Iatropedia

Ένα βήμα πριν από τις μαζικές μεταμοσχεύσεις τροποποιημένων οργάνων χοίρων σε ανθρώπους

Μια νέα τεχνική επεξεργασίας και τροποποίησης των γονιδίων, η CRISPR, ανοίγει πλέον τον δρόμο να γίνονται οι κατάλληλες γενετικές μεταλλάξεις στα όργανα των χοίρων, έτσι ώστε αυτά στα μέλλον να είναι ασφαλή και κατάλληλα σε μαζική κλίμακα για μεταμοσχεύσεις σε ανθρώπους. Αν αυτό όντως συμβεί, τότε θα αλλάξει τη σημερινή ανισορροπία στο ισοζύγιο προσφοράς και ζήτησης οργάνων προς μεταμόσχευση.

Οι πρώτες δοκιμές σε χοίρους της πολλά υποσχόμενης μεθόδου έγιναν από τον καθηγητή γενετικής Τζορτζ Τσερτς της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ και παρουσιάσθηκαν στο περιοδικό «Science», σύμφωνα με το BBC και το πρακτορείο Ρόιτερς. Οι ερευνητές κατάφεραν να τροποποιήσουν το DNA των κυττάρων των χοίρων, έτσι ώστε αυτό να ταιριάζει καλύτερα με το ανθρώπινο.

Σε πρώτη φάση, οι έρευνες αποσκοπούν να καθησυχάσουν τους φόβους ότι οι ιοί που κρύβονται μέσα στο DNA των χοίρων, μπορεί να μολύνουν τους ανθρώπους ή ότι θα υπάρξει απόρριψη του μεταμοσχευμένου οργάνου. Θα χρειαστούν πάντως αρκετά ακόμη χρόνια ερευνών, εωσότου θα είναι ασφαλής και εφικτή η μαζική παραγωγή τροποποιημένων χοίρων, τα όργανα των οποίων θα προορίζονται για μεταμόσχευση (η αποκαλούμενη «ξενομεταμόσχευση», όταν αφορά όργανα ζώων και όχι ανθρώπων δοτών).

O Τσερτς και οι συνεργάτες του κατάφεραν για πρώτη φορά, χάρη στην τεχνική CRISPR-Cas9, να απενεργοποιήσουν γενετικά έναν ρετροϊό (PERV) που υπάρχει μέσα στα κύτταρα των χοίρων και ο οποίος θεωρείται επικίνδυνος να μολύνει τα ανθρώπινα κύτταρα. Κάνοντας δοκιμές σε έμβρυα χοίρων, οι ερευνητές εξαφάνισαν και τα 62 αντίγραφα των δυνητικά επικίνδυνων ρετροϊών από τα αντίστοιχα σημεία του γονιδιώματος στα κύτταρα των πειραματόζωων.

Ο Αμερικανός γενετιστής ήδη είναι συνιδρυτής της εταιρείας βιοτεχνολογίας eGenesis, που σκοπεύει να παράγει χοίρους προς μεταμόσχευση των οργάνων τους. Ακόμη όμως κι αν διευθετηθεί το ζήτημα της ασφάλειας κατά την ξενομεταμόσχευση, το θέμα που εγείρεται, σύμφωνα με άλλους επιστήμονες, είναι κατά πόσο η κοινή γνώμη είναι διατεθειμένη να αποδεχθεί μια τόσο ευρεία χρήση οργάνων χοίρων από τους ανθρώπους.

Μέχρι σήμερα, γίνεται περιορισμένη μόνο χρήση οργάνων χοίρων (π.χ. βαλβίδες καρδιάς), καθώς αφενός υπάρχει μεγάλη αντίδραση από το ανοσοποιητικό σύστημα του ανθρώπου και αφετέρου υπάρχουν οι φόβοι για διείσδυση ιών από τους χοίρους στον άνθρωπο.

Από το ΑΠΕ-ΜΠΕ