Η σύσταση για την ολοκλήρωση του εμβολιασμού με AstraZeneca και με τη δεύτερη δόση παραμένει, σύμφωνα με την Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών. Κι αυτό καθώς, ο κίνδυνος της ανεπιθύμητης ενέργειας θρόμβωσης / θρομβοφιλίας είναι εξαιρετικά σπάνιος στη δεύτερη δόση, με μόλις 1,3 περιστατικά ανά 1 εκατομμύριο δόσεις εμβολίων.
Είναι χαρακτηριστικό, πως από τη 2η δόση του εμβολίου της AstraZeneca στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου έχει γίνει μεγάλος αριθμός εμβολίων της AstraZeneca, έχουν καταγραφεί 18 περιπτώσεις μετά τη διενέργεια 13.400.000 δεύτερων δόσεων του εμβολίου. Ωστόσο, από τη γενική αυτή σύσταση εξαιρούνται τρεις βασικές κατηγορίες.
Ποιοι μπορούν ή πρέπει να κάνουν δεύτερη δόση με mRNA εμβόλιο
Οι επιστήμονες της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών αποφάνθηκαν πως όσοι επιθυμούν να συνεχίσουν και να ολοκληρώσουν τον εμβολιασμό τους με AstraZeneca, ή να επιλέξουν εξαρχής αυτό το σκεύασμα για τον εμβολιασμό τους, θα έχουν αυτή τη δυνατότητα.
Ωστόσο, για τρεις κατηγορίες πολιτών υπάρχει σύσταση ή ισχυρή σύσταση, να το αποφύγουν. Αυτές είναι:
α/ Άτομα όλων των ηλικιών που κατά το διάστημα των πρώτων εβδομάδων μετά την 1η δόση εκδήλωσαν σοβαρή ανεπιθύμητη ενέργεια θρόμβωσης, με ή χωρίς θρομβοπενία. Η 2η δόση θα πρέπει να γίνει με άλλο εμβόλιο.
β/ Άτομα όλων των ηλικιών που έχουν άλλον ειδικό λόγο για να γίνει η 2η δόση του εμβολιασμού τους με άλλο εμβόλιο.
γ/ Άτομα ηλικίας μικρότερης από 30 ετών τα οποία για οποιοδήποτε λόγο έκαναν την 1η δόση εμβολιασμού με το εμβόλιο της AstraZeneca. Συνιστάται η 2η δόση να γίνει με άλλο εμβόλιο, εκτός αν, για λόγους ταχύτερης ανοσοποίησης ή άλλους λόγους, επιθυμούν να συνεχίσουν με τη 2η δόση του εμβολίου της AstraZeneca.
Πώς μπορεί κάποιος να αλλάξει το εμβόλιο της δεύτερης δόσης
Όσοι έχουν προγραμματισμένο ραντεβού πρώτης δόσης του AstraZeneca και έχουν ηλικία κάτω των 60 ετών, θα λάβουν ένα ενημερωτικό SMS για την απόφαση της Επιτροπής και τη σύσταση αν θέλουν να αλλάξουν εμβόλιο.
Η αλλαγή του εμβολίου της δεύτερης δόσης μπορεί να γίνει για την α, β και γ περίπτωση, δηλαδή για ανθρώπους που έχουν ήδη εμφανίσει σοβαρή ανεπιθύμητη ενέργεια μετά την πρώτη δόση του εμβολίου, αλλά και για όσους έχουν άλλο ειδικό ιατρικό λόγο να μην λάβουν το ίδιο εμβόλιο, μετά από σχετικό αίτημα από θεράποντα ιατρό προς την αρμόδια επιτροπή (μέσω του emvolio.gov.gr).
Η ενεργοποίηση του πεδίου με την επιλογή κατάθεσης του αιτήματος του θεράποντα γιατρού προς την Επιτροπή Εμβολιασμού, θα ενεργοποιηθεί στην πλατφόρμα emvolio.gov.gr, από την ερχόμενη Δευτέρα 21/6.
Τι λένε οι έρευνες για την αποτελεσματικότητα της πρακτικής Mix-and-match
Η πρακτική Mix-and-match, δηλαδή η ανάμειξη δύο εμβολίων διαφορετικών εταιρειών στη διαδικασία του εμβολιασμού, έχει εφαρμοστεί και σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, παραδείγματος χάρη στη Γερμανία.
Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί ότι δεν υπάρχουν ακόμα επαρκή στοιχεία σχετικά με την αποτελεσματικότητα του μικτού σχήματος, δηλαδή στην πρώτη δόση AstraZeneca και στη δεύτερη με εμβόλιο τεχνολογίας mRNA, δηλ. εμβόλιο της Moderna ή της Pfizer.
Οι επιστημονικές αμφιβολίες έχουν αν κάνουν όχι με την ασφάλεια, αλλά κυρίως με την αποτελεσματικότητα και την προστασία που παρέχει το Mix-and-match από τη νόσο Covid-19.
Παρόλα αυτά, από πρώτες μελέτες η αποτελεσματικότητα του σχήματος για την πρόληψη της νόσου πιθανολογείται βάσιμα, καθώς υπάρχουν ευρήματα που δείχνουν ισχυρή ανοσιακή απόκριση από το μικτό σχήμα.
Από την άλλη, όλα τα εμβόλια –ανεξαρτήτως τεχνολογίας– έχουν ως στόχο την «πρωτεΐνη της ακίδας» του ιού και μικτά σχήματα έχουν δειχθεί αποτελεσματικά στην περίπτωση άλλων εμβολίων.
Θα πρέπει ωστόσο, να υπογραμμιστεί ότι ο εμβολιασμός με το μικτό σχήμα (πρώτη δόση με το εμβόλιο της AstraZeneca, δεύτερη δόση με εμβόλιο mRNA) προκαλεί συχνότερα ήπιες ή μέτριας βαρύτητας αντιδράσεις μετά τη 2η δόση και συγκεκριμένα, πόνο στη θέση της ένεσης, πυρετό, πονοκέφαλο, κόπωση κλπ.