Στον Καναδά το 85% όλων των θανάτων COVID-19 βρίσκονται σε μακροχρόνια περίθαλψη, όπου τα δύο τρίτα των ανθρώπων έχουν άνοια.
Τα άτομα με άνοια επηρεάζονται δυσανάλογα από την COVID-19 και βρίσκονται μεταξύ των πιο ευάλωτων ατόμων στην κοινωνία», αναφέρει η Πανελλήνια Ομοσπονδία Νόσου Alzheimer και Συναφών Διαταραχών, η οποία ζητά να δοθεί προτεραιότητα σε όλα τα άτομα που ζουν με άνοια και να έχουν όλοι άμεσα πρόσβαση στα εμβόλια COVID-19. Καλεί τις κυβερνήσεις να ακολουθήσουν το παράδειγμα του Ηνωμένου Βασιλείου στην ιεράρχηση όσων ζουν σε μακροχρόνια περίθαλψη και σε εκείνους με υποκείμενα νοσήματα, συμπεριλαμβανομένης της άνοιας.
«Oι ασθενείς με άνοια σε οποιοδήποτε στάδιο αντιμετωπίζουν μεγαλύτερα προβλήματα σε σχέση με την πανδημία, αλλά και υψηλότερο κίνδυνο για σοβαρή COVID-19 και αυξημένη θνητότητα. Ένα άτομο που έχει προβλήματα μνήμης και άνοια δυσκολεύεται με τις οδηγίες και την τήρηση των κανόνων σχετικά με τον κορωνοϊό. Οι σχετιζόμενες με την άνοια διαταραχές συμπεριφοράς και τα συνοδά προβλήματα υγείας, που συχνά συνυπάρχουν, επιτείνονται», αναφέρει η Maria C. Carrillo, PhD, επικεφαλής έρευνας του οργανισμού Alzheimer’s Association.
Το παράδειγμα του Ηνωμένου Βασιλείου
Το Ηνωμένο Βασίλειο, η πρώτη χώρα στον κόσμο που ενέκρινε εμβόλια COVID-19, έχει επιλέξει ομάδες προτεραιότητας για πρόσβαση για τις πρώτες διαθέσιμες δόσεις που ήδη διανεμήθηκαν, εστιάζοντας τόσο στους κατοίκους δομών μακροχρόνιας περίθαλψης, όσο και στους περιθάλποντες και σε αυτούς με υποκείμενες ιατρικές παθήσεις.
Η παγκόσμια εταιρεία Alzheimer (Alzheimer’s Disease International -ADI), αναφέρει ότι όλα τα άτομα με άνοια, τα οποία έχουν επηρεαστεί δυσανάλογα από την COVID-19, δεν πρέπει να περάσουν από αυτό το δίκτυο προτεραιότητας διανομής εμβολίων COVID-19 παρέχοντας άμεση πρόσβαση στο εμβόλιο κατά του ιού «ειδικά σε άτομα που ζουν σε μακροχρόνια περίθαλψη και σε εκείνους που ζουν στο σπίτι και στις κοινότητές τους, και αποτελούν τους πιο προσβεβλημένους από τον ιό».
Δεν έχουν κυκλοφορήσει όλα τα κράτη στοιχεία για τους θανάτους από άνοια και COVID-19 και η ADΙ ενθαρρύνει τις κυβερνήσεις να συλλέγουν και να δημοσιεύουν αυτά τα δεδομένα επειγόντως. Η ADI καλεί επίσης τις κυβερνήσεις να μετρήσουν με διαφάνεια τον αντίκτυπο του COVID-19 στα άτομα με άνοια. «Τα αναδυόμενα δεδομένα σχετικά με τη θνησιμότητα πρέπει να έχουν ως αποτέλεσμα την πρόσβαση κατά προτεραιότητα στα εμβόλια», αναφέρει.
‘Ανοια: Δυσκολίες στη διαχείριση της νόσου Covid από τους ασθενείς
Πέρα από τις στατιστικές νοσηρότητας, τα άτομα που ζουν με άνοια είναι πιο πιθανό να συγχέονται από τους συνεχώς μεταβαλλόμενους κανονισμούς και πολλοί έχουν βιώσει επιδείνωση της κατάστασης, λόγω διαταραγμένων υπηρεσιών υποστήριξης και ρουτίνας, αδυναμίας πρόσβασης σε εξειδικευμένη φροντίδα, ημερήσια νοσηλευτική φροντίδα και πρόσβαση στα κέντρα ημέρας για συμπληρωματικές θεραπείες.
Η ADI αναφέρει ότι η προσέγγιση του Ηνωμένου Βασιλείου για την ιεράρχηση της υγείας και της ευεξίας των ασθενών με άνοια και των περιθαλπόντων τους, καθώς και εκείνων με υποκείμενες ιατρικές παθήσεις, και για άμεση πρόσβαση στο εμβόλιο θα χρησιμεύσει ως πρότυπο σε άλλες χώρες σε όλο τον κόσμο, πολλές από τις οποίες ετοιμάζονται να ξεκινήσουν τον εμβολιασμό κατά της COVID-19.
«Είναι γεγονός πως περιμένουμε περισσότερα από 20 χρόνια για οποιαδήποτε σημαντική ανακάλυψη στη θεραπεία της άνοιας και της νόσου Alzheimer, τώρα όμως αντιμετωπίζουμε μια πανδημία που είναι δυσανάλογα θανατηφόρα για την κοινότητα της άνοιας», αναφέρει η Πανελλήνια Ομοσπονδία Νόσου Alzheimer και Συναφών Διαταραχών.
Μετά την πρόσφατη έκθεση της Επιτροπής Lancet που αυξάνει τους τροποποιήσιμους παράγοντες κινδύνου για την άνοια, και προσθέτει το κάπνισμα, την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ και τον καθιστικό τρόπο ζωής, μεταξύ άλλων, που μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη της άνοιας, γνωρίζουμε ότι η συγκέντρωση πολλών ανθρώπων, η στενή επαφή σε εσωτερικά περιβάλλοντα μέρη επίσης μπορεί να συμβάλει και στην εξάπλωση του COVID-19.
Μπορεί η νόσος Covid να οδηγήσει μακροπρόθεσμα σε Άνοια;
Δεν μπορούμε να αποκλείσουμε ακόμη ότι, σε θετικά άτομα με σοβαρό οξύ αναπνευστικό σύνδρομο, η λοίμωξη από τον ιό θα μπορούσε να έχει μακροχρόνιες συνέπειες, οδηγώντας σε χρόνιες ιατρικές καταστάσεις όπως η άνοια και άλλα νευροεκφυλιστικά νοσήματα. Λαμβάνοντας υπόψη την ηλικία των ατόμων που έχουν μολυνθεί από τη νόσο θα μπορούσε να οδηγήσει / συμβάλει στην ανάπτυξη νευροεκφυλιστικών ασθενειών.
Υπάρχει πιθανή σχέση μεταξύ της λοίμωξης SARS-CoV-2 και του κινδύνου νόσου Alzheimer, εμπλέκοντας πιθανούς μηχανισμούς με βάση την ανάπτυξη της νόσου. Αυτός ο προβληματισμός εγείρει την ανάγκη να αρχίσουμε να ερευνούμε πειραματικά σήμερα τη μηχανιστική σχέση μεταξύ της νόσου του Alzheimer και COVID-19 για να είναι έτοιμη αύριοix.
Αναδυόμενα στοιχεία έχουν δείξει ότι ο ιός προκαλεί αιμορραγικές και ανοσολογικές αποκρίσεις, οι οποίες επηρεάζουν όλα τα όργανα, συμπεριλαμβανομένων των πνευμόνων, των νεφρών, του εγκεφάλου, καθώς και των άκρων.
Ο ιός επηρεάζει επίσης την ψυχική υγεία των ασθενών, των οικογενειών και της κοινωνίας γενικότερα. Υπάρχουν αυξανόμενες ενδείξεις επανεμφάνισης σε ορισμένους ασθενείς. Μια ολοκληρωμένη συστηματική ανασκόπηση> 1.000 άρθρων στην οποία συμπεριλήφθηκαν 425 αναφορές από διαδικτυακές βάσεις δεδομένων, συμπεριλαμβανομένων των βιβλιοθηκών, PubMed, Google Scholar και California Baptist University για τη νόσο που προκαλείται από τον ιό και ελέγχουν τον μηχανισμό της λοίμωξης, της διάγνωσης και τις στρατηγικές θεραπείας προτείνει τα κατωτέρω: λόγω του συνδρόμου οξείας αναπνευστικής δυσχέρειας, της καταιγίδας κυτοκινών, της οξείας υπερπηκτικής κατάστασης και της δυσλειτουργίας του Αυτονόμου Νευρικού Συστήματος, η νόσος πρέπει να αντιμετωπιστεί από μια πολύ-επιστημονική ομάδα, συμπεριλαμβανομένης της νοσηλευτικής, της διατροφικής και της ομάδας αποκατάστασης.
Το εμβόλιο και τα οφέλη του για τους ηλικιωμένους με Άνοια
Ο ηλικιωμένος πληθυσμός και όσοι πάσχουν από νόσο Alzheimer και ασθένειες που σχετίζονται με την άνοια φαίνεται να διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο. Έχει παρατηρηθεί ότι τα άτομα με αμφισβητούμενη ανοσία είναι πολύ επιρρεπή σε λοίμωξη SARS CoV-2 και είναι λιγότερο πιθανό να ανακάμψουν. Επίσης, οι ηλικιωμένοι ενήλικες και άτομα κάθε ηλικίας με σοβαρές υποκείμενες ιατρικές παθήσεις ενδέχεται να διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για σοβαρές μορφές COVID-19.
Oι αμφιβολίες για το εμβόλιο COVID-19, ωστόσο, παραμένουν στην κοινότητα του Alzheimer. Ένας στους 10 ερωτηθέντες στην έρευνα, που έλαβε χώρα στις 3-9 Σεπτεμβρίου, δήλωσε ότι δεν θα έπαιρνε το εμβόλιο και το 30% ήταν σίγουροι.
Η Ελληνική Ομοσπονδία Νόσου Alzheimer και Συναφών Διαταραχών, είναι σαφής: «Αυτό που πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας είναι πως είναι πολύ πιο πιθανό να κινδυνεύσουμε από μια ασθένεια που μπορεί να προληφθεί από εμβόλιο, παρά από το εμβόλιο. Για παράδειγμα, ο τέτανος μπορεί να προκαλέσει ακραίο πόνο, μυϊκούς σπασμούς (κλείδωμα) και θρόμβους αίματος, η ιλαρά μπορεί να προκαλέσει εγκεφαλίτιδα (λοίμωξη του εγκεφάλου) και τύφλωση, άλλες ασθένειες μπορούν ακόμα και να οδηγήσουν σε θάνατο, αλλά τα παραπάνω μπορούν να προληφθούν με τα αντίστοιχα εμβόλια».
Συμπερασματικά, τα οφέλη του εμβολιασμού υπερτερούν σε μεγάλο βαθμό των όποιων κινδύνων. Όπως και με άλλες πτυχές του κορωνοϊού, υπάρχει μεγάλη παραπληροφόρηση σχετικά με τα εμβόλια COVID-19. «Να είστε ιδιαίτερα προσεκτικοί για συγκλονιστικές ιστορίες ή ισχυρισμούς που γίνονται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης» τονίζουν οι ειδικοί.
«Ζωτικής σημασίας για τον έλεγχο της διασποράς της νόσου είναι η επιστημονικά έγκυρη πληροφόρηση και η υπεύθυνη ενημέρωση του κοινού σχετικά με αυτά που γνωρίζουμε και αυτά που δεν γνωρίζουμε στην παρούσα φάση, καθώς και σχετικά με την αδιαμφισβήτητη αξία του καθολικού εμβολιασμού», τονίζουν τα μέλη της Ομοσπονδίας.
Το βέβαιο είναι ότι τα δύο εμβόλια που έχουν εγκριθεί για την COVID-19 είναι ασφαλή και, σε μεγάλο βαθμό, αποτελεσματικά.