Χαοτική η εγκύκλιος Κουρουμπλή για την τομεοποίηση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας

της Μαρίας Τσιλιμιγκάκη

Στην ανοιχτή επιστολή που απέστειλαν τονίζουν ότι καταρχάς δεν έγινε καμία διαβούλευση για το θέμα, και δεύτερον ότι η ίδια η εγκύκλιος εκφράζει μια… «ασχετοσύνη για ένα θέμα που θα έπρεπε στοιχειωδώς να κατέχουν οι μηχανισμοί του υπουργείου».

Όπως προσθέτουν μάλιστα, με την εγκύκλιο Κουρουμπλή για την τομεοποίηση, αποσυνδέονται οι ομάδες από τις κτηριακές υποδομές και διασκορπίζονται ατάκτως, ενώ στις «γιγάντιες» δομές που δημιουργούνται, εντάσσονται ΜΚΟ χωρίς να έχουν κάποια ουσιαστική σύνδεση με τις δημόσιες δομές.

Διαβάστε εδώ αναλυτικά την επιστολή διαμαρτυρίας της Συσπείρωσης για την Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση:

ΝΑ ΑΠΟΣΥΡΘΕΙ ΑΜΕΣΑ Η ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΚΟΥΡΟΥΜΠΛΗ

ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΜΕΟΠΟΙΗΣΗ

Πριν καν η νέα ηγεσία του Υπουργείου Υγείας κάνει την όποια ανακοίνωση προθέσεων σχετικά με την όποια στοιχειώδη δράση προκειμένου ν΄ αντιμετωπιστούν τα αποκαϊδια στο χώρο της ψυχικής υγείας (όπως παντού) που άφησε η προηγούμενη κυβέρνηση, βγήκε, με την υπογραφή του νέου Υπουργού, μια εγκύκλιος που αφορά το πολύπαθο ζήτημα της Τομεοποίησης των υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας.

Τη στιγμή που ο αρμόδιος αναπληρωτής υπουργός μόλις αναλάμβανε την Ψυχική Υγεία, κάποιοι, «πολύ βιαστικοί» (γιατί άραγε;), μέσα από το Υπουργείο έσπευδαν να πλασάρουν στον Υπουργό προς υπογραφή το πιο αλλοπρόσαλλο κατασκεύασμα που θα μπορούσε να συλλάβει ο «νους του ανθρώπου» για ένα ζήτημα ζωτικής και θεμελιακής σημασίας, όπως είναι αυτό της Τομεοποίησης.

Δυο στοιχεία χαρακτηρίζουν αυτή την εγκύκλιο : πρώτον, ότι βγήκε χωρίς καμιά συζήτηση, χωρίς καμιά «διαβούλευση» με τους λειτουργούς στο χώρο, σαν ένας φετφάς προς εφαρμογή, τη στιγμή που η Τομεοποίηση, προκειμένου πραγματικά να εφαρμοστεί και να λειτουργήσει, ως το θεμελιακό στοιχείο, που αποτελεί, αλλαγής του τρόπου λειτουργίας του ψυχιατρικού θεσμού (και όχι ως απλώς γεωγραφική κατανομή των μονάδων) θα έπρεπε, ιδιαίτερα σ΄ ένα χώρο όπου προεξάρχουν οι αμυντικές συμπεριφορές και οι ιδρυματικές αντιστάσεις, να είναι συνυφασμένη με συμμετοχικές διαδικασίες.

Δεύτερον, ότι το περιεχόμενό της εκφράζει μια πραγματική, και μη αναμενόμενη σε τέτοιο βαθμό, ασχετοσύνη για ένα θέμα που θα έπρεπε στοιχειωδώς να κατέχουν (να γνωρίζουν τι είναι, πώς λειτουργεί, πώς εφαρμόζεται) οι μηχανισμοί του Υπουργείου. Οι συντάξαντες αυτά τα επί μέρους συνονθυλεύματα, που αποτελούν οι τομείς (ΤΟΨΥ) τους οποίους συγκρότησαν, αγνοούν όχι μόνο την μη ύπαρξη κάποιων εκ των υπηρεσιών που ενέταξαν, αλλά, επίσης, και την υπάρχουσα λειτουργία, εδώ και χρόνια, κάποιων εκ των υπηρεσιών, την οποία, με το πλάνο τους αυτό, διαλύουν τελείως. Εκτός αν, πίσω από την ασχετοσύνη, κρύβεται και κάποια «κακή πρόθεση», μια σκόπιμη προσπάθεια διάλυσης των όποιων εναλλακτικών εγχειρημάτων, προκειμένου να ευοδωθούν διάφορα συμφέροντα, πανεπιστημιακά, ιδιωτικά κλπ.

Ενδεικτικά μόνο επισημαίνουμε : τη στιγμή που είναι γνωστό ότι το ΚΨΥ Αγ. Αναργύρων λειτουργεί, από το 2006, σε διασύνδεση με το 9ο ΨΤΕ του ΨΝΑ (Δαφνί), το βάζουν σε ΤΟΨΥ με κλινική του Δρομοκαιτείου και την ψυχιατρική κλινική του Αγ. Ολγα, ενώ το 9ο ΨΤΕ σε ΤΟΨΥ με αναφορά στα νότια προάστια.

Ταυτόχρονα, το ΚΨΥ Κερατσινίου (Δρομοκαϊτειο) πάει στον ίδιο ΤΟΨΥ με ψυχιατρική κλινική του ΨΝΑ (Δαφνί), τη στιγμή που οι γιατροί του ΚΨΥ είναι από το Δρομοκαϊτειο και το πιο φυσικό θα ήταν να διασυνδεθεί με μια κλινική απ΄ αυτό.

Οι στεγαστικές δομές αποσυνδέοντα απότομα από τις θεραπευτικές ομάδες που τις δημιούργησαν και τις στηρίζουν και σκορπίζονται εδώ και κει.

Οι ΤΟΨΥ είναι γιγαντιαίοι, καταστρατηγώντας κάθε έννοια της Τομεοποίησης ως μιας θεραπευτικής παραμέτρου, τη στιγμή που έχει διεθνώς κατοχυρωθεί ότι σε τομείς πάνω 100.00 κατοίκους εξασθενεί, ή και ακυρώνεται πλήρως, αυτή η θεραπευτική τους παράμετρος.

Τα Χανιά και το Ρέθυμνο μπαίνουν σε ενιαίο ΤΟΨΥ (γιατί άραγε), η κινητή μονάδα (από τις ελάχιστες του Δημοσίου) του ΚΘ Λέρου δεν υπάρχει εδώ και πολύ καιρό λόγω της άνωθεν υπονόμευσης της λειτουργίας της, με τη μη χορήγηση της ελάχιστης χρηματοδότησης που είχε ανάγκη για να κινείται, η ψυχιατρική κλινική στη Ρόδο είναι περίπου ανύπαρκτη, τα τμήματα οξέων του ΚΘΛ συρρικνωμένα και εξασθενημένα – έτσι ώστε, συστηματικά, τους τελευταίους μήνες, τα περιστατικά από τα Δωδεκάνησα να στέλνονται στο Δρομοκαϊτειο – και πολλά, πολλά άλλα.

Στον κάθε γιγαντοτομέα που συγκρότησαν, συσσωρεύονται, επίσης, δεκάδες μονάδες των ΜΚΟ, χωρίς καμιά διασύνδεσή των υπηρεσιών τους με αυτές του Δημόσιου (αλλά ούτε, φυσικά, και των υπηρεσιών του Δημόσιου μεταξύ τους).

Μπαίνουν, βέβαια, και οι ιδιωτικές κλινικές – και το πρώτο που αναρωτιέται κανείς είναι, άραγε οι κλινικάρχες των νότιων προαστίων θα παίρνουν πελατεία μόνο από τα νότια προάστια και των βορείων μόνο από τα βόρεια; Πουθενά στον κόσμο δεν υπάρχει διασύνδεση των ιδιωτικών κλινικών με τις μονάδες ψυχικής υγείας του Δημόσιου στα πλαίσια του «τομέα ευθύνης». ΄Η μήπως πρόκειται για κάποιες υπόγειες λογικές επιβίωσης των υπό χρεωκοπία ιδιωτικών κλινικών με την δημιουργία των όρων να παίρνουν ένα μέρος της «πελατείας» του Δημόσιου, στο όνομα της τυπικής λειτουργίας τους στα πλαίσια του ΤΟΨΥ; Ισως η συμπερίληψή τους να μην είναι άσχετη με τις νομοθετικές ρυθμίσεις των προηγούμενων μνημονιακών κυβερνήσεων, που δίνουν τη δυνατότητα στους κλινικάρχες να έχουν ΜΚΟ και στους ΜΚάρχες να έχουν ιδιωτικές κλινικές, με όλες τις ευκολίες των ΜΚΟ να επιλέγουν ενοίκους για τις στεγαστικές τους δομές απευθείας από τις ιδιωτικές κλινικές κλπ.

Η προχειρότητα των κατασκευαστών αυτού του εκτρώματος φαίνεται, πάνω απ΄ όλα, στο γεγονός ότι, όπως προαναφέρθηκε, δεν υπάρχει καμιά γραμμή, καμιά πολιτική, κανένα προτεινόμενο σύστημα διασύνδεσης των υπηρεσιών, καμιά λογική δικτύου, απλώς «λίθοι, πλίνθοι και κέραμοι ατάκτως ερριμμένα».

Η «αριστερή μας κυβέρνηση» θα τα αφήσει όλα αυτά έτσι όπως τα βρήκε; Η Ψυχική Υγεία, όπου η «ανθρωπιστική καταστροφή» εκφράζεται με τον πιο ανάγλυφο τρόπο, θα είναι μια από τις πρώτες προτεραιότητες προκειμένου ν΄ αντιμετωπιστεί η μνημονιακή διάλυση και ν΄ ανοίξει ο δρόμος προς μιαν ουσιαστική Αποϊδρυματοποίηση, προς ένα κοινοτικά βασισμένο σύστημα Ψυχικής Υγείας, ή θα είναι, για μιαν ακόμη φορά, ο «φτωχός συγγενής», στο περιθώριο του περιθωρίου του όποιου ουσιαστικού (και όχι διαχειριστικού) ενδιαφέροντος;

Κι΄ ακόμα, οι διαχρονικοί μηχανισμοί του Υπουργείου, πιστοί εκτελεστές των εντολών της τρόικας (ανάμεσά τους και ο εντεταλμένος της νεοφιλελεύθερης διάλυσης της ψυχικής υγείας Διοικητής του ΨΝΑ, που έχει, από τον Δεκέμβριο, παραδώσει κι΄αυτός την δική του παρωδία Τομεοποίησης) θα εξακολουθήσουν ακόμα να έχουν θέση και λόγο;

Σε κάθε περίπτωση, ένα πρώτο δείγμα, αν όχι τίποτα άλλο, τουλάχιστον «καλής θέλησης», θα ήταν η άμεση απόσυρση από τον Υπουργό Υγείας αυτού του καταστροφικού εκτρώματος για την Τομεοποίηση, που φέρει την υπογραφή του, και το άνοιγμα από τον αρμόδιο αναπληρωτή υπουργό μιας ουσιαστικής, συμμετοχικής διαδικασίας για την άμεση αντιμετώπιση των προβλημάτων επιβίωσης των μονάδων και, σε σύνδεση με αυτά, την επεξεργασία μιας πραγματικής Τομεοποίησης των υπηρεσιών.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Καταρρέει και ο Ευαγγελισμός! Ράντζα ακόμη και στην ψυχιατρική κλινική

Χάος στις ψυχιατρικές κλινικές του ΕΣΥ! Ασθενείς στοιβαγμένοι, εργαζόμενοι σε απόγνωση