κάτι ιδιαίτερο το οποίο μας οδήγησε στη διάγνωση. Απλά ανακαλύφθηκε και καλλιεργήθηκε αυτός ο μύκητας σε τυχαίο εργαστηριακό έλεγχο. Σε όλα τα νοσοκομεία ανακαλύπτουμε πλέον αυτά τα μικρόβια κατόπιν ελέγχων που γίνονται σε όλους τους ασθενείς. Το Candida auris το είχε προ ημερών και ένας άλλος ασθενής στο νοσοκομείο Ρεθύμνου. Ο ασθενής τώρα στο νοσοκομείο μας, είχε κάποιο νόσημα, καρδιοχειρουργικής αντιμετώπισης και παράλληλα ανακαλύφθηκε ο Candida Auris. Έτσι θα πρέπει να ληφθούν συγκεκριμένα μέτρα από την Επιτροπή Λοιμώξεων του νοσοκομείου, κυρίως στον χώρο, δηλαδή απολυμάνσεις και όλα αυτά, ώστε να περισταλεί το πρόβλημα και να μην επεκταθεί περαιτέρω”, τονίζει ο ίδιος.
Candida auris: Τα αυστηρά πρωτόκολλα της Επιτροπής Λοιμώξεων για τον περιορισμό του
Σύμφωνα με τα πρωτόκολλα των Επιτροπών Λοιμώξεων των νοσοκομείων, όταν διαγνωσθεί μυκητίαση με Candida auris σε νοσηλευόμενο ασθενή, θα πρέπει να απομονωθεί ο ασθενής και να γίνει λεπτομερής απολύμανση των χώρων.
Στην προκειμένη περίπτωση, σύμφωνα με τον Διευθυντή της Πνευμονολογικής Κλινικής του ΠΑΓΝΗ κ. Τζανάκη, ακολουθείται επιμελής αντισηψία σε επιφάνειες και χώρους:
“Ελήφθησαν όλα τα αναγκαία μέτρα περιστολής της επιμόλυνσης, κυρίως επιφανειών και χώρων και ακολουθείται συγκεκριμένη διαδικασία και φροντίδα σ’ αυτούς τους ανθρώπους. Τους βάζουμε σε μοναχικούς θαλάμους, ενώ στα πολύ αυστηρά πρωτόκολλα περιλαμβάνεται η φροντίδα του ασθενούς από ανθρώπους, που θα πρέπει να προσέχουν πολύ τις επαφές τους. Αυτός είναι ένας μύκητας “επαφής”. Δεν μεταδίδεται με την αναπνοή. Είναι ένας μύκητας ο οποίος αναπτύσσεται όταν υπάρχει λύση της συνέχειας του δέρματος (τραύμα, εκδορές, ουλές), εντοπίζεται στα αυτιά και σε τραύματα”, σημειώνει ο ίδιος.
Τζανάκης: Έχουμε χάσει πολλούς ασθενείς από Acinetobacter, και όχι από Candida auris
Ο 64χρονος ασθενής στο ΠΑΓΝΗ δεν είχε συμπτώματα εξαιτίας της μόλυνσής του από την Candida auris. O Καθηγητής Νίκος Τζανάκης μάλιστα σημειώνει πως πολύ σπάνια ο συγκεκριμένος μικροοργανισμός προκαλεί έντονη συμπτωματολογία.
“Προσωπικά δεν έχω δει στο νοσοκομείο άρρωστο, ο οποίος εξ αυτού του μικροοργανισμού, να έχει κάποια συμπτωματολογία”, λέει και προσθέτει πως έχει γίνει πολύς θόρυβος για τον Candida auris, ενώ υπάρχουν πολύ πιο “φονικά” μικρόβια, που προκαλούν σοβαρότερες λοιμώξεις στα νοσοκομεία:
“Το Candida auris ειπώθηκε σε ένα συνέδριο, αλλά δεν είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα ανθεκτικών στελεχών που αντιμετωπίζουμε αυτή τη στιγμή. Σας κάνουν εντύπωση εσάς όλα αυτά, αλλά σε εμάς δεν μας κάνουν εντύπωση καθόλου. Υπάρχουν τρία, τέσσερα, πέντε στελέχη πιο επικίνδυνα, π.χ υπάρχει το πανανθεκτικό Acinetobacter. Δεν ακούστηκε γι’ αυτό τίποτα. Και υπάρχει σε όλες τις Μονάδες πλέον. Είναι το πιο κοινό παθογόνο που επιπλέκει βαριά πάσχοντες δικούς μας και μάλιστα προκαλεί σοβαρά προβλήματα”, λέει.
Το πανανθετικό ακινετοβακτήριο (Acinetobacter), οι ανθεκτικές κλεμπσιέλλες (Klebsiella) και ανθεκτικές ψευδομονάδες (Pseudomonas) είναι εξαιρετικά επικίνδυνα μικρόβια, προσθέτει ο κ. Τζανάκης:
“Με αυτά είχαμε και έχουμε θέματα. Χάσαμε και ανθρώπους από αυτά και μέσα στην πανδημία και προ πανδημίας, aνθρώπους που δεν είχαν κορονοϊό. Κυρίως, όμως, ανθρώπους που νοσηλεύθηκαν πολλές μέρες στις Μονάδες. Ειδικά τα βακτηρίδια, όπως είναι οι ανθεκτικές κλεμπσιέλλες και οι ψευδομονάδες, είναι θανατηφόρα μικρόβια. Το καλό είναι ότι πολλά από αυτά δεν είναι πανανθεκτικά και “πιάνονται” από φάρμακα. Όμως, το Acinetobacter το πανανθεκτικό δεν το πιάνει τίποτα. Επομένως είναι πρόβλημα αυτό”, καταλήγει ο γιατρός.
Περισσότεροι οι θάνατοι από μικροβιακή λοίμωξη παρά από καρκίνο το 2050
Η χρήση των αντιβιοτικών χωρίς έλεγχο έχει δημιουργήσει πανανθεκτικά βακτήρια (superbugs), δηλαδή άτρωτους μικροοργανισμούς, οι οποίοι δεν υποχωρούν σε καμία φαρμακευτική αγωγή.
Ο Καθηγητής Τζανάκης εξηγεί πως περισσότερο ευάλωτοι είναι οι ασθενείς και όσοι έχουν χαμηλό ανοσοποιητικό σύστημα:
«Θα πρέπει να ξέρει ο κόσμος ότι αυτά είναι μικροοργανισμοί, οι οποίοι δεν επιβαρύνουν ανθρώπους που είναι κατά τα άλλα υγιείς ή εν πάση περιπτώσει δεν έχουν προβλήματα με το ανοσοποιητικό τους. Είναι μικροοργανισμοί που επιπλέκουν ανθρώπους που έχουν πολλά προβλήματα στο ανοσοποιητικό, είναι βαρέως πάσχοντες, ή σε αναπνευστήρες για πολλές μέρες κλπ».
Έχει υπολογιστεί πως το 2050 θα συμβαίνουν περισσότεροι θάνατοι από μικροβιακή λοίμωξη παρά από καρκίνο στον παγκόσμιο πληθυσμό.
Παρότι η ανακάλυψη των αντιβιοτικών ήταν αυτή που έσωσε εκατομμύρια ανθρώπους από τα μικρόβια, η αλόγιστη χρήση τους σήμερα θα επαναφέρει τις λοιμώξεις και ολόκληρη την ανθρωπότητα στο «παρελθόν».
«Οι ανθεκτικές λοιμώξεις αποτελούν πρόβλημα εδώ και 30 χρόνια στα νοσοκομεία. Έτσι κι αλλιώς. Ειδικά τα τελευταία χρόνια. Με πάρα πολλά στελέχη ανθεκτικά», καταλήγει ο Καθηγητής Νίκος Τζανάκης .