Με ένα εμβόλιο στη Μόσχα μπορεί να κερδίσετε πολύ περισσότερα από έναν πόνο στο μπράτσο, φεύγοντας από το εμβολιαστικό κέντρο. Οι κρατικές αρχές κληρώνουν πέντε αυτοκίνητα την εβδομάδα ανάμεσα στους κατοίκους που εμβολιάζονται.
Στην Καλιφόρνια, όσοι εμβολιάζονται αποκτούν το δικαίωμα να συμμετάσχουν σε λαχειοφόρο αγορά με έπαθλο 1,5 εκατομμύριο δολάρια, ενώ στη Ρουμανία, όσοι κάνουν μια δόση εμβολίου ανταμείβονται με ένα … σάντουιτς με ψητό λουκάνικο.
Σε έναν αγώνα ταχύτητας επιδίδονται όλες οι χώρες με σκοπό να επιτύχουν την πολυπόθητη ανοσία της αγέλης για να προστατεύσουν τους πληθυσμούς τους από την ασθένεια Covid-19, αλλά και την οικονομία τους. Κάποιες επιλέγουν ως μέσο πειθούς την επιβράβευση και άλλες τις κυρώσεις και τα πρόστιμα σε όσους αρνούνται να εμβολιαστούν.
Ποια προσέγγιση αποδεικνύεται πιο αποτελεσματική; Οι κοινωνικοί ψυχολόγοι υποδεικνύουν ως πιο αποτελεσματική μέθοδο, την “ανταμοιβή”. Ωστόσο πρόσφατη έρευνα σχετικά με τη διστακτικότητα απέναντι στους εμβολιασμούς απέδειξε ότι και οι δύο πρακτικές μπορεί να είναι εξίσου αποτελεσματικές σε συγκεκριμένα πλαίσια.
Γιατί είναι απαραίτητα τα κίνητρα;
Οι επιστήμονες κατάφεραν να αναπτύξουν πολύ αποτελεσματικά εμβόλια κατά του COVID-19 σε χρόνο ρεκόρ, όμως, πολλοί άνθρωποι διστάζουν να τα κάνουν, πολύ συχνά επειδή ανησυχούν για την ασφάλεια τους, ή γιατί φοβούνται τις πολύ σπάνιες αλλά σοβαρές παρενέργειες.
Αυτό ώθησε τους κρατικούς αξιωματούχους των χωρών να αναζητήσουν διαφορετικούς και -πολλές φορές ανορθόδοξους- τρόπους, για να πείσουν τους πολίτες τους.
Δείτε κάποια από τα “προνόμια” και “τιμωρίες” που επιστρατεύουν οι χώρες για να προσελκύσουν τους πολίτες τους στα εμβολιαστικά κέντρα.
Τι είδους προνόμια προσφέρονται;
Σε πολλές πολιτείες των ΗΠΑ χρησιμοποιούνται οι λαχειοφόρες αγορές με έπαθλο μετρητά για τους εμβολιασμένους κατοίκους, ενώ και η Καμπότζη ξεκινά να εφαρμόζει παρόμοια κίνητρα.
Η λοταρία ύψους 116,5 εκατομμυρίων δολαρίων της Καλιφόρνιας έχει σχεδιαστεί για να ενθαρρύνει περισσότερους ανθρώπους να κάνουν το εμβόλιο, ενώ πολλοί είναι αυτοί που έχουν κερδίσει ήδη χρηματικό έπαθλο, ύψους 50 χιλιάδων δολαρίων. Το κράτος χαρίζει επίσης, 2 εκατομμύρια σε δωροκάρτες των 50 δολαρίων.
Στη Μόσχα -που αντιμετωπίζει τελευταία σημαντική αύξηση των κρουσμάτων κορονοϊού- όποιος κάνει το πρώτο εμβόλιο έως τις 11 Ιουλίου θα λάβει μέρος σε κλήρωση με πέντε αυτοκίνητα αξίας περίπου 12 χιλιάδων ευρώ, ανά εβδομάδα.
Σε μια πόλη των Φιλιππίνων, ο δήμαρχος προχώρησε σε λοταρία με έπαθλο μια … αγελάδα, ενώ σε μια άλλη κοινότητα της ίδιας περιοχής που οι κάτοικοι είναι πολύ διστακτικοί να πουν το “ναι” στον εμβολιασμό, προσφέρεται ως κίνητρο μεγάλη ποσότητα ρυζιού.
Στο Μεξικό, τα εμβολιαστικά κέντρα έχουν εντάξει ψυχαγωγικές εκδηλώσεις στον εμβολιασμό, ενώ στο Ισραήλ οι ιδιωτικές επιχειρήσεις εστίασης συμμετέχουν στην εμβολιαστική καμπάνια, προσφέροντας μια … δωρεάν μπύρα στους εμβολιασμένους. Κάτι παρεμφερές ισχύει και στη Μαλαισία.
Στο Χονγκ Κονγκ, ένα μεγάλο μεσιτικό γραφείο κληρώνει ένα διαμέρισμα 1,4 εκατομμυρίων δολαρίων ανάμεσα στα άτομα που έχουν εμβολιαστεί.
Πολλές ιδιωτικές εταιρείες ενδιαφέρονται πλέον να ενταχθούν στο σχέδιο υποστήριξης των εμβολιασμών, καθώς οι δωρεάν παροχές προς τους εμβολιασμένους μπορεί να αποτελέσουν και γι’ αυτές αφορμή διαφήμισης και αύξησης της κερδοφορίας τους.
Κάποιες άλλες εταιρείες, μάλιστα, δίνουν ως μπόνους μετρητά στους υπαλλήλους τους, ως κίνητρο για να εμβολιαστούν.
Ποιες χώρες επιλέγουν να επιβάλλουν “ποινές” στους ανεμβολίαστους
Οι “τιμωρίες” και οι “ποινές” για τους ανεμβολίαστους πολίτες επιστρατεύονται πιο σπάνια. Στην πρωτεύουσα της Ινδονησίας, Τζακάρτα, για παράδειγμα σε όσους αποφεύγουν τον εμβολιασμό επιβάλλεται πρόστιμο, ύψους περίπου 300 ευρώ.
Κρατικοί ξιωματούχοι στην πόλη Saifai στο Uttar Pradesh της Ινδίας έχουν δώσει οδηγίες στους πωλητές οινοπνευματωδών ποτών, να μην εξυπηρετούν κανέναν χωρίς εμβόλιο, αν και δεν έχει υπάρξει επίσημη εντολή.
Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, επίσης, ετοιμάζονται να επιβάλλουν την απαγόρευση συμμετοχής των μη εμβολιασμένων σε αθλητικές, πολιτιστικές και καλλιτεχνικές εκδηλώσεις, ενώ το Καζακστάν περιορίζει την πρόσβαση των ανεμβολίαστων σε δημόσιους χώρους όπως είναι τα μπαρ, οι κινηματογράφοι και τα αεροδρόμια.
Η Σαουδική Αραβία ανακοίνωσε ότι θα απαγορεύσει την είσοδο ατόμων που δεν έχουν εμβολιαστεί στα εμπορικά κέντρα από τον Αύγουστο.
Την προηγούμενη εβδομάδα, το Κρεμλίνο προειδοποίησε ότι τα άτομα που δεν εμβολιάστηκαν και δεν έχουν ανοσία λόγω προηγούμενης νόσησης, δεν θα μπορούν να εργαστούν σε όλους τους επαγγελματικούς χώρους στη Ρωσία και μπορεί να υπάρξουν διακρίσεις μεταξύ εργαζομένων.
Ο Πρόεδρος των Φιλιππίνων Ροντρίγκο Ντουτέρτε ανακοίνωσε στους συμπατριώτες του, ότι αντιμετωπίζουν πλέον μια σαφή επιλογή: ή αυτή του εμβολιασμού, ή αυτή της … ποινής φυλάκισης.
Ορισμένες εταιρείες, όπως η Pimlico Plumbers της Βρετανίας, απαιτούν στις συνεντεύξεις υποψηφίων για νέες θέσεις εργασίας, μόνο εμβολιασμένους.
Η “ανταμοιβή” ή η “ποινή” είναι πιο κοντά στην ιατρική ηθική;
Σύμφωνα με αξιωματούχους της υγείας, η παροχή κινήτρων είναι ένας πιο ηθικός τρόπος για να επιτευχθεί η πρόοδος στους εμβολιασμούς, ενώ οι αποτρεπτικοί παράγοντες και οι τιμωρίες θα πρέπει να ασκούνται με μεγάλη προσοχή.
Αυτό δήλωσε η Nancy Kass, αναπληρώτρια διευθύντρια δημόσιας υγείας στο Ινστιτούτο Βιοηθικής του Berman University του John Hopkins University στις ΗΠΑ.
«Είναι ηθικά πιο σωστό να ξεκινήσει κανείς παρέχοντας πληροφορίες, ενθαρρύνοντας και διευκολύνοντας τους ανθρώπους για τον εμβολιασμό, πριν προχωρήσει σε κάποιου είδους ρητή εντολή», ανέφερε.
Η ίδια πρόσθεσε πως είναι σχετικά λίγοι οι άνθρωποι που είναι πραγματικά «βαθιά φιλοσοφικά αντίθετοι» στο να κάνουν το εμβόλιο, πράγμα που σημαίνει ότι οι προτροπές και οι παραινέσεις μπορεί να είναι αρκετές για να φτάσει κανείς στα εμβολιαστικά ποσοστά που απαιτούνται, όπως είπε.
Παράλληλα τόνισε πως υπάρχει μια μεγάλη ηθική διαφορά μεταξύ των περιορισμών που ωθούν τους ανθρώπους να σταθμίσουν τις επιλογές τους, σε σύγκριση με τα βαριά πρόστιμα που τους αφήνουν ελάχιστα πραγματικά περιθώρια επιλογής.
«Ο φόβος μου είναι πως οι ιθύνοντες επιλέγουν την επιβολή ως πρώτη στρατηγική, παρά ως ύστατη μέθοδο», είπε η Nancy Kass.