Χημικές ουσίες σε αντικολλητικά σκεύη, χαλιά και συσκευασίες τροφίμων συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο παχυσαρκίας

  • Μιχάλης Θερμόπουλος
παχυσαρκία
Οι υπερφθοριωμένες αλκυλιωμένες ουσίες (γνωστές διεθνώς εν συντομία ως PFAS) που χρησιμοποιούνται σε αντικολλητικά σκεύη της κουζίνας όπως τηγάνια και κατσαρόλες, καθώς επίσης σε χαλιά ανθεκτικά στους λεκέδες, συσκευασίες τροφίμων και σε άλλα προϊόντα, συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο παχυσαρκίας, σύμφωνα με μια νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα.

Προηγούμενες μελέτες είχαν συσχετίσει τις ίδιες ουσίες πιθανώς με καρκίνο, ορμονικές διαταραχές, δυσλειτουργίες του ανοσοποιητικού συστήματος και υψηλή χοληστερίνη, ενώ η νέα έρευνα προσθέτει σε αυτό τον κατάλογο και την παχυσαρκία. Ίσως όσοι προσπαθούν να χάσουν κιλά, θα έπρεπε να αποφεύγουν αυτές τις ουσίες.

Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο ιατρικό περιοδικό «PLoS Medicine», σύμφωνα με τις βρετανικές «Γκάρντιαν» και «Τέλεγκραφ», μελέτησαν για χρονικό διάστημα δύο ετών 621 υπέρβαρους και παχύσαρκους ανθρώπους που προσπαθούσαν να κάνουν δίαιτα.

Τι έδειξε η έρευνα

Διαπιστώθηκε ότι ενώ οι συμμετέχοντες έχασαν κατά το πρώτο εξάμηνο 6,4 κιλά κατά μέσο όρο, μέσα στους επόμενους 18 μήνες ξαναέβαλαν 2,7 κιλά κατά μέσο όρο. Εκείνοι που είχαν ανακτήσει το μεγαλύτερο βάρος, ήσαν όσοι είχαν στο αίμα τους τα μεγαλύτερα επίπεδα των ουσιών PFAS (Perfluoroalkyl Substances).

Η συσχέτιση ήταν πιο αισθητή στις γυναίκες. Αυτές με τις μεγαλύτερες συγκεντρώσεις των εν λόγω ουσιών στο αίμα τους είχαν βάλει ξανά 1,7 έως 2,2 περισσότερα κιλά, σε σχέση με τις γυναίκες που είχαν τα μικρότερα επίπεδα PFAS.

Οι υπερφθοριωμένες αλκυλιωμένες ουσίες χρησιμοποιούνται εδώ και πάνω από 60 χρόνια σε μια μεγάλη γκάμα προϊόντων, από συσκευασίες τροφίμων έως ρούχα και κουζινικά σκεύη. Μπορούν να συσσωρευθούν τόσο στις τροφές όσο και στο πόσιμο νερό, ενώ παραμένουν στο ανθρώπινο σώμα για αρκετό καιρό.

Οι ερευνητές εκτιμούν ότι οι PFAS επιβραδύνουν τον μεταβολισμό και την άρα την ταχύτητα καύσης των θερμίδων, με συνέπεια ένας άνθρωπος να χάνει βάρος πιο δύσκολα.

Τι λένε οι ερευνητές

«Συνήθως σκεφτόμαστε τις PFAS σε σχέση με πιθανά σπάνια προβλήματα υγείας όπως ο καρκίνος, όμως φαίνεται πως οι ουσίες αυτές παίζουν επίσης ρόλο στην παχυσαρκία. Τα ευρήματα δείχνουν ότι η αποφυγή ή η μείωση της έκθεσης στις ουσίες αυτές μπορεί να βοηθήσει τους ανθρώπους, ιδίως τις γυναίκες, να διατηρήσουν ένα σταθερό σωματικό βάρος, αφότου έχουν χάσει με επιτυχία μερικά κιλά», δήλωσε ένας από τους ερευνητές, ο καθηγητής Φίλιπ Γκράντζιαν.

Άλλοι όμως ερευνητές, όπως ο καθηγητής τοξικολογίας ‘Αλαν Μπούμπις του Imperial College του Λονδίνου, εξέφρασαν επιφυλάξεις ότι προς το παρόν είναι αδύνατο να ειπωθεί με βεβαιότητα ότι όντως αυτές οι ουσίες ευθύνονται για την ανάκτηση των χαμένων κιλών. Ανέφερε ότι «όπως και οι ερευνητές παραδέχονται, υπάρχει πιθανότητα ότι ορισμένα τουλάχιστον ευρήματα οφείλονται στην τύχη». Τόνισε πάντως ότι σε κάθε περίπτωση το ζήτημα πρέπει να ερευνηθεί περαιτέρω.

Από το ΑΠΕ-ΜΠΕ